ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Πρόλογος 1ης έκδοσης Τα τελευταία χρόνια, η οικονομική κρίση έγινε αφορμή να συνειδητοποιήσουμε τη στενή σχέση οικονομίας και Δικαιοσύνης. Έγινε πλέον σαφές ότι η βραδύτητα και η αναποτελε- σματικότητα του δικαστικού συστήματος της χώρας μας αποτελούν τροχοπέδη για τις επεν- δύσεις, οι οποίες αποτελούν τη μόνη ελπίδα ανάπτυξης της οικονομίας και εξόδου από την ενδημούσα κρίση. Εξάλλου, είναι κοινώς αναγνωρισμένο ότι η κορυφαία στιγμή της συ- νολικής διαδικασίας απονομής της δικαιοσύνης είναι η στιγμή που η δικαστική απόφαση, η οποία διαγιγνώσκει το δίκαιο και επιτάσσει την εφαρμογή του, εκτελείται από τα όργα- να της πολιτείας. Γιατί μόνο τότε, όπως προσφυώς λέγεται, το δίκαιο μετουσιώνεται σε πρά- ξη. Το δίκαιο, επομένως, της αναγκαστικής εκτελέσεως αναδεικνύεται από τα πράγματα ως ένας από τους σημαντικότερους, αν όχι ο ουσιωδέστερος από πρακτικής απόψεως, κλάδος του δικαίου. Από άλλη άποψη, η ενασχόληση με την αναγκαστική εκτέλεση συνιστά μία επιστημονική πρόκληση για τον νομικό. Η αναγκαστική εκτέλεση αποτελεί πεδίο συγκρούσεως συμφε- ρόντων και εντάσεως αντίρροπων θεμελιωδών αρχών και κανόνων δικαίου. Διότι ναι μεν αναγνωρίζεται δικαίωμα του δανειστή προς αναγκαστική εκτέλεση, που μάλιστα ανήκει στον πυρήνα του γενικότερου και εγγυημένου από το άρθρο 20 του Συντάγματος θεμελι- ώδους δικαιώματος προς παροχή έννομης προστασίας, όμως η εκτέλεση αυτή, με οποιαδή- ποτε μορφή της, ως επέμβαση στην περιουσιακή ή ακόμα και στην προσωπική σφαίρα του οφειλέτη, έρχεται σε συγκρουσιακή επαφή με άλλα επίσης συνταγματικώς κατοχυρωμένα ατομικά δικαιώματα, όπως αυτά της ιδιοκτησίας (άρθρο 17 Συντ.), της προσωπικής ελευθε- ρίας (άρθρο 5 παρ. 3 Συντ.) και της αξιοπρέπειας (άρθρο 2 παρ. 1 Συντ.). Απαιτούνται, επο- μένως, από τον ερμηνευτή και τον εφαρμοστή του δικαίου λεπτοί χειρισμοί και δύσκολες σταθμίσεις, ώστε να εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ αφενός της ανάγκης για τολμηρές και αποτελεσματικές λύσεις και αφετέρου της επιταγής για σεβασμό του πνεύματος του Συντάγ- ματος και ειδικότερα της αρχής της αναλογικότητας. Το παρόν πόνημα απευθύνεται κυρίως στον νομικό της πράξης και φιλοδοξεί να αποδώ- σει, με συνοπτικό και κατανοητό τρόπο, το ισχύον δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, ό- πως αυτό θεμελιώνεται από τη θεωρία και ζωντανεύει μέσα από τη νομολογιακή επεξερ- γασία του. Υπάρχουν αρκετές επιλεκτικές παραπομπές στη θεωρία, όπου είναι απαραίτη- το, το κύριο όμως βάρος δόθηκε στην πλούσια νομολογία που έχει αναπτυχθεί ιδιαιτέρως και έχει καλύψει όλο σχεδόν το φάσμα των θεμάτων. Για τη διευκόλυνση της δικηγορικής πράξης εξάλλου, στο τέλος του έργου παρατίθενται υποδείγματα διαδικαστικών πράξεων και δικογράφων σχετικών με την αναγκαστική εκτέλεση, συνοδευόμενα από σχόλια. Τα υποδείγματα επεξεργάστηκε και επιμελήθηκε ο εκ των συνεργατών του τόμου κ. Παντελής Ρεντούλης, Δικηγόρος, ΔΝ.