ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Θεοφανία Αντωνίου 91 επιβάρυνση των εθνικών συστημάτων ασύλου. Ο λόγος είναι ότι τα κονδύλια κα- ταμερίζονται βάσει συγκεκριμένων παραγόντων και «αντικειμενικών κριτηρίων» που όμως δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε κράτους μέλος ως προς το βαθμό επιβάρυνσης του εθνικού του συστήματος 33 . Τα εγγενή προβλήματα ως προς την εφαρμογή της αλληλεγγύης που αναφέρθη- καν αποκαλύφθηκαν έντονα κατά την προσφυγική κρίση του 2015, λόγω των τε- ράστιων και πρωτόγνωρων μεγεθών που κλήθηκαν να διαχειριστούν τόσο τα κρά- τη μέλη όσο και η ΕΕ. Στις 20 Απριλίου 2015 η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ συγκά- λεσε κοινή συνάντηση Συμβουλίου Εσωτερικών και Εξωτερικών, για την προετοι- μασία του Έκτακτου Ευρ. Συμβουλίου, όπου τόσο οι παρεμβάσεις της ίδιας της κα Μογκερίνι όσο και του αρμόδιου Επιτρόπου στηρίχθηκαν στην αρχή της αλληλεγ- γύης και των επιμερισμό του βάρους διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης μεταξύ των κρατών μελών. Συγκεκριμένα η Ύπατη Εκπρόσωπος περιέγραψε τις πρόσφα- τες τραγωδίες στη Μεσόγειο ως ευρωπαϊκό πρόβλημα, σημειώνοντας ότι επιβάλ- λεται συνεργασία και επίδειξη αλληλεγγύης, τονίζοντας ότι ορισμένα κράτη μέ- λη επωμίζονται την ευθύνη έρευνας και διάσωσης, ενώ άλλα της υποδοχής προ- σφύγων. Κεντρικό ερώτημα που έθεσε ήταν ο βέλτιστος επιμερισμός ευθυνών. Ο κ. Αβραμόπουλος τόνισε ότι μετανάστευση συνιστά κύρια προτεραιότητα για την Ευρ. Επιτροπή και ότι απαιτούνται άμεσα και πρακτικά μέτρα προτού η κρίση λά- βει επικίνδυνες διαστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της κοινής αντίδρασης των κρατών μελών, ως προς τη FRONTEX, τις υποδομές των κρατών της Μεσογείου που επωμίζονται την υποδοχή προσφύγων και ως προς την καταπολέμηση των δι- κτύων παράνομης διακίνησης. Υπογράμμισε δε την ανάγκη επίδειξης αλληλεγγύης προς την Ιταλία και Ελλάδα, ενώ προτάθηκε η δημιουργία μηχανισμού εσωτερικής μετεγκατάστασης σε έκτακτες περιπτώσεις και η δημιουργία πιλοτικού προγράμ- ματος, σε εθελοντική βάση, μετεγκατάστασης 5.000 ατόμων 34 . Στις 23 Απριλίου του ίδιου έτους, τα κράτη μέλη υιοθέτησαν σχετική διακήρυξη βά- σει των προτάσεων της Επιτροπής 35 . Ήδη, όμως, παρά τη ρητορική αλληλεγγύ- ης, σε αυτή την πρώτη συνάντηση στις 23 Απριλίου άρχισε να διαφαίνεται το ρήγ- μα μεταξύ των κρατών. Οι εκκλήσεις του Ιταλού Πρωθυπουργού Ρέτζι για αλλη- λεγγύη αντιμετωπίστηκαν με άμεση και καθολική άρνηση από την Αγγλία, άρνη- ση της Πολωνίας για ανάληψη νέων υποχρεώσεων, ενώ η Γαλλία και η Γερμανία δεν υποστήριξαν σοβαρά και με θέρμη τη Διακήρυξη. Οι ηγέτες των κρατών με- λών κάλεσαν την Επιτροπή να παρουσιάσει μία πρόταση αντιμετώπισης του φαινο- μένου, οδηγώντας στην Ανακοίνωση για την Ατζέντα Μετανάστευσης και τον αντί- 33. Πρόκειται για την εφαρμογή του Κανονισμού 516/2014, Tsourdi Ε. / De Bruycker Ρ. , EU Asylum Policy: In Search of Solidarity and Access to Protection, Migration Policy Centre, EU, Μάιος 2015, 2015/6, σελ.4. 34. Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Meeting n°3385, 20/4/2015. 35. Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής, Ανακοίνωση, 204/15, 23/4/2015.