ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ

§ 4. Βασικές διαπιστώσεις για τα δικαιώματα μειοψηφίας 111 Από την άλλη πλευρά, ουδεμία διάταξη του παρόντος νόμου, ορίζει, ούτε από την ερμηνεία των σχετικών διατάξεών του προκύπτει ή τεκμαίρεται, ότι το εν- διαφέρον των μετόχων για την εταιρία, άρα και ο δεσμός τους με την εταιρία και το εταιρικό συμφέρον, βαίνουν κατά τρόπο ανάλογο με το ποσοστό της συμμετοχής τους στο εταιρικό κεφάλαιο. Ο παραπάνω ενημερωτικός/ελεγκτικός χαρακτήρας των δικαιωμάτων μειο- ψηφίας στηρίζεται στο νόμο και το καταστατικό και λειτουργεί προς όφελος όλων των εταίρων. Ως τέτοιος δεν συμπλέει με την εξάρτηση της άσκησής τους από το εκ μέρους του δικαιούχου αντιπροσωπευόμενο κεφάλαιο. Η δε οργά- νωση του νόμου περί αε έχει κατά κανόνα ως πρότυπο την κερδοσκοπική αε και τον «μόνιμο» μέτοχο, ο οποίος επιδιώκει ένα μόνιμο κέρδος από την συμ- μετοχή του στην αε. Τέτοιος όμως μπορεί να είναι και ο μικρομέτοχος. Ο «μόνι- μος» μέτοχος είναι αναγκαίος και στη «μεγάλη» («δημόσια») αε, όχι μόνο όταν κατέχει πλειοψηφικό πακέτο αλλά και όταν βρίσκεται στην (υπό ευρεία έν- νοια) μειοψηφία 413 . Διότι ο «κάτοχος» ενός σημαντικού (ακόμη και μειοψηφι- κού) ποσοστού κεφαλαίου ενδέχεται από την συμμετοχή του να επιδιώκει εξί- σου ίδια (ήτοι εκτός της αε) συμφέροντα, διαρκή ή προσωρινά 414 . Από την άλλη πλευρά, πρέπει να δεχθούμε ότι ο μέτοχος έχει κατ’ αρχήν ανάγκη της προστασίας του νόμου και όταν, όπως έχει άλλωστε αναφαίρετο δικαίωμα, ο ίδιος αποφασίζει να εξέλθει της εταιρίας με μεταβίβαση των με- τοχών του, προκειμένου η έξοδός του να γίνεται χωρίς απώλειες (πρβλ. άρ- θρα 45 επ. και άρθρ. 84 § 4 Ν 4601/2019) 415 . Σύμφωνα και με τον προορι- σμό τους, τα ερευνώμενα δικαιώματα μειοψηφίας, αποτελούν αντίβαρο στην εξουσία της πλειοψηφίας και απονέμονται με διαφορετικά κριτήρια (και αξι- ολογήσεις) από εκείνα της πλειοψηφίας. Ανήκουν στην υπό ευρεία έννοια δι- αχείριση των εταιρικών υποθέσεων και εξασφαλίζουν πρόσθετη πληροφό- ρηση των μετόχων και έλεγχο (εποπτεία) των ιδίων επί της ασκούμενης δια- χείρισης των εταιρικών υποθέσεων. 413. Γι’ αυτό η μειοψηφία πρέπει να διαθέτει τα κατάλληλα νομικά μέσα σύμπραξης ή ενα- ντίωσης και προστασίας της έναντι της πλειοψηφίας. Γενικότερα επ’ αυτού βλ. Albert Hirschman , Exit, voice and Loyalty, 1970, σελ. 44 επ. 414. Βλ. επ’ αυτού και MüKoAktG/Spindler , 5. Aufl. 2019, AktG § 117 Rn. 78 f. με παραπο- μπές στη γερμανική νομολογία. 415. Βλ. BVerfGE 100,289= ΝJW 1999,3769,3771 (DAT/Altana), σύμφωνα με την οποία πρέπει μ.ά. να λαμβάνεται υπ’ όψη “die Verkehrsfähigkeit als Eigenschaft des Aktie- neigentums” κατά τον προσδιορισμό της αξίας του αντικειμένου κυριότητας. Βλ. επ’ αυτών και Heigl/Uecker , Die aktienrechtliche Prüfung, 1969, σελ. 12 επ., Kruse , Die Sonderprüfung wegen unzulässiger Unterbewertung, 1972.