ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

92 Η αλληλεγγύη στην ΕΕ: ηθική ή νομική υποχρέωση; στοιχο οδικό χάρτη για την εφαρμογή της. Η Ατζέντα για τη Μετανάστευση που υιοθετήθηκε τελικά, ενσωματώνει τη λογική της ισορροπίας μεταξύ της υπευθυνό- τητας και της αλληλεγγύης 36 , περιλαμβάνοντας μέτρα που αντικατοπτρίζουν τό- σο την αλληλεγγύη μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών όσο και των κρατών με- λών μεταξύ τους 37 . Η παρουσίαση της Ατζέντας οδήγησε σε εμφανή πολιτικά αδι- έξοδα κυρίως για δύο ζητήματα: τη δεσμευτικότητα και ποσοστώσεις του μηχανι- σμού εσωτερικής μετεγκατάστασης και της επιχείρησης καταστροφής των πλοί- ων των διακινητών. Οι αντιδράσεις στην πρώτη έμπρακτη μορφή της αλληλεγγύης ήταν μάλλον αρνητικές. Η Γαλλία, εντασσόμενη στην ομάδα των κρατών μελών με την Τσεχία, Ουγγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία Σλοβακία και Πολωνία αντέ- δρασε στην εισαγωγή ποσοστώσεων μετεγκαταστάσεων προκρίνοντας την ενίσχυ- ση των συνοριακών ελέγχων. Τελικά, χρειάστηκαν επτά Σύνοδοι Κορυφής και δώδεκα Συμβούλια Υπουργών Εσωτερικών προκειμένου να αποφασιστεί ο αριθμός των ατόμων προς εσωτερι- κή μετεγκατάσταση 38 , η ενίσχυση των δυνάμεων FRONTEX με ομάδες άμεσης επέμ- βασης 39 , η δημιουργία hotspots σε Ελλάδα και Ιταλία με τη συνδρομή άλλων κρα- 36. COM (2015) 490 τελ/2, 29.09.2015, σελ.3. 37. Βασικά σημεία της Ατζέντας Μετανάστευσης που αντανακλούν την αρχή της αλληλεγ- γύης ήταν: η ενδυνάμωση της παρουσίας στη θάλασσα με σαφή αναφορά στον τριπλα- σιασμό του προϋπολογισμού των επιχειρήσεων ΤΡΙΤΩΝ και ΠΟΣΕΙΔΩΝ, η εγκατάσταση ενός συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών για την καταπολέμηση της παράνομης δι- ακίνησης ανθρώπων, η ενεργοποίηση Ευρ. Υπηρεσιών και χρηματοδοτικών εργαλείων και συγκεκριμένα η ενίσχυση των εθνικών γραφείων ασύλου, η επιστροφή των παρά- τυπων μεταναστών που δεν χρήζουν προστασίας και η κινητοποίηση επιπλέον 60 εκατ. για έκτακτη χρηματοδότηση, η δημιουργία Ευρ. μηχανισμού ανταπόκρισης σε μαζικές εισροές, η ενεργοποίηση της Οδηγίας για Προσωρινή Προστασία που αποτελούσε πά- γιο αίτημα της Ελλάδας, η δημιουργία ενός μηχανισμού επανεγκατάστασης. Η Επιτρο- πή παραδέχθηκε ότι η ΕΕ δεν καλύπτει το στόχο των 20.000 επανεγκαταστάσεων ατό- μων που αναγνωρίζονται από τα ΗΕ ως πρόσφυγες που έχει τεθεί από τον ύπατο Αρμο- στή των ΗΕ για τους Πρόσφυγες. Στόχος της Επιτροπής ήταν να εξασφαλιστεί η νόμιμη είσοδος. Τέλος, εμπλοκή της ΕΕ σε τρίτες χώρες καταγωγής και διαμετακόμισης. Στο πλαίσιο αυτό τονίζεται ότι θα ενισχυθεί η συνεργασία με την Τουρκία τόσο επιχειρησια- κά όσο και χρηματοδοτικά. COM(2015) 240 τελικό, 13/5/2015. 38. 14 Σεπτεμβρίου 2015 το Συμβούλιο υιοθέτησε την Απόφαση 2015/15231. Στις 22 Σε- πτεμβρίου, μετά από πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο επιβεβαιώνοντας τη διά- θεση συμμετοχής των κρατών μελών, λόγω της αλληλεγγύης και του ίσου επιμερισμού των βαρών και ευθυνών, τη μετεγκατάσταση άλλων 120000 ατόμων μέσα σε δύο χρό- νια, υπό την αίρεση ότι η Ιταλία και η Ελλάδα θα έπρεπε να υιοθετήσουν μέτρα διαρ- θρωτικών λύσεων ώστε να αντιμετωπιστεί η πίεση στα συστήματα ασύλου. Επισημαίνε- ται βέβαια ότι δεν έχουν όλα τα κράτη μέλη την ίδια αντίληψη περί της ευθύνης και αλ- ληλεγγύης. Η Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Ρουμανία καταψήφισαν την υποχρεωτι- κή συμμετοχή στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης μέσω ποσοστώσεων. 39. Σύνοδος Κορυφής 15/16.10.2015.