ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ

45 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ φές ένταξης στον κοινωνικό ιστό έχουν χάσει τη δύναμη συνοχής. Παράλληλα παρατηρείται μια αύξηση των προβληματικών ομάδων, οι οποίες παίρνουν ρί- σκα και έχουν στους κόλπους τους όλο και περισσότερους ανηλίκους, για τους οποίους, λόγω καταγωγής και οικονομικής επιφάνειας, μειώνονται συνεχώς οι δυνατότητες πρόσβασης σε κοινωνική θέση, σε άνοδο του status τους, στη μόρφωση, στην εργασία (ακόμα και στη μαύρη εργασία). Αυτό συμβαίνει, διότι μπαίνουν φραγμοί στην πορεία των ανηλίκων και δεν τους αφήνουν να επιτύ- χουν τους στόχους τους. Εργοδότες αρνούνται να τους προσλάβουν (μπλοκά- ρισμα χρηματικών στόχων), παρακολουθούνται στενά από γονείς, δασκάλους, αστυνομία (μπλοκάρισμα της αυτονομίας τους) και τρίτοι τους φέρονται απαξι- ωτικά και χωρίς σεβασμό (μπλοκάρισμα του κοινωνικού τους status). 85 Η προσπάθεια εξατομίκευσης και αναζήτησης, διαφορετικής από τα συλλο- γικά κοινωνικά δεδομένα, η αποστασιοποίηση αυτή δηλαδή, έχει δημιουργή- σει συγκρούσεις και μια οριστική αλλαγή στις σχέσεις του ατόμου με την κοι- νωνία, στη σύγχρονη νεωτερικότητα. Οι θεσμοί του άτυπου κοινωνικού ελέγ- χου έχουν καταρρεύσει. Οι νέοι χάνουν τη δυνατότητα αποδοχής και αναγνώ- ρισης και δεν υπάρχει καμία μέριμνα γι’ αυτούς από την κοινωνία. Σε αυτό παί- ζει ρόλο και το κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο της μεγαλούπολης, το οποίο οδηγεί σε γκετοποίηση και απομόνωση. Η σχέση αυτών των φαινομένων με την εγκληματογένεση έχει απασχολή- σει τους ειδικούς ιδιαίτερα από το 2005 και μετά. Οι αρνητικές επιδράσεις του μειονεκτικού κοινωνικού περιβάλλοντος επιδρά στην ανθρώπινη συμπεριφο- ρά. Σε προβληματικές κυρίως περιοχές, μάλιστα, στις οποίες ζουν ανήλικοι των κατώτερων κοινωνικοοικονομικών τάξεων μαζί με αλλοδαπούς, η εγκληματι- κή συμπεριφορά θεωρείται προδιαγεγραμμένη. 86 Και στη Γερμανία, ήδη από τα μέσα του εικοστού και αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, έχει γίνει αναφο- 85. R. Agnew, T. Brezina 2012, σελ.167. 86. Βλ. S. Kunadt 2011, σελ.1. Αναφορές στη σχέση των συνθηκών του περιβάλλοντος με την εγκληματικότητα από κοινωνικοοικονομική άποψη έχουν γίνει ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα. Ο F. Engels ήδη το 1845 ανέλυσε τον τρόπο ζωής και τις συνθήκες διαβίω- σης του προλεταριάτου στην Αγγλία ( F. Engels 1845 [έκδοση 1972], σελ.456 επ.), ο δε Henry Mayhew ερεύνησε τη σχέση ανάμεσα στη δομή της πόλης του Λονδίνου και της αύξησης της εγκληματικότητας ( H. Mayhew 1861/1862 [έκδοση 1996]). Κάνει αναφορά σε περιπλανώμενους ανηλίκους λόγω των οικογενειακών και άλλων συνθηκών που αντι- μετωπίζουν, καθώς και στους ανήλικους κλέφτες, μεγάλο μέρος των οποίων είχε ήδη στο παρελθόν φυλακιστεί (σελ.267 επ.). Παρατήρησε επίσης ότι η συχνότητα εγκλεισμού ήταν ανάλογη με τη δύναμή τους και την επιβολή τους (σελ.32 επ.).