ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΤΟΥΣ

54 Η στελέχωση της Δημόσιας Διοίκησης: Ελλείμματα και υπέρβασή τους οποίο με την πάροδο του χρόνου διογκώνεται, σωρεύοντας νέα προβλήματα στους ήδη βεβαρημένους ώμους του νομοθέτη αλλά, κυρίως, του κοινωνικού συνόλου… ». [2] Οι σκέψεις αυτές δεν ανάγονται στο σήμερα· διετυπώνοντο μόλις το 1992 σε μία σχετική με το ζήτημα μονογραφία του υποφαινομένου 1 , με τη ζέση και τον ενθουσια- σμό του νεοφωτίστου. Ωστόσο, τώρα, ύστερα από την πάροδο 27 περίπου ετών, δεν φαίνεται να απέχουν παρά πολύ από τη σημερινή διοικητική πραγματικότητα που αφο- ρά το ζήτημα που εξετάζεται. Ενδεχομένως, υφίσταται βελτίωση ως προς την τεχνική οργάνωση της εργασίας με την αρτιότερη μηχανοργάνωσή της, όχι όμως και ως προς το «τελικό προϊόν», το οποίο φαίνεται να εξακολουθεί να υπολείπεται σε ποιότητα και αποτέλεσμα. Η αναζήτηση των αιτίων της κατάστασης αυτής φαίνεται να είναι εύκολη σε ένα πρώτο «δημοσιογραφικό» επίπεδο: «φταίνε οι κακές προσλήψεις». [3] Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η Πολιτεία προέβη στην υι- οθέτηση μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Κορωνίδα της σχετικής προ- σπάθειας αποτέλεσε η ίδρυση και ανάπτυξη του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προ- σωπικού (ΑΣΕΠ) ως ανεξάρτητης αρχής με αντικείμενο αρμοδιότητας τις προσλήψεις (Ν. 2190/1994). Εξίσου αποφασιστική υπήρξε και η συμβολή της νομολογίας για την αντιμετώπιση ορισμένων φαινομένων που υποδήλωναν την ύπαρξη παθογένειας. [4] Παρ΄ όλα αυτά, το πρόβλημα των προσλήψεων φαίνεται να παραμένει ζέον, στον βαθμό μάλιστα που το Δημόσιο εξακολουθεί να αποτελεί προνομιακό χώρο απασχόλη- σης, ο οποίος συγκεντρώνει σε υψηλό βαθμό τις προτιμήσεις των ενδιαφερομένων, πο- λιτών και κατοίκων του Ελληνικού Κράτους. Η διττή έννοια των «προσλήψεων» [5] Ποια όμως είναι η πραγματική επιρροή των προσλήψεων στο πρόβλημα της ανε- πάρκειας που φαίνεται να ταλανίζει την ελληνική δημόσια διοίκηση; [6] Κατ΄ αρχάς, όταν αναφερόμαστε σε «προσλήψεις», θα πρέπει να διευκρινήσουμε ότι αναφερόμαστε σε δύο διακεκριμένες έννοιες, δηλαδή αφενός στη «συγκρότηση» και αφετέρου στη «στελέχωση» της δημόσιας διοίκησης. Κάθε μία αυτές διεπεται από διαφορετικούς κανόνες και έχει, ενμέρει τουλάχιστον, διαφορετικό σημείο αναφοράς. [7] Η πρώτη αναφέρεται στο οργανωτικό πρότυπο δόμησης της δημόσιας διοίκησης , δηλαδή στην οργανωτική άρθρωση του διοικητικού μηχανισμού της Χώρας (προσλή- ψεις με ευρεία έννοια). Πρόκειται για τα συστήματα της σταδιοδρομίας, των συγκε- κριμένων θέσεων, της μονιμότητας, της μετακλητότητας και, όπως είναι ευνόητο, τον συνδυασμό τους ή, έστω, (τον συνδυασμό) ορισμένων στοιχείων τους 2 . Η δεύτερη αναφέρεται στις μεθόδους επιλογής προσωπικού, δηλαδή στην επιλογή από τον προϊστάμενο της περί ης πρόκειται να στελεχωθεί μονάδας είτε από εκλεκτορι- κό σώμα (αποτελούμενο από εσωτερικούς ή και εξωτερικούς εκλέκτορες ή μόνον από εξωτερικούς εκλέκτορες) είτε μέσω διαγωνισμού είτε μέσω επιτυχίας και φοίτησης σε 1. Βλ. Χ. Χρυσανθάκη, Τα συστήματα προσλήψεως των δημόσιων υπαλλήλων, Ι. Συγκρότηση του δημοσιο-υπαλληλικού σώματος, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 1992, σ. 17επ. Η ίδια περίπου κατάσταση εξακολουθούσε να ισχύει το 2001, κατά τη δεύτερη έκδοση του έργου. 2. Βλ. Επ. Σπηλιωτόπουλου-Χ. Χρυσανθάκη, Βασικοί θεσμοί δημοσιο-υπαλληλικού δικαίου, 8η έκδ., Αθήνα, Νομική Βιβλιοθήκη, 2013, σ.15 επ.