ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

IX Πρόλογος 1. To επίτομο αυτό έργο του εμπορικού δικαίου αναφέρεται στην εισαγωγή στο εμπορικό δίκαιο- γενικό μέρος, στο δίκαιο της βιομηχανικής ιδιοκτησίας και του αντα- γωνισμού, στις εμπορικές εταιρίες, στο δίκαιο των αξιογράφων, στο ασφαλιστικό δί- καιο, στο πτωχευτικό δίκαιο και ναυτικό δίκαιο. Πραγματεύεται θεμελιώδη θέματα και αρχές του κλασικού εμπορικού δικαίου, το οποίο αποτελεί δυναμικό κλάδο του ιδιωτικού δικαίου. Ηοικονομική κρίση και η γενικότερη εξέλιξη του κοινοτικού και διεθνούς δικαίου έχουν επηρεάσει τα τελευταία χρόνια το ελληνικό εμπορικό δίκαιο με μαζική αναμόρ- φωση της νομοθεσίας του. Το εμπορικό δίκαιο υφίσταται διαρκώς την επίδραση του όχι μόνο του παράγωγου κοινοτικού δικαίου, αλλά και του αγγλοσαξονικού δικαίου και εκτιθέμενο στη ζώσα οικονομική πραγματικότητα δημιουργεί προβλήματα. Η μελέτη έλαβε υπόψη σχεδόν όλες τις ραγδαίες μαζικές νομοθετικές μεταβο- λές, που επήλθαν στους παραπάνω κλασικούς κλάδους του εμπορικού δικαίου, ιδίως στα «μνημονιακά χρόνια», που το αναμόρφωσαν και το εμπλούτισαν με πολλά νέα στοι- χεία. Οι συνθήκες δημοσιονομικής κρίσης και ύφεσης προκάλεσαν και προκαλούν απο- σπασματική νομοθετική, υποδεικνυόμενη, αντίδραση, χωρίς αυτή να οδηγεί μέχρι σή- μερα σε πάγιους και με προοπτική κανόνες δικαίου για την αντιμετώπισή της, παρά τις όποιες σποραδικές θετικές εκλάμψεις στο πεδίο του εμπορικού δικαίου. Πρόκει- ται βασικά για κανόνες δικαίου πρόσκαιρους και συγκυριακούς, που είναι αμφίβολη η ύπαρξη τους ως διαχρονικών κανόνων. Στα «μνημονικά χρόνια» γίνεται στροφή του εμπορικού δικαίου από τον αναγκαστικό χαρακτήρα του σε ένα πιο χαλαρό δίκαιο (Soft Law), ώστε αυτό να συνεισφέρει καλύτερα στη λειτουργία της ιδιωτικής οικονομίας. Ο χρόνος θα είναι ο καταλύτης για τη θετική ή μη αξιολόγηση του εμπορικού δικαίου στα «μνημονιακά χρόνια». Και βεβαίως ο επιστημονικός αυτός διάλογος στο χώρο του εμπορικού δικαίου και όχι μόνο παραμένει ανοικτός. Αναγκαία καθίσταται κατά τη νομοθέτηση,αλλά και κατά την ερμηνεία του νόμου η σύνδεση του κανόνα δικαίου με την κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα. Η ορθή νομοθέτηση κανόνων δικαίου θα πρέπει να τελεί σε μια εύλογη σχέση αφενός μεν της οικονομικής πραγματικότητας και της αποτελεσματικότητας, αφετέρου δε της πα- ροχής ουσιαστικής δικαιοσύνης. Θα πρέπει δηλαδή να πρόκειται για θέσπιση κανό- νων δικαίου, που δε ζημιώνουν την ουσιαστική, κοινωνική και οικονομική δικαιοσύνη. Mάλιστα, ο εφαρμοστής του δικαίου θα πρέπει να ερμηνεύει και εφαρμόζει τους νό-