ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ 158 η έκτακτη εισφορά σε αντικειμενικές δαπάνες 402 και η έκτακτη εφάπαξ ει- σφορά κοινωνικής ευθύνης 403 , ενόψει και της επαναλαμβανόμενης αναγνώ- ρισης από τον δικαστή της ευρύτατης ευχέρειας του νομοθέτη να λαμβάνει τα κατάλληλα κατά την κρίση του φορολογικά μέτρα σε συνδυασμό με την «... εξόχως δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας, με το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα και το υπέρογκο δημόσιο χρέος ...» 404 . Η επιβολή έκτακτων δημοσιονομικών μέτρων υπό την μορφή φορολογικών υποχρεώσεων, δηλαδή η θετική δράση του νομοθέτη και της Διοίκησης, δεν ήταν η μόνη που τέθηκε στην βάσανο του δικαστικού ελέγχου συνταγματι- κότητας. Η επιβάρυνση των πολιτών με πάσης φύσης φορολογικά βάρη, για να μην εκφεύγει του συνταγματικού πλαισίου επιβολής του φόρου, θα πρέ- πει να έπεται της εξακρίβωσης της φοροδοτικής ικανότητάς τους. Η παρά- λειψη λοιπόν του νομοθέτη ή της νομοθετούσας Διοίκησης να τηρήσουν την υποχρέωσή τους αυτή, απορρέουσα ευθέως εκ του Συντάγματος, συνιστά παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας. Το αυτό απεφάνθη το Δικαστή- ριο με τις αποφάσεις του επί της υποχρέωσης της Διοίκησης να επανελέγ- χει τακτικά τις υφιστάμενες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων. Η υποχρέ- ωση δε αυτή κατέστη ακόμη πιο επιτακτική μετά την έλευση της οικονομι- κής κρίσης, δεδομένου ότι οι αντικειμενικές αξίες, όπως είχαν διαμορφωθεί πριν από την έναρξή της, δεν ανταποκρίνονταν πλέον στην πραγματικότητα 402. H επιβολή έκτακτης εισφοράς σε αντικειμενικές δαπάνες του αρ. 29 του Ν 3986/2011 με την απόφαση ΣτΕ Ολ 2564/2015 κρίθηκε συνταγμαιτκή, διότι μ.α. δεν αντιβαίνει στην συνταγματική αρχή της φοροδοτικής ικανότητας (αρ. 4 παρ. 5 Σ) στηριζόμενη στην πα- ραδοχή ότι «... η κυριότητα ή κατοχή ορισμένων υψηλού κόστους περιουσιακών στοιχεί- ων (αυτοκίνητα υψηλού κυβισμού, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη, δεξαμενές κολύμβη- σης κλπ), για τα οποία απαιτείται, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, και αντίστοιχη υψηλή δαπάνη συντήρησης και λειτουργίας, αποτελεί εξωτερική ένδειξη ύπαρξης εισο- δήματος στο πρόσωπο του φορολογούμενου. Ως εκ τούτου, η επιβολή της εν λόγω έκτα- κτης εισφοράς με τεκμαρτό προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης βάσει των ως άνω κρι- τηρίων δεν παραβιάζει την συνταγματική αρχή της φοροδοτικής ικανότητας που κατοχυ- ρώνεται με τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 5 του Συντάγματος ...» (σκ. 21). 403. Η έκτακτη εφάπαξ εισφορά κοινωνικής ευθύνης που επιβλήθηκε στο εισόδημα νομικών προσώπων με μεγάλη φοροδοτική ικανότητα με το άρθρο πέμπτο του Ν 3845/2010 «Μέ- τρα για την εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη - μέλη της Ζώνης του ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο» (ΦΕΚ Α΄ 65/2010), κρί- θηκε συνταγματική με την ΣτΕ Ολ 1/2016 , η οποία μ.α. απέφάνθη ότι ο νομοθέτης δεν θέλησε να εξαιρέσει από την γενική προσπάθεια για την υπέρβαση της οικονομικής κρί- σης την κατηγορία των οικονομικά εύρωστων νομικών προσώπων, στα οποία περιλαμ- βάνονται και νομικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται ιδιόκτητα πλοία εγεγραμμένα στο ελληνικό νηολόγιο. Και τούτο παρά την ύπαρξη της διάταξης ανώτερης τυπικής ισχύ- ος του αρ. 2 του Ν 27/1975, δεδομένου ότι πρόκειται για έκτακτο δημοσιονομικό μέτρο, που περιορίζει επιτρεπτά την προστασία πλοίων υπό ελληνική σημαία υπέρ ενός σπου- δαιότερου και μείζονος εθνικού συμφέροντος σκοπού. 404. σκ. 12 της ΣτΕ Ολ 2563/2015.