ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ

Γεώργιος Σωτηρόπουλος 15 των πρακτικών, που συμβαδίζουν με τα χαρακτηριστικά της επιχείρησης, τους κινδύνους εξ αυτής και τις δυνατότητες επηρεασμού από αυτήν του εξωτερικού περιβάλλοντός της. Στην Πράσινη Βίβλο διακρίνεται μία έντονη ως αγωνιώδης προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – φοβούμενη ίσως το πώς θα εκλάβουν οι «απαίδευτες» μέχρι τότε επιχειρήσεις και τα κράτη μέλη την πρωτοβουλία της αυτή, καθώς η όλη συζήτηση για την ΕΚΕ έχει έντονα οικονομικοπολιτική δι- άσταση ως αναγόμενη στα θεμέλια της οικονομίας της αγοράς, η οποία στηρί- ζεται στην ελεύθερη πρωτοβουλία των πυρήνων αυτής, που είναι οι επιχειρή- σεις – να προβάλει τα ευεργετικά αποτελέσματα για την ανταγωνιστικότητα των ιδίων των επιχειρήσεων από την υιοθέτηση πολιτικών ΕΚΕ τόσο σε άμεσο επί- πεδο (π.χ. αύξηση της παραγωγικότητας και βελτίωση της ποιότητας των προϊ- όντων λόγω βελτίωσης του εργασιακού περιβάλλοντος ή εφαρμογής πιο καθα- ρών πρώτων υλών), όσο και σε έμμεσο (π.χ. βελτίωση της εξωτερικής εικόνας της επιχείρησης με αποτέλεσμα την προτίμηση του καταναλωτικού κοινού για τα προϊόντα της ή της δανειοληπτικής αξιολόγησης της επιχείρησης από τα χρη- ματοπιστωτικά ιδρύματα λόγω μειωμένου κινδύνου). Μάλιστα είναι χαρακτηρι- στικό της προσπάθειας αυτής το επιχείρημα, ότι η ΕΚΕ θα πρέπει να αντιμετω- πίζεται από τις επιχειρήσεις ως επένδυση και όχι ως κόστος 5 . Η Ευρωπαϊκή Επι- τροπή εστιάζει σε δύο βασικούς τομείς ΕΚΕ, τους οποίους εντάσσει στην «εσω- τερική διάσταση» αυτής 6 : τους εργαζομένους και το περιβάλλον. Ως προς τους πρώτους οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μεριμνούν για ζητήματα διαχείρισης του ανθρωπίνου δυναμικού (π.χ. διαδικασίες πρόσληψης, ποικιλομορφία προσωπι- κού, εξέλιξη, ενημέρωση για την επιχείρηση, δια βίου μάθηση, αμοιβές, ίση με- ταχείριση, συμμετοχή στα κέρδη και στο κεφάλαιο κ.λπ .), υγείας και ασφάλει- ας (ακόμη κι αν πρόκειται για το προσωπικό συνεργαζομένων επιχειρήσεων) και προσαρμογής στην αλλαγή (επί επιχειρηματικών αναδιαρθρώσεων, οι οποί- ες επιφέρουν μεταβολές στις εργασιακές σχέσεις). Από πλευράς περιβάλλοντος οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επιδιώκουν τη μείωση της κατανάλωσης πόρων και των ρυπογόνων εκπομπών και αποβλήτων, πράγμα που μπορεί να συμβάλλει και στη μείωση του κόστους παραγωγής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διακρίνει και την «εξωτερική διάσταση» της ΕΚΕ, η οποία αφορά τον προσδιορισμό εκείνων (υποκειμένων ή τομέων), που επηρεάζονται από την εφαρμογή πολιτικών ΕΚΕ: εδώ εντάσσονται οι τοπικές κοινωνίες, όπου δραστηριοποιείται η επιχείρηση, οι επιχειρηματικοί εταίροι αυτής (πελάτες, προμηθευτές, υπεργολάβοι κ.λπ. ), τα ανθρώπινα δικαιώματα (ιδίως επί πολυεθνικών επιχειρήσεων, που δραστηριο- ποιούνται άμεσα ή έμμεσα ή συνεργάζονται με άλλες επιχειρήσεις ευρισκόμενες σε χώρες χαμηλού σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) και το παγκόσμιο περιβάλλον. Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει την απροθυμία πολλών επιχειρήσεων να υιοθετήσουν πρακτικές ΕΚΕ και τονίζει το ρόλο των ενδιαφε- 5. Πράσινο Βιβλίο, ό.π., αρ. 12. 6. Τσαντίλας , Η νομική προσέγγιση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, Προς αναζήτηση ενός ηθικού καπιταλισμού, ΔΕΕ 2005, 294.