ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ-8Α

Γενική εισαγωγή στο οικογενειακό δίκαιο ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ 10 Ι. ΠΙΤΣΙΡΙΚΟΣ 12 13 τρόπους, όπως λογουχάρη με την τυπικότητα κατά τη σύσταση ή τη λύση των οικογενειακών σχέσεων 16 , τυπικότητα που μπορεί να φτάνει ως και την ανάμιξη της Δημόσιας Αρχής: η σύμβαση του γάμου (ΑΚ 1367), η αναγνώριση τέκνου (ΑΚ 1475 § 1, 1476), η επιλογή επωνύμου για τα τέκνα (ΑΚ 1505), η σύμβαση της κοινοκτημοσύνης (ΑΚ 1403 § 2), ο διορισμός επιτρόπου από τον γονέα (ΑΚ 1592 § 1 αρ. 2), το σύμφωνο συμβίωσης (άρθρο 1 εδ. α΄ Ν 3719/2008 17 ), κάθε πράξη που αποβλέπει στην υποβοήθηση της ανθρώπινης αναπαραγωγής, σύμφωνα με τους όρους της ΑΚ 1455 [διενεργούμενη με την έγγραφη συναίνεση των προσώ- πων που επιθυμούν ν’ αποκτήσουν παιδί (ΑΚ 1456 § 1 εδ. α΄) 18 ], υπόκεινται σε συστατικό τύπο . Η σημαντικότερη όμως εκδήλωση αυτού του πολιτειακού ενδιαφέροντος βρί- σκεται στον αναγκαστικό χαρακτήρα των κανόνων που τίθενται με τις διατάξεις του Οικογενειακού Δικαίου, πράγμα που σημαίνει ότι τα μέρη δεν επιτρέπεται, επί ποινή ακυρότητας της σχετικής συμφωνίας τους, να προβλέψουν διαφορετική ρύθμιση για την εκάστοτε έννομη σχέση που τους συνδέει (ΑΚ 3, 174). Παρά τη δυνατότητα ρύθμισης ορισμένων από τις οικογενειακές σχέσεις με τις προανα- φερθείσες συμφωνίες, υποβαλλόμενες όμως για χάρη περιορισμού της de lege lata αναγνωριζόμενης ιδιωτικής αυτονομίας σε συστατικό τύπο 19 , ο αναγκαστικός χαρακτήρας εξακολουθεί να έχει το προβάδισμα. Συνακόλουθα οι κανόνες που ρυθμίζουν τη διαδικασία τέλεσης (ΑΚ 1367- 1371) και την ακύρωση του γάμου (ΑΚ 1372-1385), η διάταξη για την υποχρέω- 16.  Παπαχρίστου Αθ., ΕγχΟικΔικ, 1998, Εισαγ.Κεφαλ., αρ. 6.1, σ. 7, Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, ΟικΔικ Ι, 2008, Κεφ. Α΄ (ΓενΕισαγ στο ΟικΔικ), Ι 2, σ. 3, Κουμάντος, ΟικΔικ Ι, 1988, Εισαγωγή, αρ. 3, σ. 7 (in fine), Σπυριδάκης, ΕγχΑστΔικ IV (ΟικΔικ), 1983, αρ. 15, σ. 31 [(υπό β)], Γαζής στον ΑΚ Γεωργιάδη-Σταθόπουλου VII, 1991, Εισαγ.Παρατ. στο ΟικΔικ, αρ. 70 (IV 2, σ. 22). 17. N 3719 της 26.11.2008 «Μεταρρυθμίσεις για την οικογένεια, το παιδί, την κοινωνία και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄241). 18. Επίσης, αν η υποβοήθηση αφορά άγαμη γυναίκα, η συναίνεση αυτής, και εφόσον συντρέχει περί- πτωση ελεύθερης ένωσης, του άνδρα με τον οποίο συζεί, παρέχεται με συμβολαιογραφικό έγγρα- φο (ΑΚ 1456 § 1 εδ. β΄). Βλ. συνολικά την ΑΚ 1456, όπως αυτή ετέθη με το άρθρο πρώτο του Ν 3089 της 23.12.2002 (ΦΕΚ Α΄327) για την «Ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή» 19. Για τη σχέση αυτή του έγγραφου συστατικού τύπου (ή από την άλλη όψη: του ατύπου των δικαιοπραξιών) προς την ιδιωτική αυτονομία βλ. και Πιτσιρίκο, Σύγχρονα μέσα επικοινωνίας (τηλεομοιότυπο, τηλετύπημα, ηλεκτρονικό έγγραφο) για την κατάρτιση τυπικών δικαιοπραξιών ως ζήτημα της σχέσεως έγγραφου τύπου και δικαιοπραξίας (διδ. Διατρ.), 2002, § 3 Α΄ Ι, σ. 13-15 (διαπλοκή μεταξύ «formalismus» και «consensualismus»), § 3 B΄Ι (αρχή του ατύπου), σ. 19-20, ΙΙ (αυτοτέλεια της αρχής της συμβατικής ελευθερίας έναντι της αρχής του ατύπου), σ. 21-22. Στο τμήμα αυτό της διδακτορικής μας διατριβής καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τελικά ο νομο- θέτης με την υποβολή ορισμένων δικαιοπραξιών σε έγγραφο συστατικό τύπο αποβλέπει στην προστασία της ιδιωτικής αυτονομίας και όχι στο να την περιορίσει [§ 3 Β΄IV (αντίποδας της αρχής του ατύπου η ανάγκη προστασίας της ιδιωτικής αυτονομίας), σ. 42-45], πράγμα που συμβαίνει και στις δικαιοπραξίες ρύθμισης των οικογενειακών έννομων σχέσεων τις οποίες προαναφέραμε στο κυρίως κείμενο: αυτές θα εγκυμονούσαν κινδύνους για το ασθενέστερο οικονομικά (ή και μόνον κοινωνικά) μέρος, χωρίς την υποβολή τους από τον νομοθέτη σε έγγραφο συστατικό τύπο (ΑΚ 159 § 1, ΑΚ 160).