ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

ΟλΑΠ 6/2017 487 ση. Οι ποινές αυτές, μολονότι ισοϋψείς, αποτελούν δύο σαφώς διακριτές (ποιοτικά) ποι- νές, της πρώτης διατηρούσας τη φύση της ως βαρύτερης, αυτής της δεύτερης. Πρόδη- λη, εξάλλου, καθίσταται η ετερότητα των εν λόγω ποινών με την αντιπαράθεση των συ- νεπειών, που επιφέρει, για τον καταδικασθέντα, η επιβολή της κάθε μίας από αυτές. Ει- δικότερα, κατά τις διατάξεις των άρθρων: α) 60, 61, 64 και 66 του ΠΚ, στην κάθειρξη επιβάλλεται πάντοτε και υποχρεωτικά πρόσκαιρη ολική αποστέρηση πολιτικών δικαι- ωμάτων, ενώ στη φυλάκιση κάποτε υπό προϋποθέσεις και δυνητικά μερική, η δε απο- κατάσταση της απόλαυσης τους συντελείται μετά πάροδο διαφορετικού χρόνου για κά- θε μία ποινή, β) 105 παρ. 1 στοιχ. α’ και β’ του ΠΚ, κατά την οποία η απόλυση υφ’ όρον προϋποθέτει έκτιση διαφορετικών ορίων για κάθε μία από τις πιο πάνω ποινές και, γ) 114 στοιχ. β’ και γ’ του ΠΚ, κατά την οποία η κάθειρξη παραγράφεται μετά είκοσι έτη, ενώ η φυλάκιση μετά δέκα έτη. Κατά δε τη διάταξη του άρθρου 82 παρ. 1, 2 και 3 του ΠΚ, όπως ισχύει μετά την τρο- ποποίηση του με το άρθρο 1 υποπαρ. ΙΓ.1. εδάφια 1 και 2 του Ν 4093/2012 (ΦΕΚ Α’ 222/12.11.2012): «1. Η περιοριστική της ελευθερίας ποινή, που δεν υπερβαίνει το ένα έτος μετατρέπεται σε χρηματική ποινή ή πρόστιμο. Η περιοριστική της ελευθερίας ποινή που είναι μεγαλύτερη από ένα έτος και δεν υπερβαίνει τα δύο μετατρέπεται σε χρηματι- κή ποινή, εκτός αν ο δράστης είναι υπότροπος και το δικαστήριο με απόφαση του ειδικά αιτιολογημένη κρίνει ότι απαιτείται η μη μετατροπή της για να αποτραπεί ο δράστης από την τέλεση άλλων αξιόποινων πράξεων. Η περιοριστική της ελευθερίας ποινή που είναι μεγαλύτερη από δύο έτη και δεν υπερβαίνει τα πέντε μετατρέπεται σε χρηματική ποι- νή, εκτός αν το δικαστήριο με απόφαση του ειδικά αιτιολογημένη κρίνει ότι απαιτείται η μη μετατροπή της για να αποτραπεί ο δράστης από την τέλεση άλλων αξιόποινων πρά- ξεων. 2. Το ποσό της μετατροπής καθορίζεται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση, αφού ληφθεί υπόψη η προσωπική και οικονομική κατάσταση του δράστη, για τον προσδιορι- σμό της οποίας λαμβάνονται υπόψη τα καθαρά έσοδα που έχει από την εργασία του κα- τά μέσο όρο κάθε ημέρα, άλλα εισοδήματα και η περιουσία του, καθώς και οι οικογενει- ακές του υποχρεώσεις. Άλλες υποχρεώσεις του μπορούν επίσης να συνυπολογισθούν από το δικαστήριο. 3. Κάθε ημέρα φυλάκισης υπολογίζεται σε ποσό από πέντε (5) ευ- ρώ έως εκατό (100) ευρώ και κάθε ημέρα κράτησης σε ποσό από πέντε (5) ευρώ έως εκατό (100) ευρώ. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Αν- θρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών μπορεί να αυξομειώνονται τα προβλεπόμε- να ποσά μετατροπής των περιοριστικών της ελευθερίας ποινών». Με την πρώτη παρά- γραφο της διατάξεως αυτής, κατά τη γραμματική της διατύπωση, ορίζεται το ύψος των περιοριστικών της ελευθερίας ποινών, που μετατρέπονται σε χρηματικές κλιμακούμε- νο, από τη μία ημέρα κράτησης ή φυλάκισης, μέχρι το ένα, τα δύο και, τελικώς, τα πέντε έτη. Από τη διάταξη αυτή, σε συνδυασμό με εκείνη της τρίτης παραγράφου του ίδιου, ως άνω, άρθρου, που καθορίζει τον τρόπο υπολογισμού του ποσού της μετατροπής, σε χρηματικές, των περιοριστικών της ελευθερίας ποινών της κρατήσεως και φυλακί- σεως, χωρίς καμία πρόβλεψη για χρηματικά ποσά μετατροπής ποινών (πενταετούς) κα- θείρξεως, σαφώς προκύπτει ότι η τελευταία κατηγορία ποινών παραμένει εκτός του κα- νονιστικού της πλαισίου και, επομένως, δεν υπόκειται σε μετατροπή. Τυχόν δε σκέψη για εξομοίωση του ποσού της ενδεχόμενης μετατροπής της ποινής κάθειρξης με το προ- βλεπόμενο για την ποινή φυλάκισης αντίστοιχο ποσό είναι εκτός της νομοθετικής αυ-