ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ ΣΤΑ ΧΡΗΣΤΑ ΗΘΗ

Η γενική ρήτρα των χρηστών ηθών 21 3. Ενδογενής ανηθικότητα λόγω βλάβης των συμφερόντων της ολότητας Η αντίθεση μίας δικαιοπραξίας προς τα χρηστά ήθη προκύπτει ήδη από το ίδιο το περιεχόμενό της, όταν από αυτό προκύπτει ότι θίγονται τα συμφέροντα της ολότητας 144 . Δικαστήριο της Βόννης έκρινε ότι στην κατηγορία αυτή εμπίπτει η συμφωνία μεταξύ ενός εκλεγμένου βουλευτή με τον πρώτο αναπληρωματικό, ότι ο πρώτος θα παραιτηθεί υπέρ του δεύτερου έναντι ενός εφάπαξ χρηματικού ποσού μαζί με μία μηνιαία αποζημίωση, χωρίς καν να υπάρξει ανάγκη εξέτα- σης των λόγων για τους οποίους οι δύο πολιτικοί κατέληξαν σε αυτήν τη συμ- φωνία, διότι αυτή η συμφωνία, κρινόμενη μόνο από το περιεχόμενό της, είναι αντίθετη στα χρηστά ήθη 145 . Ο ΑΠ έκρινε, ομοίως, ότι είναι αντίθετη στα χρη- στά ήθη η συμφωνία διάσωσης πλοίου με τον όρο ότι η ναυαγοσώστρια εται- ρεία θα έπαιρνε μεν το ποσό της αποζημίωσης από τους ασφαλιστές θα απέδι- δε όμως το μισό στον εφοπλιστή, διότι, κατά την κρίση του ΑΠ, η επιθαλάσσια αρωγή αφορά τη διάσωση όχι μόνο του πλοίου αλλά και των προσώπων που κινδυνεύουν, αποβλέπει δε στην προστασία ευρύτερων κοινωνικών συμφερό- ντων των οποίων είναι ανεπίτρεπτη ηθικά η διακινδύνευση για την επίτευξη κέρδους του δικαιούχου του πλοίου 146 . 4. Το υποκειμενικό στοιχείο Όταν η αντίθεση της δικαιοπραξίας στα χρηστά ήθη προκύπτει από μόνο το πε- ριεχόμενο της περιττεύει η εξέταση, για το εάν τα μέρη είχαν συνείδηση της ανηθικότητας ή εάν γνώριζαν τα πραγματικά περιστατικά από τα οποία προκύ- πτει η ανηθικότητα της δικαιοπραξίας, διότι τεκμαίρεται ότι οι δικαιοπρακτού- ντες γνώριζαν τα περιστατικά 147 . Εξάλλου, και από τα Motive του BGB προκύ- πτει ότι το υποκειμενικό στοιχείο δεν είναι καταρχήν απαραίτητο 148 . Συγκεκρι- μένα στα Motive αναφέρεται ότι «επέρχεται ακυρότητα, όταν με άμεσο τρόπο το περιεχόμενο της δικαιοπραξίας, αντικειμενικά και με αποκλεισμό κάθε υπο- κειμενικού στοιχείου, είναι αντίθετο προς τα χρηστά ήθη 149 ». 144. Palm/Arnold , εις: (Hrsg. Erman) BGB, 13. Aufl., § 138, Rn 84. 145. AG Bonn, Urteil vom 1.3.2016, Az.: 106 C 269/15, JurionRS 2016, 14103. 146. ΑΠ 826/1989, ΕλλΔνη 31 (1990), σ. 1237. 147. BGH, Urteil vom 8.5.1985, Az.: IVa ZR 138/83, BGHZ 94, 268-275, §13: « In den Fällen, in denen ein Rechtsgeschäft schon seinem Inhalt nach sittenwidrig ist, kennen aber die Parteien stets die die Sittenwidrigkeit begründenden Umstände ». LG Dortmund, Urteil vom 14.10.2010, Az.: 11 S 64/10, ZWE 2011, 235-236. 148. Staudinger/Sack/Fischinger , BGB §138, Rn 147. 149. Motive zu dem Entwurfe eines bürgerlichen Gesetzbuches für das deutsche Reich, Band I, 211: « …, dass Nichtigkeit eintritt, wenn der Inhalt eines Rechtsgeschäfts unmittelbar, in objektiver Hinsicht und unter Ausscheidung der subjektiven Seite, die guten Sitten verletzt ».