ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

15. Τ Ο «Λ ΑΘΟΣ » Τ ΟΥ Γ ΙΑΤΡΟΥ Ε. Σ ΥΜΕΩΝΙΔΟΥ -Κ ΑΣΤΑΝΙΔΟΥ 93 δική του σχέση με τον ασθενή. Η Α εμπιστεύτηκε τελικά τον Γ και όχι τη Ν και αυτό είναι λογικό, εφόσον ο Γ είναι ο θεράπων γιατρός της. 4. Μένει να εξεταστεί αν ο τελευταίος ισχυρισμός του Γ έχει κάποια επιρροή στον τελικά άδικο χαρακτήρα της πράξης του. Αν πράγματι κινδυνεύει να πε- θάνει η Α σε περίπτωση που δεν γίνουν οι ακτινοβολίες, σημαίνει ότι υπάρχει ένας παρών κίνδυνος, ο οποίος, αν δεν είναι διαθέσιμες άλλες εναλλακτικές αποτελεσματικές θεραπείες, μπορεί να είναι και αναπότρεπτος με άλλα μέσα, όπως ακριβώς απαιτεί το άρθρο 25 ΠΚ. Έχει βέβαια υποστηριχθεί η άποψη ότι η κατάσταση ανάγκης ως λόγος άρσης του αδίκου δεν λειτουργεί όταν ο γιατρός αγνοεί τη βούληση του ασθενούς και σώζει τη ζωή του προσβάλλοντας την προσωπική του ελευθερία ή το δικαίω- μά του σε αυτοδιάθεση, που αποτελεί πτυχή του συνταγματικά κατοχυρωμέ- νου δικαιώματος στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Η άπο- ψη αυτή στηρίζεται στο επιχείρημα ότι το αγαθό που σώζεται, δηλαδή η ζωή, δεν είναι σημαντικά υπέρτερο κατά το είδος και τη σπουδαιότητα από εκείνα που προσβάλλονται 2 . Αν ωστόσο αυτό ίσχυε δεν θα επιτρεπόταν ούτε η παρεμπόδιση κάποιου να αυ- τοκτονήσει, πράξη η οποία όμως όχι απλώς επιτρέπεται, αλλά και επιβάλλε- ται από το δίκαιο (άρθρο 307 ΠΚ). Η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, η ελευθερία γενικότερα της κίνησης ή των θρησκευτικών πεποιθήσεων υπάρ- χουν ως έννομα αγαθά μόνο όσο το άτομο βρίσκεται στη ζωή και με την έννοια αυτή το έννομο αγαθό της ζωής φαίνεται να υπερέχει σημαντικά σε σχέση με όλα αυτά τα αγαθά του ατόμου 3 . Διαφορετικά φαίνεται εντούτοις να είναι τα πράγματα όταν τα συγκρουόμε- να αγαθά δεν είναι η ελευθερία αφενός και η ζωή αφετέρου, αλλά η σωματι- κή ακεραιότητα ή υγεία από τη μια πλευρά και η ζωή από την άλλη. Δικαιού- ται λ.χ. ο γιατρός να προχωρήσει σε ολικό ακρωτηριασμό των κάτω άκρων ασθενούς προκειμένου να σώσει τη ζωή του που κινδυνεύει άμεσα, ενώ εκεί- νος αρνείται κατηγορηματικά την επέμβαση; Ανάλογο είναι το ερώτημα στο περιστατικό που μας απασχολεί. Δικαιούται πράγματι ο γιατρός να προχω- ρήσει σε μια θεραπευτική αγωγή που προκαλεί σοβαρή, επώδυνη και κυρίως μη αναστρέψιμη βλάβη στο ουροποιητικό σύστημα της Α προκειμένου να σώ- σει τη ζωή της; Η κατάσταση ανάγκης λειτουργεί ως λόγος άρσης του αδίκου, σύμφωνα με όσα ορίζει το άρθρο 25 ΠΚ, μόνο όταν το έννομο αγαθό που σώ- ζεται είναι τόσο κατά το είδος όσο και κατά τη σπουδαιότητα σημαντικά ανώ- τερο από εκείνο που προσβάλλεται. Ωστόσο, η βαριά και μη αναστρέψιμη βλά- 2. Ι. Γιαννίδης / Μπιτσαξής, Ιδιωτική Γνωμοδότηση, ΠοινΧρ 1991, 611/612. 3. Ε. Συμεωνίδου – Καστανίδου, Εγκλήματα κατά της ζωής, β΄ έκδ., 2001, σ. 337.