ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ

46 ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ: ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ρά στους υψηλούς δείκτες εγκληματικότητας ορισμένων συνοικιών των πόλε- ων και διαπιστώθηκε ότι η εγκληματική συμπεριφορά απαντάται συχνότερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπου απαντάται σπάνια ιδιοκτησιακό καθεστώς. Για τη δημιουργία και διατήρηση μιας εγκληματικής υποκουλτούρας ανη- λίκων προϋπόθεση αποτελεί να κυριαρχεί η κοινωνική αποδιοργάνωση. 87 Την άποψη αυτή, ερμηνεύοντας τη θεωρία των Shaw και Mckay ως ένα μοντέλο κοινωνικού ελέγχου, υποστηρίζει η Kornhauser. Θεωρεί εξ αντιδιαστολής ότι η εγκληματική υποκουλτούρα δεν αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την κοι- νωνική αποδιοργάνωση. Μπορεί να αυξήσει την ήδη υπάρχουσα, αλλά όχι να τη δημιουργήσει. 88 Η Kornhauser πιστεύει ότι οι Shaw και Mckay γνώριζαν αυ- τόν το μηχανισμό, αλλιώς δεν θα έδιναν τόσο μεγάλη σημασία στις επιδράσεις της χαμηλής οικονομικής κατάστασης, της εθνικής ετερογένειας και της κινητι- κότητας στην κοινωνική αποδιοργάνωση. Υποστήριξαν επίσης ότι η εγκλημα- τική υποκουλτούρα κυριαρχεί μόνο στις κοινωνικά αδύναμες τοπικές κοινότη- τες, ήθελαν όμως με τη θεωρία τους να ερμηνεύσουν την εγκληματικότητα σε όλα τα είδη περιοχών. Πέρα από τις ιδιαίτερα έντονα κοινωνικά μειονεκτούσες τοπικές κοινότητες, κυριαρχεί σύμφωνα με αυτούς τους δύο χωρίς εξαίρεση η κοινωνική αποδιοργάνωση ως καθοριστικός παράγοντας της εγκληματικότη- τας. Λόγω των ασθενών ελέγχων οι νέοι γίνονται εγκληματίες είτε με είτε χωρίς την επίδραση των εγκληματιών φίλων τους. Η συναναστροφή με εγκληματίες φίλους, μέσα από συλλογική συμπεριφορά και πρωτογενείς διαδικασίες σχη- ματισμού της ομάδας οδηγούν σε αυξημένο ενθουσιασμό και μείωση του φό- βου και της ντροπής, γεγονός που ευνοεί την εγκληματική δραστηριότητα. Οι κοινωνικά μειονεκτούντες ανήλικοι αλληλοϋποστηρίζονται ως προς τις φιλοδο- ξίες τους, και έτσι εξασθενεί το ενδιαφέρον τους για συμβατικές δεσμεύσεις. Οι ήδη εξασθενημένες σχέσεις με την οικογένεια, το σχολείο και άλλους τοπικούς θεσμούς χάνουν συνεπώς ακόμα περισσότερο τη σημασία τους για τους ανηλί- κους. Η Kornhauser εξηγεί πως η κοινωνική αποδιοργάνωση έχει ως συνέπεια αναποτελεσματικούς και εξασθενημένους κοινωνικούς ελέγχους. 89 87. Σχετικά με την κοινωνική αποδιοργάνωση βλ. και το σχετικό κεφάλαιο για τη Σχολή του Σικάγο. 88. R. R. Kornhauser 1978, σελ.71. 89. Πρβλ. R. R. Kornhauser 1978, σελ.69 επ. (βλ. ιδιαίτερα σχετικό πίνακα, σελ.73).