ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ

44 ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ: ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ resentment), 79 και να διακοπούν οι δεσμοί σεβασμού μεταξύ γονιού και παι- διού. 80 Στην κοινωνία παρατηρείται πλέον μια αστάθεια των κοινωνικών αξιών, γε- γονός το οποίο επηρεάζει τη συμπεριφορά των ανηλίκων. Η αποδυνάμωση αυτή των ομαδικών και κοινωνικών αξιών έχει ως συνέπεια να χάνεται ο άμε- σος εξωτερικός έλεγχος 81 από την ομάδα και την οικογένεια καθώς και ο άμε- σος εσωτερικός έλεγχος. 82 Όσον αφορά την κοινωνική δομή παρατηρείται μια ανυπαρξία θεσμικών μέσων, μια απομόνωση και αστάθεια των κοινωνικών θε- σμών. Απουσιάζουν οι θεσμικές δυνατότητες, δυνατότητες επίτευξης κοινω- νικά αναγνωρισμένων στόχων, παρουσιάζεται δε μια έλλειψη θεσμικής συνο- χής στην κοινωνικοποίηση και τον έλεγχο. Συνέπεια είναι ο ασθενής κοινωνι- κός δεσμός και η απώλεια τόσο του έμμεσου εσωτερικού, 83 του άμεσου εξωτε- ρικού, του άμεσα εσωτερικού και του έμμεσου εξωτερικού ελέγχου. 84 Οι κοινωνιολόγοι διαπίστωσαν ήδη από τη δεκαετία του ’80, ότι οι σύγχρο- νες δυτικές κοινωνίες περνούν μια διαδικασία εξατομίκευσης, η οποία χαρα- κτηρίζεται από μια δυναμική που ενισχύεται από τη δεκαετία του ’60 και μετά. Η σχέση ατόμου και κοινωνίας αλλάζει, δεδομένου ότι παρατηρείται μια συρρί- κνωση των παραδοσιακών θεσμών και του αντίστοιχου τρόπου ζωής, οι οικο- γένειες γίνονται μικρότερες και περισσότερο ασταθείς, τα πολιτικά κόμματα, τα συνδικάτα και η εκκλησία χάνουν οπαδούς, η επαγγελματική καριέρα γίνεται πλέον αβέβαιη, με μερική κυρίως απασχόληση, και τα μέσα ενημέρωσης έχουν πλέον καταρρακωθεί. Όλα αυτά έχουν ως συνέπεια το ότι οι σύγχρονες μορ- 79. R. J. Sampson, J. H. Laub 1993, σελ.73. 80. R. J. Sampson, J. H. Laub 1993, σελ.68. 81. Αφορά την επιτήρηση, την επίβλεψη και τον έλεγχο, τόσο σε άτυπο, όσο και σε τυπικό επίπεδο, με στόχο την αποτροπή από την εγκληματική συμπεριφορά. 82. Σχετίζεται άμεσα με αισθήματα ενοχής, ντροπής και τύψεων, τα οποία αναμένονται στο πλαίσιο μιας επιτυχούς αποτελεσματικής κοινωνικοποίησης. (Βλ. και T. Hirschi 1969: «πί- στη» στους κοινωνικούς κανόνες). Τα αισθήματα αυτά εκδηλώνονται λιγότερο στην περί- πτωση εγκληματικών πράξεων, όταν η προσωπική πίστη στην ισχύ των κοινωνικών κα- νόνων έχει αποδυναμωθεί. 83. Αυτός είναι ενσωματωμένος στο ίδιο το άτομο, το οποίο λογικά και συναισθηματικά τεί- νει στην κομφορμιστική συμπεριφορά. Όσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητά του για αυτοέ- λεγχο, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να ξεφύγει από αυτήν. (Βλ. και S. Kunadt 2011, σελ.40). 84. Αντιστοιχεί σε αυτό που ο Hirschi αποκαλεί «προσκόλληση» (attachment). Εδώ εμπί- πτουν οι κοινωνικοί δεσμοί με την οικογένεια, το σχολείο και τις ομάδες ομηλίκων και εμπεριέχει ως αρνητικές συνέπειες την περιφρόνηση και την κοινωνική απόρριψη.