ΓΕΝΙΚΟ ΕΝΟΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

169 § 9. Αμφοτεροβαρείς συμβάσεις - αρχές και ανώμαλη εξέλιξη αλεύρων Χ εφοδιάζει το ζαχαροπλαστείο του Ψ με αλεύρι πολυτελείας, 50 κιλά κάθε εβδομάδα. Η σύμβαση δεν είναι διαρκής, αλλά έχει ομοιότητες με μια διαρ- κή σύμβαση 22 , επειδή το στοιχείο του χρόνου είναι πολύ σημαντικό. Δεν εκτελεί- ται διαρκώς όπως η διαρκής, αλλά τμηματικώς. Ο οφειλέτης μπορεί να είναι συ- νεπής για ένα διάστημα και στη συνέχεια να αδυνατεί να καταβάλει ή να είναι υπερήμερος. Ο νόμος λαμβάνει υπόψη ότι η ανώμαλη εξέλιξη δεν μπορεί καταρ- χάς να αφορά σε όλη τη σύμβαση, αλλά σε μια τμηματική παροχή και στη συνέ- χεια ότι μπορεί να επιδρά και στην όλη σύμβαση. Κατά την ΑΚ 386, Αν η σύμβαση είναι εκτελεστέα κατά διαδοχικές τμηματικές πα- ροχές και ο οφειλέτης περιήλθε σε υπερημερία ή υπαίτια αδυναμία ως προς μία τμηματική παροχή,ο δανειστής έχει δικαίωμα να απαιτήσει αποζημίωση ή να υπαναχωρήσει ως προς μόνη την παροχή αυτή. Τα ίδια δικαιώματα έχει ως προς τις υπολειπόμενες παροχές μόνο αν η καθυστέρηση ή αδυναμία ως προς την τμη- ματική παροχή είναι τόσο ουσιώδης, ώστε ο δανειστής δεν έχει πια συμφέρον για το υπόλοιπο μέρος της σύμβασης ή αν υπάρχει βάσιμος φόβος ότι δε θα εκπλη- ρωθούν οι υπολειπόμενες παροχές. Με τους όρους αυτούς το δικαίωμα του δα- νειστή για αποζημίωση ή υπαναχώρηση εκτείνεται και στο μέρος της σύμβασης που εκτελέστηκε ήδη . Συνεπώς οι συνέπειες της υπαίτιας αδυναμίας ή της υπερημερίας επέρχονται κα- ταρχάς μόνον ως προς την παροχή στην οποία αναφέρονται. Αν όμως η επίδραση στις υπόλοιπες είναι τόσο ουσιώδης ώστε ο δανειστής α) δεν έχει συμφέρον στο υπόλοιπο τμήμα ή β) υπάρχει βάσιμος φόβος ότι δεν θα εκπληρωθεί το υπόλοι- πο τμήμα, μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματά του από την αδυναμία ή την υπερη- μερία και για το υπόλοιπο τμήμα της συμβάσεως. Ο φόβος δεν αρκεί να έχει υπο- κειμενική υπόσταση (στο πρόσωπο του δανειστή), αλλά πρέπει να μπορεί να θε- μελιωθεί και αντικειμενικά, να είναι “βάσιμος” 23 . Για παράδειγμα, ο δανειστής εξαιτίας υπερημερίας ως προς μία δόση είναι υποχρεωμένος να την προμηθευθεί από άλλο προμηθευτή, ο οποίος όμως θέτει τον όρο της προμήθειας για όλο το εναπομένον διάστημα 24 . Κατά την ΑΚ 386 εδ. 2 ο δανειστής μπορεί να ασκήσει με τους ίδιους όρους τα δι- καιώματά του για αποζημίωση ή υπαναχώρηση και στο τμήμα της συμβάσεως που εκτελέσθηκε. Πρέπει όμως να δεχθούμε ότι αυτό θα είναι σπανιότερο, αλλά και οι προϋποθέσεις της ελλείψεως συμφέροντος ή του βάσιμου φόβου θα κρι- θούν αυστηρότερα και ότι θα πρέπει να επηρεάζουν και το εκτελεσθέν τμήμα. Έτσι στο παραπάνω παράδειγμα 2 , ο Β, μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματα από την υπερημερία μόνον ως προς τη “δόση” της συγκεκριμένης εβδομάδας. Μόνον αν δεν έχει συμφέρον στο υπόλοιπο τμήμα ή υπάρχει βάσιμος φόβος ότι δεν θα εκ- 22. Βλ. όμως Γεωργιάδη , § 29 αρ. 32, που θεωρεί τις συμβάσεις αυτές “ενιαίες διαρκείς”. 23. Σταθόπουλος , § 21 αρ. 83. 24. Λιτζερόπουλος , § 210 Γ. 24 25 26 27