ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Πολυιθαγένεια & νομική αντιμετώπιση 75 λυση των εθνικών συγκρούσεων σχετικά με την αλλοδαπή ιθαγένεια, εγείρει νομικά ζητήματα που θα πρέπει να εμποδίζουν έναν δικαστή να καθορίζει ορι- στικά την ιθαγένεια ενός πολυιθαγενούς. Καταρχήν, τα ερωτήματα σχετικά με μια ξένη υπηκοότητα, σε αντίθεση με εκείνα που περιβάλλουν τη γαλλική ιθα- γένεια, δεν μπορούν ποτέ να παρουσιαστούν ενώπιον των γαλλικών δικαστη- ρίων ως «κύρια» ή «πρωτογενή». Συνεπώς, είναι πάντοτε ένα δευτερεύον ζή- τημα, σε ένα άλλο ζήτημα- δηλαδή την κύρια έννομη σχέση, όπως το διαζύ- γιο. Επομένως, είναι αδύνατη μία διαδικασία, με μοναδικό στόχο τον οριστικό προσδιορισμό της ιθαγένειας ενός αλλοδαπού. Δεύτερον, η εξουσία που ασκεί- ται με αποφάσεις σχετικά με τις αλλοδαπές ιθαγένειες μπορεί να είναι σχετική. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η επιλογή του δικαστηρίου μίας ιθαγένειας δεν είναι δε- σμευτική σε άλλη περίπτωση που αφορά τον ίδιο τον πολίτη, καθώς το ίδιο το δικαστήριο, αναλόγως την έννομη σχέση, μπορεί να επιλέξει την άλλη ιθαγέ- νεια του ατόμου. Τρίτον, όλες οι αλλοδαπές ιθαγένειες παραμένουν αδιαχώ- ριστες ενώπιον των γαλλικών δικαστηρίων. Αυτή η ποιότητα οδηγεί τα γαλλι- κά δικαστήρια να ξεπεράσουν τη σύγκρουση της ιθαγένειας μέσω της αντίστοι- χης αποτελεσματικότητάς τους. Μάλιστα, δε, το κριτήριο αυτό είναι τουλάχι- στον λιγότερο περιοριστικό από εκείνο που απαιτεί αυστηρή υπακοή στο νόμο που επιβάλλει τη γαλλική ιθαγένεια 185 . Η αποτελεσματικότητα της ιθαγένειας είναι, εξ ορισμού, μεταβλητή και σχετική. Επομένως θα ήταν απολύτως φυσικό να καταλήξουμε στο συμπέρασμα, ότι, για παράδειγμα η ιθαγένεια Χ έχει με- γαλύτερη σημασία από την ιθαγένεια Υ ως προς τις περιπτώσεις ενός διαζυγί- ου, επειδή το άτομο αυτό διατηρεί ισχυρές οικογενειακές σχέσεις στη χώρα Χ, αλλά, όμως η ιθαγένεια Υ να είναι σαφώς πιο σχετική στην επαγγελματική του ζωή, καθώς το άτομο ζει και εργάζεται στο κράτος της ιθαγένειας Υ 186 . Παρ’ όλα τα παραπάνω που αναλύσαμε από την ελληνική και την γαλλική έν- νομη τάξη, για την προσωπική κατάσταση ο Ελβετός νομοθέτης εφαρμόζει κατά προτεραιότητα το κριτήριο της κατοικίας του προσώπου και έχει επιφυ- λάξει μόνο μία λειτουργία, ουσιαστικά επικουρική στο κριτήριο της ιθαγένειας. Για παράδειγμα, όσον αφορά το διαζύγιο, η κατ’ αρχήν δικαιοδοσία των ελ- βετικών δικαστηρίων και υπόλοιπων αρχών θεμελιώνεται στην κατοικία ενός από τους συζύγους (άρθρο 59 του Ομοσπονδιακού Νόμου για το ιδιωτικό διε- θνές δίκαιο «Loi fédérale sur le droit international privé- LDIP»). Εντούτοις, ο 185. Βλ. P. Lagarde «La nationalité française», Dalloz, 3e edition, Paris 1997, σελ. 263, P. Lagarde «Vers une approche fonctionelle du conflit positifif de nationalités», Revue critique de droit international privé (1988), σελ. 29 πρβλ. Gérauld de Pradelle «The French Citizenship Tradition» στο Randall Hansen and Patrick Weil «Dual nationality, social rights and federal citizenship in the U.S. and Europe - The Reinvention of Citizenship» Bergbahn Books, New York/ Oxford 2002, σελ. 206. 186. P. Lagarde «Vers une approche fonctionelle du conflit positifif de nationalités», Revue critique de droit international privé (1988), σελ. 29.