Η ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΩΝ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ

IX ΠΡΟΛΟΓΟΣ «∆ικαίωμα που δεν μπορεί να αποδειχθεί είναι πρακτικώς ανύπαρκτο», έγρα- φε το 1952 ο Pierre Pactet στη διατριβή του με τίτλο Essai d’une théorie de la preuve devant la juridiction administrative , αναδεικνύοντας την ανάγκη διαμόρ- φωσης ορθολογικού και αποτελεσματικού συστήματος δικονομικής απόδει- ξης. Πράγματι, από το σύστημα αυτό εξαρτάται η ποιότητα του δικαιοδοτικού έργου. Από τους κανόνες της απόδειξης, τις αρχές και τους μηχανισμούς της, την αυστηρότητα, την ευελιξία ή, ακόμη, την ανοχή της αποδεικτικής διαδικα- σίας εξαρτώνται οι προοπτικές των ενδίκων βοηθημάτων. Το δικαίωμα από- δειξης εμπλουτίζει και ενδυναμώνει την ένδικη διαδικασία. Και για τον με- λετητή της νομολογίας, η ερμηνεία και η εφαρμογή των κανόνων απόδειξης, όπως συνάγονται από την αιτιολογία των δικαστικών αποφάσεων, επιτρέ- πουν την αξιολόγηση του όλου συστήματος δικαστικής προστασίας. Το διακύβευμα του δικαίου της απόδειξης γίνεται ιδιαιτέρως αισθητό στη δι- οικητική δικονομία, όπου μπορεί να λειτουργήσει είτε ως οχυρό που εμποδί- ζει την αμφισβήτηση της δημόσιας δράσης είτε ως ουσιαστικό βοήθημα του αντιδίκου της ∆ιοίκησης κατά την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και συμφε- ρόντων του και, επομένως, κατά τη γλαφυρή διατύπωση του Bernard Pacteau , ανάλογα με την περίπτωση, ως ο «σύρτης» ή το «κλειδί» της δίκης. H φυσική ανισότητα μεταξύ της αμυνόμενης διοικητικής αρχής και του επιτιθέμενου διοικουμένου μπορεί είτε να ενισχυθεί είτε να αμβλυνθεί. Επομένως, το κα- θεστώς της απόδειξης συνιστά, με την κατανομή του βάρους και τα διαθέσι- μα μέσα, το πραγματικό μέτρο αξιολόγησης της έννομης τάξης, της αποτελε- σματικότητας και της ποιότητας των θεσμών του κράτους δικαίου. Το σύστη- μα της απόδειξης συνδέεται άμεσα με την άσκηση της δημόσιας εξουσίας και τις εγγυήσεις του ατόμου απέναντί της. Με άλλα λόγια, παρά τον τεχνικό χα- ρακτήρα του, το δίκαιο της απόδειξης δεν είναι ουδέτερο από πολιτική σκο- πιά, με την ευγενέστερη έννοια του όρου. Πέρα από τον δικονομικό νόμο, το καθεστώς της απόδειξης εντάσσεται και στη συνταγματική προβληματική της εγγύησης του δικαιώματος δικαστικής προστασίας, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 20 του Συντάγματος. Η αποτε- λεσματικότητα της δικαστικής προστασίας προϋποθέτει την ύπαρξη δίκαιης δίκης που διασφαλίζει την ισορροπία των δικαιωμάτων των διαδίκων. Το δί- καιο της απόδειξης πρέπει να διέπεται από τις αρχές της ισότητας και της προστασίας των δικαιωμάτων άμυνας. Σε αρμονική συνάρθρωση, το Σύνταγ- μα, η ΕΣ∆Α και το ενωσιακό δίκαιο διαπνέουν το καθεστώς των αποδείξεων, υπό το πρίσμα του αντικειμένου καθεμιάς από τις παραπάνω δικαιοταξίες. Αν