ΕΤΑΙΡΙΕΣ

9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το δικαίωμα ελέγχου και διοίκησης της κεφαλαιουχικής εταιρίας δεν αποτε- λεί προσωποπαγές στοιχείο, αλλά είναι απόρροια της ιδιοκτησιακής σχέσης που συνδέει τους εταίρους με την εταιρία. Συνέπεια του γεγονότος αυτού είναι ότι και η μεταβολή του προσώπου του εταίρου στις κεφαλαιουχικές εταιρίες δεν αποτελεί «δομική αλλαγή» για την εταιρία όπως συμβαίνει με τις προσωπικές εταιρίες. Οι εταίροι/μέτοχοι έρχονται και φεύγουν από την εταιρία, χωρίς αυτό να έχει καμία επίδραση στη νομική φυσιογνωμία της. Επίσης, η υποχρέωση πίστης που έχουν οι εταίροι της προσωπικής εταιρίας δεν είναι της ίδιας έντασης με την υποχρέωση πίστης που έχουν (στο μέτρο που έχουν και αναλύεται πιο κάτω στο κεφάλαιο γ΄ τμήμα α΄ περί ανωνύμων εταιρι- ών), οι μέτοχοι προς την ανώνυμη εταιρία (αε). Αξίζει εδώ να τονιστεί, ότι έχει ση- μασία η εξεύρεση της έντασης του προσωποπαγούς στοιχείου που τυχόν υπάρχει στην αε. Εάν η συγκεκριμένη αε παρουσιάζει έντονα προσωποπαγή στοιχεία, διότι λ.χ. αποτελεί ιδιοκτησία των μελών μιας οικογένειας, τότε η υπο- χρέωση πίστης μεταξύ των μετόχων πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη. Αντίθετα, η κατοχή λ.χ. μερικών μετοχών μιας λαϊκής βάσης αε, δεν συνεπάγεται καμία υπο- χρέωση πίστης του μετόχου, ο οποίος μπορεί να προβαίνει σε δραστηριότητες ανταγωνιστικές προς αυτές της εταιρίας. Εάν όμως κατέχει ένα μεγάλο πακέτο με- τοχών, τότε ενδεχομένως και στη λαϊκής βάσης εταιρία να υπάρχει υποχρέωση πίστης (βλ. και πιο κάτω, αριθ. περιθ. 42). Οι βασικές αυτές αρχές δεν αλλοιώνονται από μια σειρά διατάξεων που ειδι- κοί νόμοι εισάγουν για μερικές αε του χρηματοοικονομικού και όχι μόνο χώρου και οι οποίες τις υποχρεώνουν έναντι των εποπτικών αρχών, να έχουν μέτοχοι με ειδική συμμετοχή ορισμένες ιδιότητες (εντιμότητα, καλή φήμη, οικονομική επι- φάνεια, πείρα, γνώσεις του αντικειμένου). Τούτο δε διότι αυτές είναι ειδικές αε και ο σκοπός του νόμου που προβλέπει τις παρεκκλίσεις από τις κοινές είναι η αυξημένη προστασία των δεκτών των υπηρεσιών τους που είναι αναγκαία λόγω της φύσης των εργασιών των αε αυτών. ε. Σχετικοποίηση του προσωποπαγούς και κεφαλαιουχικού χαρακτήρα Στην πράξη σχετικοποιείται επιτρεπτά τόσο το προσωποπαγές στοιχείο στις προσωπικές εταιρίες, υπέρ του κεφαλαιουχικού, όσο και του κεφαλαιουχικού προς την κατεύθυνση του προσωποπαγούς στις κεφαλαιουχικές. Ο εταιρικός προσωποπαγής ή μη χαρακτήρας μιας εταιρίας θα καθορίσει, εάν ο τύπος που έχει επιλεγεί είναι εκείνος της προσωπικής ή της κεφαλαιουχικής εταιρίας. Η ιδι- 12 13