ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ

114 Τα δικαιώματα μειοψηφίας στο δίκαιο των ΑΕ λους – γενικότερους κοινωνικοπολιτικούς στόχους του εταιρικού νομοθέτη, η ιδιαίτερη προστασία της μειοψηφίας έναντι της πλειοψηφίας και της εξαυ- τής ελεγχόμενης διοίκησης λαμβάνει χώρα μόνο σε προκαθορισμένες στο νό- μο ή το καταστατικό περιπτώσεις και ως τέτοια δεν περιβάλλεται τη μορφή θετικού κανόνα δικαίου 423 . Στις προκαθορισμένες αυτές περιπτώσεις, τα εν λόγω δικαιώματα, παρέχουν στη μειοψηφία τη δυνατότητα να προβαίνει σε συγκεκριμένες (εξώδικες και/ή δικαστικές) ενέργειες στρεφόμενη εναντίον (αυθαιρεσιών) της κεφα- λαιουχικής πλειοψηφίας, η οποία, μολονότι οι μέτοχοί της ευθύνονται επίσης περιορισμένα, διοικεί ή ελέγχει την εταιρία από το νόμο 424 . Ωστόσο, το πα- ραπάνω στοιχείο δεν ανήκει στην έννοια των υπαρχόντων δικαιωμάτων της μειοψηφίας, αφού, τόσο η μειοψηφία όσο και η πλειοψηφία δεν συνιστούν όργανα ούτε ιδιαίτερες οντότητες του ν.π., ούτε ο νόμος απονέμει τα εν λό- γω δικαιώματα μόνο σε μετόχους που ανήκουν στο μέτωπο της σχηματιζόμε- νης κεφαλαιουχικής «μειοψηφίας» της εταιρίας 425 . 2. Συνέπειες της κεφαλαιουχικής βάσης των δικαιωμάτων Όπως είδαμε, στην πλευρά της προστατευόμενης μειοψηφίας, ανήκουν όχι μόνο οι επισπεύδοντες μέτοχοι αλλά και όλοι οι μέτοχοι που ανήκουν στο στρατόπεδο της μειοψηφίας και δεν ασκούν το δικαίωμα ή δεν εκπροσωπούν το απαιτούμενο για την άσκηση ποσοστό του εταιρικού κεφαλαίου, ακόμη και ο μεμονωμένος μέτοχος. Η άσκηση των δικαιωμάτων μειοψηφίας απο- βαίνει κατά κανόνα σε όφελος όλων των μετόχων, όπως αυτό εκφράζεται/ κατοχυρώνεται μέσα από την τήρηση του νόμου και του καταστατικού. Κατά τα λοιπά η ιδιαίτερη (και ex lege) προστασία των μετόχων της μειο- ψηφίας επιδιώκεται στο ισχύον σύστημα ιδιωτικού δικαίου και με ποικίλους άλλους τρόπους (μέσα) 426 . Τέτοιοι είναι π.χ. η θέσπιση αυξημένων ποσο- στών απαρτίας και πλειοψηφίας ως ελαχίστων ορίων για τη λήψη αποφά- σεων, ο κρατικός έλεγχος της εταιρίας κατά την ίδρυση (βλ. π.χ. άρθρα 9, 130, 131, 132), η θέσπιση ποινικών διατάξεων (άρθρα 176 επ.), οι διαχειρι- στικοί έλεγχοι που προκαλούνται από μη μετόχους (βλ. π.χ. άρθρ. 142 § 1). 423. Τέτοιους κανόνες εμπεριέχουν στο δίκαιο της αε μόνον οι επιμέρους διατάξεις του νόμου περί θετικών ή αρνητικών δικαιωμάτων της μειοψηφίας. Βλ. περισσότερα Μάρκου , ΕγχειρΕΔ, τ. 3, ibid, σελ. 462, Μηνούδη/Ebenroth , Η διαμόρφωσις του δι- καιώματος αιτήσεως πληροφοριών, Μελέτες ΕμπΔ 2000, 99 επ. 424. Βλ. και Μάρκου , Το δσ της αε, 2015, άρθρα 18 και 19. 425. Βλ. επ’ αυτού και π.π. υπό § 3 ΙV. 426. Οι τρόποι αυτοί εκδηλώνονται και στη διαμόρφωση των κατ’ ιδίαν δικαιωμάτων. Βλ. και α.π.κ. στο κείμενο.