ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ

IX Πρόλογος Τρία χρόνια έχουν περάσει από την πρώτη έκδοση του βιβλίου. Η δεύτερη έκδοση κρίθηκε αναγκαία για τους εξής λόγους: Ο νομοθέτης με το Ν 4509/2017 επέφερε σημαντικές αλλαγές στο νομοθετι- κό πλαίσιο με τροποποίηση, προσθήκη και κατάργηση διατάξεων του Ποινι- κού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ενώ εισήγαγε και μια δέ- σμη διατάξεων, που ρυθμίζουν ζητήματα εκτέλεσης των μέτρων θεραπείας, τα οποία προβλέπονται από τα άρθρα 69 και 70Α του Ποινικού Κώδικα. Η ριζική αναδιάρθρωση του τρόπου αντιμετώπισης των ακαταλόγιστων δρα- στών και των δραστών ελαττωμένου καταλογισμού κατέστησε τις αναπτύ- ξεις της πρώτης έκδοσης παρωχημένες. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, δεν άρκεσαν «τρεις διορθωτικές λέξεις του νομοθέτη για να μετατρέψουν ολό- κληρες βιβλιοθήκες σε παλιόχαρτα», κατά την περίφημη ρήση του Julius von Kirchmann, αλλά μερικά άρθρα του Ν 4509/2017 επέβαλαν την εκ νέου συγ- γραφή αρκετών σελίδων του παρόντος εγχειριδίου. Ένας δεύτερος λόγος ήταν η συγγραφή ενός πρόσθετου κεφαλαίου με θέμα την ακούσια νοσηλεία του ψυχικά ασθενούς, όπως αυτή ρυθμίζεται με το Ν 2071/1992 (ο αποκαλούμενος ακούσιος εγκλεισμός). Αν και η σχετική ύλη δεν εντάσσεται στο πλαίσιο της ποινικής νομοθεσίας, αφού η διαδικασία δεν συνδέεται με την τέλεση κάποιας αξιόποινης πράξης, αποφάσισα να περι- λάβω ένα σχετικό κεφάλαιο για να ικανοποιήσω σχετικά αιτήματα φοιτη- τών. Επιπλέον, η νομοθετική αναμόρφωση της ποινικής νομοθεσίας με το Ν 4509/2017 τόνισε ιδιαίτερα τον θεραπευτικό χαρακτήρα των ποινικών μέ- τρων των άρθρων 69, 70 και 70Α ΠΚ και έτσι οδήγησε σε μια αναδιάταξη της ισορροπίας μεταξύ ποινικών μέτρων θεραπείας και θεραπευτικών μέ- τρων ακούσιας νοσηλείας που πλέον γειτνιάζουν περισσότερο σε σχέση με το προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς. Τέλος, η ακούσια νοσηλεία του ψυ- χικά ασθενούς, έστω και αν δεν αποτελεί ποινική διαδικασία, συνιστά αναμ- φίβολα στέρηση της προσωπικής ελευθερίας τέτοιας έκτασης, που ενίοτε λαμβάνει την μορφή μιας ανεπίτρεπτης οιονεί ποινικής κύρωσης και μάλιστα προληπτικού χαρακτήρα. Από την κυκλοφορία της πρώτης έκδοσης μέχρι σήμερα, δέχθηκα πολλά επαινετικά σχόλια, όπως βέβαια και κριτικές παρατηρήσεις. Στις δεύτερες ανήκουν και οι επισημάνσεις ότι ορισμένα ενδιαφέροντα ζητήματα αναπτύσ- σονταν συνοπτικά και με ύφος πυκνό. Προσπάθησα σε αυτή τη δεύτερη έκ- δοση να είμαι αναλυτικότερος και σαφέστερος, για να επιτύχω καλύτερη επικοινωνία με τον αναγνώστη. Απαιτώ και πάλι από τον αναγνώστη τετα-