ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 29 Σε επίπεδο νομολογίας των εθνικών δικαστηρίων, η ατομική προστασία του επεν- δυτή λόγω παραβίασης διατάξεων της νομοθεσίας της κεφαλαιαγοράς δεν απορ- ρίπτεται εκ προοιμίου λόγω της φύσης των κανόνων που προσβάλλονται, αλλά έχει γίνει δεκτή ιδίως σε περιπτώσεις παραβίασης των κανόνων συμπεριφοράς των επιχειρήσεων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, οι οποίες μέχρι τη θέσπιση του Ν 3606/2007, προβλέπονταν στον Κώδικα Δεοντολογίας των ΕΠΕΥ 139 (μετά την κατάρ- γηση αυτού προβλέπονται πλέον στο Ν 4514/2018), ενώ δεν απουσιάζουν σχετικές αποφάσεις και σε περιπτώσεις παραβίασης των διατάξεων για την κατάχρηση της αγοράς 140 , για το ενημερωτικό δελτίο 141 , για τις δημόσιες προτάσεις εξαγοράς 142 . Αρκετές δικαστικές αποφάσεις, μάλιστα, που αφορούν σε περιπτώσεις αστικής ευ- θύνης των παρόχων επενδυτικών υπηρεσιών λόγω παραβίασης της σχετικής νομο- θεσίας της κεφαλαιαγοράς και ιδίως των κανόνων συμπεριφοράς κατά την παροχή των υπηρεσιών τους, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τον πρόσθετο λό- γο ότι εξετάζουν την ευθύνη των προσώπων αυτών και υπό το πρίσμα των διατάξε- ων για την προστασία του καταναλωτή (Ν 2251/1994), κάνοντας δεκτή την συνδρο- μή της ευθύνης τους και στη βάση των διατάξεων αυτών, σε περιπτώσεις όμως που ο επενδυτής φέρει τα χαρακτηριστικά του καταναλωτή 143 . Το ΔΕΕ σε προδικαστικό ερώτημα που του τέθηκε σχετικά με το εάν συμβιβάζεται εθνική ρύθμιση που προβλέπει την ευθύνη ανώνυμης εταιρίας, ως εκδότριας, έναντι αγοραστή με- τοχών, να του επιστρέψει το τίμημα και να αναλάβει τις μετοχές, λόγω παραβάσεως των κα- τά το περί κεφαλαιαγορών δίκαιο υποχρεώσεων παροχής πληροφοριών (και ειδικότερων των διατάξεων των άρθρων 6 και 25 της Οδηγίας για το ενημερωτικό δελτίο, 7, 17 και 28 της Οδηγίας για τη διαφάνεια, του άρθρου 14 της Οδηγίας για την κατάχρηση της αγοράς) με δι- ατάξεις της δεύτερης εταιρικής Οδηγίας για την προστασία του εταιρικού κεφαλαίου, απά- ντησε ότι δεν υπάρχει αντίθεση, καθώς τέτοια απόκτηση δεν δύναται να θεωρηθεί ότι σκο- πεί στην μείωση του εταιρικού κεφαλαίου. Με αφορμή το ανωτέρω ερώτημα, το ΔΕΕ διατύ- πωσε ορισμένες σκέψεις από τις οποίες συνάγεται αφενός ότι η ατομική προστασία του επεν- δυτή περιλαμβάνεται στο σκοπό του δικαίου της κεφαλαιαγοράς και αφετέρου ότι η προστα- σία αυτή μπορεί να επιδιωχθεί με την θέσπιση αστικής ευθύνης των υπευθύνων 144 . Συγκεκρι- μένα, σύμφωνα με το ΔΕΕ αν και οι ανωτέρω οδηγίες προβλέπουν μόνον τη δυνατότητα των κρατών μελών να θεσπίζουν διοικητικές κυρώσεις για την παραβίαση των εν λόγω διατάξε- σία μέσω της οποίας αποκτάται ή δύναται να αποκτηθεί ο έλεγχος μιας εταιρίας είτε ως μη- χανισμός προστασίας των δικαιωμάτων της μειοψηφίας ». 139. Βλ. αναλυτικά παρακάτω, κεφ. 2ο, V, Δ. 140. Βλ. παρακάτω κεφ. 7ο, ΙΙ, Δ. 141. Όπου προβλέπεται ειδικότερη διάταξη για την αστική ευθύνη των υπεύθυνων για το ΕΔ προσώπων, βλ. κεφ. 5ο, ΙΙΙ. 142. Βλ. παρακάτω κεφ. 6ο. 143. Βλ. παρακάτω κεφ. 2ο, V, Δ. Για το σχετικό προβληματισμό υπό τον ορισμό του καταναλω- τή, όπως αυτός τροποποιήθηκε με το Ν 4512/2018, βλ. Αυγητίδη , σε Αλεξανδρίδου, Δίκαιο Προστασίας Καταναλωτή, ο.π., 879 επ., ιδίως 882-885. 144. ΔΕΕ απόφ. της 19.12.2013, υπόθ. C-174/12, Hirmann vs Immofinanz AG, διαθέσιμη σε www. curia.eu . 50 51