ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ

XII ΠΡΟΛΟΓΟΣ Από τη μία πλευρά, η διεθνής κατάρρευση του μη ρυθμισμένου τομέα της κεφα- λαιαγοράς αποτέλεσε μια από τις κύριες αιτίες της πρόσφατης δραματικής χρημα- τοπιστωτικής κρίσης που σάρωσε τις περισσότερες δυτικές οικονομίες και πυροδό- τησε την ελληνική διαρθρωτική κρίση. Από την άλλη, η κατάρρευση μεγάλων διε- θνών χρηματοπιστωτικών, επενδυτικών και βιομηχανικών οίκων γκρέμισε το μύ- θο της ικανότητας αυτορρύθμισης των αγορών και αυτοοργάνωσης των συμμετε- χόντων, στη βάση του γνωστού «αόρατου χεριού» που δήθεν όλα τα προβλέπει και όλα τα διορθώνει. Περισσότερο από ποτέ, αναδείχθηκε ότι η καλούμενη εύρυθμη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς δεν μπορεί να επιτευχθεί με καταφυγή σε πομπώ- δεις στόχους και δαιδαλώδεις σε περιεχόμενο ρυθμίσεις που αποβλέπουν στον τύ- πο (βλ. όγκο) και όχι στην ουσία (βλ. κατανόηση και αξιοποίηση) της πληροφόρη- σης και στην προστασία της συμμετοχής. Επίσης περισσότερο από ποτέ, αναδει- κνύεται πλέον η σημασία της προστασίας των επενδυτών, ως υπερκείμενου στόχου που φωτίζει ή πρέπει να φωτίζει την ερμηνεία και εφαρμογή του δικαίου κεφαλαια- γοράς προς την κατεύθυνση μιας δικαιότερης κοινωνικά κατανομής των ωφελημά- των από τη λειτουργία των κεφαλαιαγορών, αναπόσπαστου κομματιού της οικονο- μίας της αγοράς. Η προσπάθεια οριοθέτησης του αντικειμένου του δικαίου κεφαλαιαγοράς έχει εγγενείς δυσκολίες, οφειλόμενες στον πολυπρισματικό του χαρακτήρα. Οι περισ- σότερες συναλλαγές που ρυθμίζονται είναι μεν συναλλαγές εμπορικού δικαίου, το αντικείμενό του όμως καλύπτει ένα ευρύ φάσμα κλάδων δικαίου στο οποίο συμπε- ριλαμβάνονται το Αστικό, το Διοικητικό, το Ποινικό, το Συνταγματικό, το Ευρωπα- ϊκό Δίκαιο. Από τους κλάδους του εμπορικού δικαίου, το γενικό μέρος, το εταιρικό δίκαιο και το δίκαιο των αξιογράφων είναι αυτά που διεκδικούν εφαρμογή σε βασι- κές έννοιες του δικαίου κεφαλαιαγοράς, όπως οι επενδυτικές υπηρεσίες και συναλ- λαγές και η εισηγμένη ανώνυμη εταιρία. Περισσότερο περιγραφικά παρά δογματικά, ως δίκαιο κεφαλαιαγοράς θα μπο- ρούσε να θεωρηθεί το σύνολο κανόνων δικαίου που διέπουν: (α) τη δομή και λει- τουργία των αγορών κεφαλαίου (πρωτογενών - δευτερογενών, οργανωμένων ή μη), (β) τους όρους πρόσβασης σε αυτές τόσο των φορέων ζήτησης κεφαλαίου όσο και των επενδυτών, (γ) την παροχή των υπηρεσιών που είναι απαραίτητες για την ως άνω πρόσβαση, (δ) τις σχέσεις (συμβατικές ή μη) και τις υποχρεώσεις των φο- ρέων ζήτησης κεφαλαίου και των παρόχων υπηρεσιών (τραπεζών και ε.π.ε.υ.) έναντι των επενδυτών καθώς και (ε) την εποπτεία τήρησης όλων των παραπάνω. Το βιβλίο αυτό προέκυψε ως αναπόφευκτη κατάληξη της ανάγκης συστημα- τικής και εκτενούς διεύρυνσης της ύλης της Εισηγμένης Ανώνυμης Εταιρίας, έτσι ώστε να αποτελέσει ένα πλήρες εγχειρίδιο δικαίου κεφαλαιαγοράς. Στοχεύει κυρί- ως να χρησιμεύσει ως διδακτικό εργαλείο για τους φοιτητές, μεταπτυχιακούς και προπτυχιακούς, που επιμένουν να γοητεύονται από τη συναρπαστική ύλη της κε- φαλαιαγοράς. Επισημαίνονται τα πεδία που προσφέρονται για εμβάθυνση και πα- ρατίθενται οι επιστημονικές και νομολογιακές απόψεις που τροφοδοτούν την κρι-