ΟΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ

17 ΟΜΗΡΟΣ: ΟΔΥΣΣΕΙΑ τέτοιος που είναι, θα ᾽λεγες η φωνή του μοιάζει με θεού. Με το ξημέρωμα όμως καλώ τους πάντες να βρεθούμε στην αγορά για τη συνέλευση, όπου σκοπεύω να σας πω την απαγόρευσή μου απερίφραστα: έξω από το παλάτι πια· αλλού να ψάξετε έτοιμα τραπέζια· και στο εξής να σπαταλάτε δικά σας αγαθά, τα σπίτια μεταξύ σας συναλλάζοντας. Ανίσως όμως και νομίζετε πως είναι συμφερότερο και πιο γενναίο, τα πλούτη ενός ανθρώπου να εξανεμίζονται έτσι ατιμώρητα, φάτε λοιπόν κι αρπάξτε· τότε κι εγώ θα υψώσω στους αθάνατους φωνή, άμποτε ο Δίας στην παρανομία αυτή να δώσει εκδίκηση· τότε, ως τώρα ατιμώρητοι, μέσα στο σπίτι, εδώ, θα βρείτε τον χαμό». Έτσι ωμά τους μίλησε· κι εκείνοι, τα χείλη τους δαγκώνοντας, έμειναν ώρα να θαυμάζουν όλοι τους τον Τηλέμαχο, το θάρρος της αγόρευσής του. Μετά του αντιμίλησε ο Αντίνοος, γιος του Ευπείθη: «Φαίνεται πως Τηλέμαχε, καλά σε δασκαλεύουν οι θεοί αυτούσιοι, κι έγινες επηρμένος, με τόσο θράσος που αγορεύεις. Μόνο μη δώσει ο Δίας και, στη θαλασσοφίλητη Ιθάκη, βρεθείς εσύ ο κληρονόμος βασιλιάς μας, από το γένος του πατέρα σου». 8 Αμέσως τότε κι ο Τηλέμαχος, με τη δική του γνώση, ανταποκρίθηκε: «Αντίνοε, έστω κι αν με φθονήσεις, τον λόγο μου εγώ θα πω: θα το δεχόμουν, αν ο Δίας το χάριζε, αξίωμα βασιλικό. Φαντάζομαι να συμφωνείς ότι η τιμή του στους ανθρώπους δεν είναι ευκαταφρόνητη· και δεν νομίζεται κακό να βασιλεύεις· σπίτι γεμάτο πλούτη, κι οι μεγαλύτερες τιμές δικές σου. Παρ᾽ όλα αυτά, υπάρχουν κι άλλοι, πολλοί Αχαιοί να βασιλεύσουν, νέοι και γέροι, στη θαλασσοφίλητη Ιθάκη· ένας τους θα μπορούσε να αναλάβει το βασιλικό αξίωμα, αφού ο θείος Οδυσσεύς είναι νεκρός. 8.  «Τηλέμαχ᾽, ἦ μάλα δή σε διδάσκουσιν θεοὶ αὐτοὶ ὑψαγόρην τ᾽ ἔμεναι καὶ θαρσαλέως ἀγορεύειν. μὴ σέ γ᾽ ἐν ἀμφιάλῳ Ἰθάκῃ βασιλῆα Κρονίων ποιήσειεν, ὅ τοι γενεῇ πατρώϊόν ἐστιν» (α, 384-387)