ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

96 Η αλληλεγγύη στην ΕΕ: ηθική ή νομική υποχρέωση; ΙΙΙ. Αντί επιλόγου Από τα ανωτέρω μπορούμε να εξάγουμε αρχικά δύο συμπεράσματα. Αφενός το γε- γονός ότι τα προγράμματα που έχουν να κάνουν με συνεργασία με τρίτες χώρες, παρά τις αντιδράσεις και τα ζητήματα που ανακύπτουν και που άπτονται του διε- θνούς δικαίου και των υποχρεώσεων των κρατών μελών βαίνουν προς υλοποίηση. Τα κράτη μέλη δηλαδή είναι έτοιμα να επιδείξουν αλληλεγγύη προς τρίτα κρά- τη σε σχέση με τα εντός της ΕΕ. Συνεπώς το πρόβλημα δεν είναι η ανικανότητα των ευρωπαϊκών κρατών να δείξουν αλληλεγγύη. Το πρόβλημα εντοπίζεται στις πολιτικές ακροβασίες για το ποιος θα επωμιστεί το κόστος, που υποκινούνται από λαϊκιστές πολιτικούς που τάσσονται υπέρ μια ανε- λεύθερης αντι-ισλαμικής Ευρώπης των Εθνών. Η δε συνεχώς αυξανόμενη ανταπό- κριση των πολιτών σε τέτοια κελεύσματα εμποδίζει τις εθνικές κυβερνήσεις από το να συμφωνήσουν σε νέες ευρωπαϊκές πολιτικές αλλά και να εφαρμόσουν τις υφι- στάμενες. Ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται με την επακόλουθη αδυναμία υιοθέτησης πειστικών και μακροπρόθεσμων λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο η οποία με τη σει- ρά της ανατροφοδοτεί τον ευρωσκεπτικιστικό λαϊκισμό. Επιπλέον, από τα ανωτέρω παραδείγματα φαίνεται ότι ο μόνος τρόπος να λειτουρ- γήσει η αλληλεγγύη εντός ΕΕ είναι μέσω κοινοτικών μηχανισμών που δεν εξαρ- τώνται από πολιτικές αποφάσεις. Σε αντίθετη περίπτωση η ΕΕ αποδεικνύεται δυ- σκίνητη και αδυνατεί να υιοθετήσει και να εφαρμόσει κυρίως μέτρα με μακροπρό- θεσμο αποτέλεσμα. Η πλημμελής εφαρμογή του μηχανισμού μετεγκατάστασης, οι προσφυγές της Ουγγαρίας και Σλοβακίας, η περίοδος πολιτικής αστάθειας στην οποία υπεισέρχεται η Γερμανία λόγω ασυμφωνίας μεταξύ άλλων επί της οικογενει- ακής επανένωσης προσφύγων, αποδεικνύουν ότι η θέληση των κρατών μελών για αλληλεγγύη πάσχει. Το ερώτημα είναι πόσο μπορεί να αντέξει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση όταν μία εκ των θεμελιωδών υπαρξιακών αρχών της, η αλληλεγγύη, εφαρμόζεται από τα κοι- νοτικά όργανα ενάντια στη θέληση των κρατών μελών.