ΠΑΡΑΓΡΑΦΕΣ ΥΠΕΡ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

ΜΕΡΟΣ ∆ΕΥΤΕΡΟ - Η παραγραφή των αξιώσεων κατά του ∆ημοσίου, των ΝΠ∆∆ και των ΟΤΑ 101 οργάνων του ∆ημοσίου δεν εφαρμόζεται το άρθρο 937 του ΑΚ, που προ- βλέπει πενταετή παραγραφή η οποία αρχίζει από τότε που ο παθών έμαθε τη ζημία και τον υπόχρεο σε αποζημίωση. Έτσι, η προβλεπόμενη στο άρθρο 140 παρ. 1 του Ν 4270/2014 (πρώην 90 παρ. 1 του Ν 2362/1995) πενταε- τία, ξεκινά, όπως σημειώθηκε ήδη, από το τέλος του έτους που γεννήθηκε η αξίωση, η δε γέννηση της απαίτησης συμπίπτει κατ’ αρχήν με το χρονικό σημείο που έλαβε χώρα η παράνομη πράξη ή παράλειψη. Παρότι, όμως, οι ανωτέρω διατάξεις δεν συνδέουν την έναρξη της παραγραφής με το χρο- νικό σημείο κατά το οποίο ο παθών αποκτά γνώση της ζημίας και του υπό- χρεου σε αποζημίωση, 153 στην περίπτωση που οι επιζήμιες συνέπειες δεν επέλθουν αμέσως μετά τη διάπραξη της παράνομης πράξης ή της παρά- λειψης, η παραγραφή εκκινεί από το τέλος του έτους που εκδηλώθηκαν οι συνέπειες αυτές. 154 αξιώνει από τους πολίτες (παρ. 4 του άρθρου 25 του Συντάγματος), σε συνδυασμό με το κατά το άρθρο 17 παρ. 1 του Συντάγματος κοινωνικό περιεχόμενο της ιδιο- κτησίας, ο ιδιοκτήτης του βαρυνομένου ακινήτου οφείλει να ανεχθεί τον αποβλέ- ποντα στην ικανοποίηση του, συνιστώμενου στην προστασία και ανάδειξη της πο- λιτιστικής κληρονομιάς, δημοσίου συμφέροντος, περιορισμό της ιδιοκτησίας του για εύλογο χρονικό διάστημα (πρβ. ΣτΕ 640/2015, 3759/2014 επταμ., 4283/2013 επταμ.). Εξ άλλου, ο εύλογος χρόνος, κατά τον οποίο ο βαρυνόμενος οφείλει να ανε- χθεί τον κατά τα ανωτέρω περιορισμό, μετά την πάροδο του οποίου γεννάται η αξί- ωση προς αποζημίωση, κρινόμενος με βάση τις περιστάσεις που συντρέχουν σε κά- θε περίπτωση, εξειδικεύεται με αιτιολογημένη κρίση από τα δικαστήρια της ουσίας, τα οποία οφείλουν να λαμβάνουν υπ' όψιν και να εκτιμούν τις συνθήκες εκάστης υποθέσεως, όπως είναι η συμπεριφορά της διοικήσεως, η πολυπλοκότητα του νο- μοθετικού καθεστώτος που διέπει το ακίνητο ή την περιοχή που αποτελούν αντι- κείμενα προστασίας (πρβ. ΣτΕ 3224/2009 επταμ., 3000/2005), καθώς και το είδος και τη σοβαρότητα του επαχθούς για την ιδιοκτησία μέτρου» . Βάσει των ανωτέρω η νομολογία συμπεραίνει πως ο κατά τα ανωτέρω εύλογος χρόνος, μετά την πά- ροδο του οποίου γεννάται η αποζημιωτική αξίωση και συνακόλουθα αρχίζει η πε- νταετής παραγραφή, δεν μπορεί να είναι ο ίδιος για κάθε περίπτωση και πάντως δεν μπορεί να υπολογίζεται με αναφορά στο άρθρο μόνο του ΑΝ 261/1968, δηλα- δή σε νομοθέτημα το οποίο ρυθμίζει τελείως διαφορετικό αντικείμενο και συγκε- κριμένα αυτό της ανάκλησης των παρανόμων διοικητικών πράξεων, ενώ οι ερει- δόμενες στο άρθρο 24 παρ. 6 του Συντάγματος αξιώσεις αφορούν ζημίες που προ- ξενούνται από νόμιμες πράξεις. Βλ. Β. Ανδρουλάκης : Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με την αποζημίωση σε περίπτωση επιβολής περιορι- σμών στην ιδιοκτησία για λόγους προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, σε Τιμ. Τομ. Κ. Μενουδάκου, σελ. 333 επ., σελ. 340-341, εκδ. Σάκκουλα Αθήνα- Θεσσαλονίκη, 2016. 153.  Βλ. ΣτΕ 2829/2005 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΣτΕ 1605/2007 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, πρβλ. ΣτΕ 2544/2010 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. 154.  Βλ. ΣτΕ 2692/2009 ΤΝΠ ∆ΣΑ, με την οποία, καθ’ ερμηνεία των όμοιου περιε- χομένου διατάξεων του Ν∆ 496/1974, έγινε δεκτό ότι η αξίωση για χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, η οποία προκλήθηκε από τον θάνατο προσώ- που εξαιτίας κατάρρευσης κτηρίου μετά από ισχυρό σεισμό το 1999 στην Αθήνα, δεν είχε υποκύψει κατά τον χρόνο άσκησης της αγωγής (2003) στην προβλεπό-