ΓΕΝΙΚΟ ΕΝΟΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

172 ΓΕΝΙΚΟ ΕΝΟΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ τελέσματα της συμβάσεως, αφού πάλι δεν πρόκειται για μεταβολή μετά από τη σύναψη. Αν υφίστατο μεταβολή ήδη κατά τη σύναψη, ενδεχομένως να εφαρμο- σθούν οι ΑΚ 142, 179 30 και 288. 3. Έκτακτοι λόγοι Αιτία της μεταβολής πρέπει να είναι οι έκτακτοι λόγοι. Αυτοί είναι οι απρόβλεπτοι λόγοι που δεν είναι αναγκαστικά και λόγοι ανωτέρας βίας 31 . Το απρόβλεπτο θα κριθεί αντικειμενικά σύμφωνα με την καλή πίστη, θα ληφθούν όμως υπόψη και οι συνθήκες των συγκεκριμένων συμβαλλομένων, διότι αυτοί στήριξαν τη σύμ- βαση στο κοινό δικαιοπρακτικό θεμέλιο που μεταβάλλεται. Αν ο οφειλέτης που ισχυρίζεται ότι η παροχή του έγινε υπερβολικά επαχθής βαρύνεται με πταίσμα, δεν μπορεί να επικαλεσθεί μεταβολή από απρόβλεπτους λόγους, άρα ούτε και την ΑΚ 388 32 . Για να θεωρηθεί η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών ότι εμπίπτει στους έκτακτους λόγους, πρέπει να γίνεται επίκληση ειδικών οικονομι- κών δεδομένων στα οποία στηρίχθηκε η σύναψη της συμβάσεως 33 . 4. Υπέρμετρα επαχθής και ανεκτέλεστη παροχή Η παροχή του οφειλέτη, ενόψει και της αντιπαροχής, γίνεται υπέρμετρα επαχθής. Αυτό σημαίνει ότι είναι δυσβάστακτο για τον ένα συμβαλλόμενο να εκπληρώσει, ενόψει της ισορροπίας μεταξύ των συμβαλλομένων. Το υπέρμετρα επαχθές είναι νομική έννοια και ελέγχεται από τον ΑΠ 34 . Ο οφειλέτης της επαχθούς παροχής δεν πρέπει να την έχει εκτελέσει εξ ολοκλήρου ή πρέπει να την έχει εκτελέσει με επιφύλαξη της ΑΚ 388 35 . Αν και οι δύο συμβαλλόμενοι έχουν εκπληρώσει την πα- ροχή, η ΑΚ 388 δεν εφαρμόζεται, διότι η αναπροσαρμογή δεν θα ήταν σύμφωνη με την καλή πίστη 36 . Γ. Συνέπειες Κατά την ΑΚ 388 § 1, εφόσον συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, το δικα- στήριο μπορεί κατά την κρίση του με αίτηση του οφειλέτη να την αναγάγει στο μέτρο που αρμόζει και να αποφασίσει τη λύση της σύμβασης εξ ολοκλήρου ή κα- τά το μέρος που δεν εκτελέστηκε ακόμ η. Συνεπώς υπάρχει δικαίωμα για δικαστι- 30. Λιτζερόπουλος , § 213 που τονίζει ότι η δυσαναλογία της ΑΚ 179 υπήρχε ήδη κατά την κατάρ- τιση, σε αντίθεση με την ΑΚ 388. 31. Σακκέτας , ΕρμΑΚ άρθρ. 388 αρ. 43. 32. Γεωργιάδης , § 33 αρ. 18, Χελιδόνης , ΣΕΑΚ Ι άρθρ. 388 αρ. 23, κατά τον οποίο μόνον σε εξαι- ρετικές περιπτώσεις δεν λαμβάνεται το πταίσμα υπόψη. 33. Λιάππης , ΔΕΕ 17, 20. 34. Μπαλής , ΓενΕνοχΔ § 88, 7. 35. Αστ. Γεωργιάδης , ΕνοχΔ - ΓενΜ (5. έκδ. 2007), § 22 αρ. 130. 36. Σακκέτας , ΕρμΑΚ άρθρ. 388 αρ. 55, Λιτζερόπουλος § 214 ΣΤ. 37 38 39