ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αλέξανδρος Κωνσταντίνου 145 Επιπλέον, η συμμετοχή του προσωπικού του EASO στην fast-track διαδικασία συ- νόρων βρίσκεται ήδη υπό διερεύνηση από τον Ευρωπαίο Συνήγορο 24 ιδίως σχετι- κά με το εάν η συμμετοχή του προσωπικού του EASO σε αυτήν, η οποία συμπερι- λαμβάνει τη διεξαγωγή της προσωπικής συνέντευξης των αιτούντων και την έκδο- ση εισήγησης επί της αίτησης διεθνούς προστασίας, λαμβάνει χώρα κατά παράβα- ση του Κανονισμού No 439/2010, σύμφωνα με τον οποίο “η Υπηρεσία Υποστήριξης δεν διαθέτει καμία εξουσία σε σχέση με τη λήψη αποφάσεων από μέρους των αρ- χών των κρατών μελών για το άσυλο όσον αφορά τις ατομικές αιτήσεις διεθνούς προστασίας”. 25 Τέλος, διαφορετικά πρότυπα και διαδικασίες εξέτασης υιοθετούνται με βάση την εθνικότητα στο πλαίσιο της fast-track διαδικασίας. Έτσι π.χ. η προσωπική συνέ- ντευξη των αιτούντων που ανήκουν σε εθνικότητες με ποσοστό αναγνώρισης κάτω του 25% αφορά αποκλειστικά τους λόγους φυγής από την χώρα καταγωγής τους (εξέταση ουσίας) χωρίς να εξετάζεται το παραδεκτό της αίτησης υπό το πρίσμα της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας, για τις αιτήσεις που υποβάλλονται από αι- τούντες που ανήκουν σε εθνικότητες με ποσοστό αναγνώρισης άνω των 25% λαμ- βάνει χώρα συνέντευξη που αφορά τόσο το παραδεκτό όσο και το βάσιμο της αίτη- σης τους (‘ merged interview ’) ενώ οι πολίτες Συρίας εξετάζονται μόνο ως προς το παραδεκτό της αίτησης τους υπό το πρίσμα της έννοιας της ‘πρώτης χώρας ασύ- λου’/’ασφαλούς τρίτης χώρας’ χωρίς να εξετάζεται καταρχήν η ουσία της αίτησης τους. 26 Η διαφοροποιημένη αυτή πρακτική, πλέον των ζητημάτων ως προς τήρη- σης της αρχής της μη διάκρισης με βάση την εθνικότητα που ενδέχεται να δημιουρ- γεί, αποτελεί μια σημαντική ένδειξη ότι τόσο η εφαρμογή της έννοιας της ασφα- λούς τρίτης χώρας όσο και το σύνολο της ακολουθούμενης διαδικασίας εξέτασης, δεν λαμβάνει χώρα επί τη βάση ενός κοινού κανόνα (π.χ. της υποχρεωτικής εξέ- τασης της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας) αλλά κυρίως είναι προσανατολι- σμένη στη ταχύτερη δυνατή και με το μικρότερο διοικητικό βάρος ολοκλήρωση της διαδικασίας ασύλου έτσι ώστε να επιταχυνθεί στη συνέχεια μια ενδεχόμενη επι- στροφή-επανεισδοχή στην Τουρκία, σε περίπτωση απόρριψης. 27 24. European Center for Constitutional and Human Rights, EASO’s influence on inadmissibility decisions exceeds the agency’s competence and disregards fundamental rights, Case Report, April 2017, https://www.ecchr.eu/en/about.html και European Ombudsman, Case 735/2017/MHZ opened on 13 Jul 2017, “EASO’s involvement in applications for international protection submitted in the ‘hotspots’ in Greece”, https://www. ombudsman.europa.eu/en/cases/caseopened.faces/en/81522/html.bookmark. 25. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 439/2010 για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο, άρθρο 6(2). 26. European Council on Refugees and Exiles (ECRE), AIDA Report on Greece (2016), http:// www.asylumineurope.org/sites/default/files/report-download/aida_gr_2016update. pdf, σελ. 60-61. 27. Alpes M. – J./ Tunaboylu S./ Van Liempt I., Human rights violations by design: EU- Turkey statement prioritises returns from Greece over access to asylum, European