ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ

30 Εταιρική κοινωνική ευθύνη την εταιρική επιχείρηση το γνωρίζουν καλύτερα από όλους οι εταιρικοί διοικη- τές και δεν χρειάζεται να τους επιβάλλεται μέσω κανόνων ΕΚΕ. Όμως η θεσμοθέτηση της μη χρηματοοικονομικής κατάστασης με τα άρθρ. 19α και 29α της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ και ο μέσω αυτής έμμεσος εξαναγκασμός των επιχειρήσεων να εφαρμόζουν πολιτικές ΕΚΕ δεν φαίνεται να περιορίζεται σε πο- λιτικές ΕΚΕ, που υπηρετούν το εταιρικό συμφέρον ως συμφέρον των μετόχων. Αυτό προκύπτει σαφώς και από τις αιτιολογικές σκέψεις της Οδηγίας 2014/95/ ΕΕ, όπου γίνεται λόγος για συνδυασμό «… της μακροπρόθεσμης κερδοφορίας με την κοινωνική δικαιοσύνη και την προστασία του περιβάλλοντος» 49 . Ο ενωσι- ακός νομοθέτης θέτει δηλ. δίπλα από το στόχο της κερδοφορίας της επιχείρη- σης ως ισότιμους στόχους και άλλους, που υπηρετούν συμφέροντα εκτός εται- ρίας 50 . Το ερώτημα είναι εάν ο ενωσιακός νομοθέτης νομιμοποιείτο να μεταβά- λει τα κριτήρια δράσης της εταιρικής διοίκησης. Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι αρνητική. Μία τέτοια θεμελιώδης παρέμβαση στη λειτουργία των εται- ριών δεν μπορεί να γίνει με έμμεσο τρόπο μέσω θέσπισης λογιστικών κανόνων, καθώς το ζήτημα του εταιρικού συμφέροντος ως κριτηρίου δράσης της εταιρι- κής διοίκησης δεν έχει μέχρι σήμερα αποτελέσει αντικείμενο σχετικής ρυθμιστι- κής πρωτοβουλίας εκ μέρους του ενωσιακού νομοθέτη 51 . Κατόπιν των ανωτέρω θα πρέπει να γίνει δεκτό, ότι η θεσμοθέτηση της δημοσι- οποίησης μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών δεν έχει επιφέρει καμία μετα- βολή στο κριτήριο λήψης αποφάσεων από το ΔΣ: κριτήριο ήταν και παραμένει η εξυπηρέτηση του εταιρικού συμφέροντος υπό την κρατούσα μονιστική εκδοχή αυτού. Το ερώτημα εάν το ΔΣ θα πρέπει ή έστω επιτρέπεται να εφαρμόζει πολι- τικές ΕΚΕ είναι ως εκ τούτου εσφαλμένο στην αφετηρία του και περιττό: το ΔΣ είναι υποχρεωμένο να προάγει το εταιρικό συμφέρον, τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Κατά την εξειδίκευση του τρόπου υλοποίησης του εταιρικού συμ- φέροντος το ΔΣ δεν έχει καμία απολύτως διακριτική ευχέρεια (τουλάχιστον με την έννοια της επιλογής προς εξυπηρέτηση άλλων συμφερόντων πλην εκείνων των μετόχων), αλλά είναι υποχρεωμένο να καταλήγει σε εκείνες τις αποφάσεις (από τις ενδεχομένως περισσότερες προσφερόμενες), που υπηρετούν κατά τον 49. Αιτ. Σκέψη 3. 50. Eufinger , ό.π., EuZW 2015, 425. 51. Spindler/Stilz/Fleischer , 3. Aufl. 2015, AktG § 76 Rn. 42, Schön , Der Zweck der Aktiengesellschaft - geprägt durch europäisches Gesellschaftsrecht?, ZHR 180 (2016), 279 ff., Fleischer , Corporate Social Responsibility, AG 2017, 509, 522, Hüffer/Koch , ό.π., AktG § 76 Rn. 35d, Kort , ό.π., NZG 2012, 926 ff, Habersack , Gutachten E zum 69. DJT 2012, E 15 ff., E 33 ff. Αντίθετα Hommelhoff , Nichtfinanzielle Ziele in Unternehmen von öffentlichem Interesse - Die Revolution übers Bilanzrecht -, in FS für Kübler, 2015, 291, ff., ο ίδιος , Nichtfinanzielle Unternehmensziele im Unionsrecht – Zwanzig Bemerkungen zum Kommissionsvorschlag für die Novellierung der 4. und 7. Bilanzrichtlinie vom April 2013 –, in FS v. Hoyningen-Huene, 2014, 137 ff., Roth-Mingram , ό.π., NZG 2015, 1341 ff.