ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

9 Πρόλογος Τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στο πεδίο του φορολογικού δικαίου, ιδίως του διεθνούς και ευρωπαϊκού, είναι καταιγιστικές. Ήδη από πολύ καιρό, στο επίκεντρο των συζητήσεων και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται από κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμούς και διεθνή fora για τη βελτίωση της διεθνούς φορολογικής διαφάνειας και την πάταξη της διε- θνούς φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής βρίσκεται η καθιέρωση μηχανισμών που θα καθιστούν αποτελεσματική την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικούς σκοπούς μεταξύ των κρατών. Στους μηχανισμούς πρόληψης και καταστολής της διεθνούς φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής εντάσσεται και η κατάρτιση, από τη συντριπτική πλειοψη- φία των κρατών της διεθνούς κοινότητας, διεθνών συμβάσεων με αντικείμενο ρύθμισης την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων. Οι διεθνείς συμβάσεις που καθιερώνουν την αυτόματη ανταλλαγή φορολογι- κών πληροφοριών έχουν το χαρακτήρα διεθνών συνθηκών, αποτελούν τμήμα του διεθνούς φορολογικού δικαίου και είναι δεσμευτικές για τα συμβαλλόμενα κράτη. Είναι γεγονός ότι η ελληνική θεωρία και νομολογία δεν έχει ασχοληθεί με τα ζητήματα εφαρμογής και ερμηνείας των κανόνων περί αυτόματης ανταλλα- γής φορολογικών πληροφοριών που καθιερώνουν οι διεθνείς συμβάσεις. Επομένως, η ενασχόληση με την εν λόγω θεματική, η οποία είναι εντελώς νέα και επιστημονικά ανεπεξέργαστη, παρουσιάζει δυσχέρειες. Προς την κατεύθυνση της παρουσίασης, κατά τρόπο συστηματικό και ευσύνο- πτο, της αχανούς ύλης του διεθνούς φορολογικού δικαίου για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών κινείται η παρούσα μελέτη. Η συγγραφέας επιχειρεί για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία μία συ- νολική θεώρηση του διεθνούς νομικού πλαισίου, που έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, για την αυτόματη ανταλλαγή πλη- ροφοριών μεταξύ των κρατών. Ειδικότερα, παρουσιάζονται με μεθοδικό τρόπο οι νομικές βάσεις και οι πηγές του διεθνούς δικαίου για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών, οι ρυθμίσεις