ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αλέξανδρος Κωνσταντίνου 147 Δεν θα αναφερθούμε εδώ στα ζητήματα συνταγματικότητας της συμμετοχής εν ενεργεία Διοικητικών Δικαστών στις Επιτροπές Προσφυγών, τα οποία ούτως ή άλ- λως οδήγησαν σε ακυρωτική διαφορά, η οποία επιλύθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας. 33 Θα αναφερθούμε κυρίως σε δύο ζητήματα που αφορούν τις ίδιες τις Αποφάσεις των Επιτροπών αυτών και την ποιότητα της διαδικασίας σε δεύτε- ρο βαθμό. Πρώτον, η έναρξη λειτουργίας των νέων Επιτροπών Προσφυγών οδήγησε σε μια δραματική πτώση του ποσοστού αναγνώρισης καθεστώτος διεθνούς προστα- σίας σε δεύτερο βαθμό. Όπως προκύπτει από τα διαθέσιμα στατιστικά (Ιούλιος 2016-Μάρτιος 2017), 34 το ποσοστό αναγνώρισης ενώπιων των Επιτροπών Προσφυ- γών που συγκροτήθηκαν μετά την τροποποίηση του Ιουνίου του 2016, κυμαίνεται κάτω του 1%, ποσοστό σε πλήρη αναντιστοιχία με το αντίστοιχο ποσοστό των προ- ηγούμενων ετών (2014: 16,1% και 2015: 15,9%) αλλά και του μέσου όρου αναγνώ- ρισης καθεστώτος διεθνούς προστασίας στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ το 2016 (~15%). 35 Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι το 2017 το ΕΔΔΑ χορήγησε ασφα- λιστικά μέτρα σε δύο περιπτώσεις αιτούντων άσυλο το αίτημα των οποίων είχε απορριφθεί σε δεύτερο βαθμό από τις νέες Επιτροπές Προσφυγών στο πλαίσιο της όλως εξαιρετικής διαδικασίας που προβλέπεται από το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, διατάσσοντας τις ελληνικές αρχές να απέχουν από την επιστρο- 2016, http://www.nchr.gr/images/pdf/apofaseis/prosfuges_metanastes/Dimosia%20 dilwsi%20EEDA.pdf. 33. 1237/2017 ΣτΕ(Ολ), 1238/2017 ΣτΕ(Ολ), 2347/2017 ΣτΕ(Ολ) και 2348/2017 ΣτΕ(Ολ); Βλ. επίσης Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Δήλωση της ΕΕΔΑ για την κατάσταση του συστήματος υποδοχής και ασύλου στη χώρα, 22.12.2017, http://www. nchr.gr/images/pdf/apofaseis/prosfuges_metanastes/Dilosi_EEDA_Asylo.pdf , όπου με- ταξύ άλλων η ΕΔΔΑ σημειώνει «Οι […] Αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας καταλήγουν ότι οι Επιτροπές Προσφυγών, όπως εισήχθησαν και εν τέ- λει νομοθετήθηκαν από την κατατεθείσα τροπολογία, αποτελούν δικαιοδοτικό όργανο κατά την έννοια του άρθρου 89 παρ. 2 του Συντάγματος – επιλέγοντας να μην ακολου- θήσει την προηγούμενη πάγια σχετική νομολογία του, σύμφωνα με την οποία τούτες δεν συνιστούν δικαιοδοτικό όργανο δεδομένου ότι αποφαίνονται επί ενδικοφανών προσφυ- γών κατά διοικητικών πράξεων χωρίς στοιχεία που προσιδιάζουν σε εκτέλεση δικαιο- δοτικού έργου και σε άσκηση αρμοδιότητας δικαιοδοτικού οργάνου, όπως η δημοσιότη- τα των συνεδριάσεων και η υποχρέωση εξασφάλισης της κατ’ αντιμωλία συζήτησης». 34. Greek Council for Refugees, Submission of the Greek Council for Refugees to the Committee of Ministers of the Council of Europe in the case of M.S.S. v. Belgium and Greece (Appl. No 30696/09) AND RELATED CASES 1288th (Human Rights) meeting (6-8 June 2017), https://rm.coe.int/168071b4a0, σελ. 3-4. 35. Eurostat, Asylum Statistics 2016, http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/ index.php/Asylum_statistics και https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/ sites/near/files/20170906_seventh_report_on_the_progress_in_the_implementation_ of_the_eu-turkey_statement_en.pdf.