ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

112 Εφαρμογή εννοιών «ασφαλής τρίτη χώρα» - «πρώτη χώρα ασύλου τα σχέδια έχουν πάρει διάφορες μορφές. Η βρετανική πρόταση του 2003 για δη- μιουργία κέντρων εξέτασης σε κομβικά σημεία εισόδου στην ΕΕ -αλλά εκτός αυ- τής- δεν υλοποιήθηκε λόγω τεχνικών και νομικών προβλημάτων 7 . Στη συνέχεια, οι προσπάθειες επικεντρώθηκαν στην εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης και του ασύλου και ειδικότερα στη συνεργασία με τρίτες χώρες (συμφωνίες επανεισ- δοχής, προγράμματα προστασίας στην περιοχή « Regional Protection Programmes –RPPs» , πολιτική γειτονίας της ΕΕ) 8 , τα οποία στοχεύουν να εμποδίσουν την πρό- σβαση στις διαδικασίες ασύλου στην ΕΕ και να διευκολύνουν τη διατήρηση ή τη με- ταφορά των αιτούντων εκτός αυτής. Ειδικότερα, τα μέτρα μη εισόδου περιλαμβάνουν την υποχρέωση θεώρησης, τις κυρώσεις κατά των μεταφορέων και τη δημιουργία «διεθνών ζωνών» εντός εθνι- κού εδάφους, ενώ τα μέτρα αποκλεισμού από τις διαδικασίες ασύλου περιλαμ- βάνουν τον μηχανισμό των ασφαλών χωρών και τις συμφωνίες επανεισδοχής 9 . Η δημιουργία του μηχανισμού των ασφαλών χωρών στον οποίο εστιάζει η παρού- σα συμβολή, βασίζεται στο επιχείρημα ότι οι αιτούντες είχαν ήδη λάβει προστα- σία, ή θα μπορούσαν να ζητήσουν, σε κάποια άλλη χώρα 10 . Πρόκειται για μέθο- δο εμπνευσμένη από το ζητούμενο κατανομής του βάρους ( burden-sharing ), στην οποία βασίζεται και το σύστημα του Κανονισμού Δουβλίνου. Σχετικά με τον μηχανισμό των «ασφαλών χωρών», θα πρέπει να διευκρινιστούν ει- δικότερα τα εξής: 7. Βλ. Dormoy D. / Slim H. , Refugiés, immigration clandestine et centres de rétention des immigrés clandestins en droit international, Bruxelles, Bruylant, 2008, σελ.181-191, UNHCR , The state of the world’s refugees 2006: human displacement in the new mil- lennium, Oxford, New York, Oxford University Press, 2006, σελ. 38-39 και Amnesty In- ternational, UK/EU/UNHCR: Unlawful and unworkable - extra-territorial processing of asylum claims , 17 Ιουνίου 2003, 38 σελ., διαθέσιμο στο: http://www.amnesty.org/en/ library/info/IOR61/004/2003 [τελευταία επίσκεψη 30/5/2018]. 8. Βλ. Baldaccini A./ Guild E./ Toner H ., Whose freedom, security and justice? : EU immi- gration and asylum law and policy, Oxford, Hart Publishing, 2007, σελ. 283-298, Garlick M. , The EU discussions on extraterritorial processing: Solution or conundrum, Int. Jour. Refug. Law, Vol. 2006, σελ. 601-629, Betts A. , Towards a Mediterranean solution - Impli- cations for the region of origin, Int. Jour. Refug. Law, 2006, σελ. 652-676. 9. Βλ. αναλυτικά Αναγνωστοπούλου Δ. (επιμ.), Εξελίξεις και προκλήσεις στον χώρο ελευ- θερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης [Developments and chal- lenges of the EU area of freedom, security and justice] , Εκδόσεις έδρας Jean Monnet Πανεπιστημίου Μακεδονίας, 2015, σελ. 486-496. 10. UNHCR , Note on International Protection, 31 Αυγούστου 1993, A/AC.96/815, παρ. 20, διαθέσιμο στο: http://www.unhcr.org/refworld/docid/3ae68d5d10.html [τελευταία επίσκεψη 30/5/2018].