ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ

Γεώργιος Σωτηρόπουλος 17 Ένα κείμενο με μεγάλη διεθνή αναγνώριση και επιρροή είναι οι Κατευθυντήρι- ες Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις, οι οποίες επικαιροποι- ήθηκαν το 2011 11 . Πρόκειται για συστάσεις των κυβερνήσεων προς πολυεθνι- κές επιχειρήσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται από ή στο έδαφός τους, προς τις οποίες συστάσεις οι επιχειρήσεις μπορούν να συμμορφώνονται σε εθελοντι- κή βάση. Οι Κατευθυντήριες Οδηγίες αφορούν τους τομείς της απασχόλησης και των εργασιακών σχέσεων, της εταιρικής δημοσιότητας, των ανθρωπίνων δικαι- ωμάτων, του περιβάλλοντος, της αντιμετώπισης της διαφθοράς, της προστασί- ας των καταναλωτών, της επιστήμης και της τεχνολογίας, του ανταγωνισμού και της φορολογίας και καλούν τις επιχειρήσεις να επιδείξουν αυξημένη εται- ρική ηθική στους τομείς αυτούς σύμφωνα με τα διεθνώς ισχύοντα πρότυπα πέ- ραν της εφαρμογής της εκάστοτε κείμενης νομοθεσίας. Οι Κατευθυντήριες Οδη- γίες συνοδεύονται από σημειώσεις, οι οποίες αποσαφηνίζουν και εξειδικεύουν το περιεχόμενο των Κατευθυντήριων Οδηγιών και των διαδικασιών εφαρμογής. Οι Κατευθυντήριες Οδηγίες αποτελούν στην ουσία έναν περιεκτικό και πολυμε- ρή κώδικα καλής συμπεριφοράς για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις με στόχο την προώθηση της θετικής συμβολής των επιχειρήσεων στην οικονομική, περιβαλ- λοντική και κοινωνική πρόοδο παγκοσμίως. Τις Κατευθυντήριες Οδηγίες έχει δεσμευτεί να προωθεί στο έδαφός του μεγάλος αριθμός κρατών τόσο μελών του ΟΟΣΑ (ανάμεσα σε αυτά και η Ελλάδα), όσο και μη μελών αυτού. Προκειμένου να λειτουργήσουν στην πράξη οι Κατευθυντήριες Οδηγίες οι κυβερνήσεις των χωρών, που συμμετέχουν σε αυτές, έχουν την υποχρέωση να εγκαθιδρύσουν Εθνικά Σημεία Επαφής, των οποίων η δραστηριότητα συνίσταται σε προωθητι- κές δράσεις και παροχή πληροφόρησης σε κάθε ενδιαφερόμενο καθώς και στη συμβολή (συμβουλευτικού / διαμεσολαβητικού χαρακτήρα) στην επίλυση θεμά- των και προβλημάτων, τα οποία αναφύονται κατά την εφαρμογή των Κατευθυ- ντήριων Οδηγιών 12 . Παγκόσμια πρωτοβουλία εταιρικής υπευθυνότητας αποτελεί το Οικουμενικό Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών (UN Global Compact), που δημιουργήθηκε το 2000 13 . Το Οικουμενικό Σύμφωνο παρέχει ένα μη δεσμευτικό νομικά πλαίσιο για τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με το οποίο οι τελευταίες καλούνται να εναρμο- νίσουν τις λειτουργίες και στρατηγικές τους με δέκα παγκόσμια αποδεκτές αρ- χές στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των συνθηκών εργασίας, του περιβάλλοντος και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Το Οικουμενικό Σύμφω- των επιδόσεών της ή της θέσης της (βλ. και προϊσχύσαν άρθρ. 43α παρ. 3 στοιχ. α΄ ΚΝ 2190/1920). 11. Spießhofer , in Hauschka/Moosmayer/Lösler, ό.π., Rn. 24 f., Krajewski , Menschenrecht- liche Pflichten von multinationalen Unternehmen in den OECD-Leitsätzen: Taking Hu- man Rights More Seriously?, ZaöRV 2016, 309 ff. 12. Το Ελληνικό Εθνικό Σημείο Επαφής λειτουργεί στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης (βλ. άρθρ. 26 παρ. 3 στοιχ. β΄ υπό ζζ΄ ΠΔ 147/2017). 13. Spießhofer , in Hauschka/Moosmayer/Lösler, ό.π., Rn. 12 f.