ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 77 Α. Γενικά περί της διαπραγματεύσεως Η διαπραγμάτευση αποτελεί θεμελιώδη θεσμό της διεθνούς πολιτικής και της δι- πλωματίας. H έκβαση της διαδικασίας αυτής εξαρτάται από τις ικανότητες, την τέχνη και την τεχνική των διαπραγματευτών ανάλογα προς τους σκοπούς που επιδιώκουν. Άλλο πράγμα είναι η διαπραγμάτευση για την επίτευξη συνεργασίας, άλλο για την απόσπαση ωφελημάτων και την αποτροπή απωλειών, άλλο τέλος η διαπραγμάτευση για την ειρηνι- κή επίλυση διεθνών διαφορών. Πολλά είναι τα προσόντα που απαιτούνται για την επιτυ- χή διαπραγμάτευση, πρώτα από όλα γνώση του αντικειμένου της διαπραγματεύσεως και ψυχραιμία του διαπραγματευτή, υπομονή (ακόμη και όταν υποδύεται τον εκνευρισμένο) και εναλλαγή προτάσεων άλλοτε μαξιμαλιστικών και άλλοτε ευέλικτων και επιδεκτικών συναινέσεως. Σπουδαίο επίσης προσόν είναι, όχι μόνο η ικανότητα του διαπραγματευτή να διαβλέπει τις απώτερες προθέσεις του συνομιλητή του, αλλά και να μπορεί να αντιλη- φθεί πώς ο συνομιλητής του εκλαμβάνει τις δικές του προθέσεις. Η διεθνής δικαιοσύνη όταν αναφέρεται στη διαπραγμάτευση την αντιμετωπίζει κυ- ρίως ως παράγοντα εφαρμογής του διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής επιλύσεως των διεθνών διαφορών [ενδεικτικά για το Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης, οι Υποθέσεις Μαυρομμάτη (Ελλάδα-Βρετανία, 1924), Ηλεκτρικής Εταιρείας της Σόφιας (Βέλγιο-Βουλγαρία, 1938), Γερμανικών συμφερόντων στην Πολωνική Άνω Σιλεσία (Γερμανία-Πολωνία, 1925), για το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης στις Υποθέσεις της Νοτιοδυτικής Αφρικής (Ναμίμπια), 1950, 1962, της Υφαλοκρηπίδας της Βόρειας θά- λασσας (Γερμανία-Ολλανδία,1969), των Στρατιωτικών και παραστρατιωτικών δραστη- ριοτήτων των ΗΠΑ στην Νικαράγουα και κατ’ αυτής (Νικαράγουα-ΗΠΑ, 1984,1986), του Επεισοδίου του Lockerbie (Βρετανία-Λιβύη, 1992) της Υποχρεώσεως διαπραγματεύσε- ως για την πρόσβαση στον Ειρηνικό (Βολιβία-Χιλή) 2018. Από τη νομολογία συνάγεται πρώτο, πως η διαπραγμάτευση πρέπει να πραγματοποιείται με καλή πίστη και δεύτερο πως τα μέρη πρέπει να καθιστούν εμφανή τη διάθεση προς συνεννόηση ώστε η διαπραγ- μάτευση να έχει νόημα (la négociation doit avoir un sens, the negotiation must have a sense). Β. Τεχνικά ζητήματα της διαπραγματεύσεως Στις ΗΠΑ λειτουργούν πανεπιστημιακά προγράμματα και δίδονται από αρκετά πανε- πιστήμια πτυχία «διαπραγματεύσεως». Στη χώρα μας κατά τις τελευταίες δεκαετίες και για λόγους που δεν είναι του παρόντος έχει μειωθεί η διαπραγματευτική ικανότητα πολι- τικών, διπλωματών και κρατικών εμπειρογνωμόνων με ορατές συνέπειες σε πολλούς το- μείς της διεθνούς ζωής της Ελλάδος. Ποιοι διαπραγματεύονται για τη σύναψη μιας συνθήκης; Το άρθρο 7 της Συμβάσεως της Βιέννης του 1969 περιέχει ορισμένα τεκμήρια εκπροσωπήσεως. Θεωρεί πως οι Αρχηγοί κρατών, Πρόεδροι κυβερνήσεων και υπουργοί των Εξωτερικών έχουν το γενι- κό τεκμήριο εκπροσωπήσεως «επί τω τέλει διενεργείας απασών των αναφερομένων εις την σύναψιν της συνθήκης πράξεων». Επίσης, οι αρχηγοί των διπλωματικών αποστολών έχουν το τεκμήριο της εκπροσωπήσεως για την υιοθέτηση του κειμένου της συνθήκης