ΕΤΑΙΡΙΕΣ

4 ΕΤΑΙΡΙΕΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Η εταιρική σύμβαση, όταν χρησιμοποιείται ως φορέας κεφαλαιουχικών εται- ριών, έχει αποκτήσει με τα χρόνια και την εξέλιξη των συναλλαγών περισσότε- ρη σημασία ως «το καταστατικό» που ανεξαρτητοποιείται ορισμένες φορές τόσο πολύ από την καταγωγή της, που είναι η «αποτύπωση της εταιρικής συμφω- νίας», ώστε να επιτελεί μόνο την «πλατφόρμα» ενός συνόλου βασικών κανό- νων λειτουργίας του φορέα. Αποτέλεσμα είναι, αφενός να περιορίζεται η εταιρι- κή συμμετοχή στις κεφαλαιουχικές εταιρίες για μεγάλο αριθμό περιπτώσεων και ιδιαίτερα στις ανώνυμες εταιρίες που είναι εισηγμένες σε οργανωμένη αγορά σε μια απλή επένδυση και αφετέρου να εγκαθιδρύεται ο θεσμός των μονοπρόσω- πων κεφαλαιουχικών εταιριών που, όπως προδίδει και η ονομασία τους, δεν βα- σίζονται σε σύμβαση. Έτσι αν θέλουμε να περιλάβουμε όλα τα εταιρικά μορφώ- ματα στο δίκαιο των εταιριών θα πρέπει να χαρακτηρίσουμε το δίκαιο αυτό ως το δίκαιο της βασικής οργάνωσης των επιχειρήσεων. ε. Εταιρίες σε ευρεία και σε στενή έννοια Όπως υπάρχουν σε στενή και σε ευρεία έννοια φορείς επιχειρήσεων, έτσι υπάρχουν εταιρίες σε ευρεία και σε στενή έννοια. Όμως εδώ, όσο πιο στενός σύν- δεσμος υπάρχει μεταξύ των προσώπων που αποτελούν την ένωση προσώπων, τόσο λιγότερο κατάλληλη είναι η ένωση ως φορέας μιας οργανωμένης επιχείρη- σης, λ.χ. η αστική εταιρία χωρίς νομική προσωπικότητα αποτελεί ένωση προσώ- πων με στενό σύνδεσμο μεταξύ τους, και είναι εταιρία σε στενή έννοια, δηλ. εται- ρία κατά κυριολεξία, η λειτουργία της οποίας, ανάλογα και με τις προβλέψεις της εταιρικής σύμβασης, προϋποθέτει αδιάκοπη δραστηριότητα των προσώπων που την απαρτίζουν. Όμως, ως φορέας επιχείρησης έχει η ένωση αυτή ένα χαλαρό δε- σμό με την επιχείρηση και για το λόγο αυτό είναι κατ’ αρχήν ακατάλληλη ως προς τη μορφή της οργάνωσης, για να αποτελέσει δηλ. το νομικό θεμέλιο μιας σύγχρο- να οργανωμένης μη ατομικής επιχείρησης. Αντίστροφα, η ανώνυμη εταιρία, που είναι ο πιο κατάλληλος φορέας άσκησης οργανωμένης σύγχρονης επιχείρησης, διέπεται ως ένωση προσώπων από χαλαρό μόνο δεσμό μεταξύ των μετόχων (ιδρυτών ή μη) και δεν είναι, όπως θα δούμε πιο κάτω, κατά κυριολεξία εταιρία του ιδιωτικού δικαίου, αλλά αποτελεί εταιρία μόνο σε ευρεία έννοια. 2. Προσωποπαγείς και σωματειακές ενώσεις προσώπων α. Έννοια του προσωποπαγούς χαρακτήρα Όπως είπαμε, στην κατά κυριολεξία εταιρία (εταιρία σε στενή έννοια), προέχει η προσωπική συμβολή κάθε εταίρου στη λειτουργία της. Κατά κυριολεξία εται- 5 6