Ο ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ

Πρόλογος Ο τόμος αυτός αποτελεί τη γραπτή αποτύπωση των εισηγήσεων στην ημερίδα με θέμα «Ο ευρωπαϊκός συνταγματισμός και η κρίση του», που πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή στις 23 Μαΐου 2018. Η ημερίδα ήταν ενταγμένη στις δραστηριότητες της Έδρας Jean Monnet με τίτλο «Κράτος Δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση: κεκτη- μένο ή ζητούμενο;», με την οποία τιμήθηκε η Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πα- νεπιστήμιου Θράκης και εγώ προσωπικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Σεπτεμ- βριο του 2016. Στην επιτυχή διοργάνωση της ημερίδας συνέβαλε ουσιαστικά το Ίδρυμα Konrad Adenauer (Konrad Adenauer Stiftung), το οποίο από τη θέση αυτή αισθάνομαι την υποχρέωση να ευχαριστήσω θερμά. Η ημερίδα είχε ως αντικείμενο τη διερεύνηση αφενός των διαδικασιών οικοδόμη- σης και του ουσιαστικού περιεχομένου του «ευρωπαϊκού συνταγματισμού», δη- λαδή του συστήματος αρχών, αξιών, ιδεωδών, διαδικασιών και πρακτικών, με το οποίο επιχειρείται με κανόνες δικαίου ο περιορισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Θεσμικών της Οργάνων κατά την άσκηση των παραχωρημένων σε αυτήν αρμοδιοτήτων, με σκοπό τη διασφάλιση της αναγκαίας δημοκρατικής νομιμοποί- ησης και αποτελεσματικότητας, καθώς του σεβασμού των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του ατόμου και αφετέρου των αιτιών της κρίσης του και των προοπτι- κών αντιμετώπισής τους, αφού γενικώς αναγνωρίζεται ότι η πολύ – επίπεδη κρί- ση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης κατά την τελευταία περίοδο τείνει να εξελιχθεί σε κρίση του «ευρωπαϊκού συνταγματισμού» και της αξιακής ταυτότητας της Ένω- σης. Βεβαίως, στα στενά χρονικά περιθώρια μιας ημερίδας δεν θα μπορούσαν να συ- ζητηθούν όλες οι πτυχές μιας πολύ – επίπεδης κρίσης και οι επιπτώσεις τους στον «ευρωπαϊκό συνταγματισμό» . Ωστόσο, κατά γενική ομολογία, το αποτέλεσμα υπήρξε ικανοποιητικό. Αυτό δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς τη συμβολή άξι- ων συναδέλφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που με προθυμία αποδέχτη- καν την πρόσκλησή μας, μετακινήθηκαν στην Θράκη και παρουσίασαν υψηλότα- του επιστημονικού επιπέδου εισηγήσεις και παρεμβάσεις. Τους ευχαριστώ όλους θερμά. Ευχαριστίες οφείλω, εξάλλου, στους συνεργάτες μου στην υλοποίηση του πλού- σιου εκπαιδευτικού και ερευνητικού τριετούς προγράμματος της Έδρας Jean Mon- net, ιδιαίτερα δε στην κυρία Βιργινία Τζώρτζη, Διδάκτορα Νομικής και εκλεγμένη Επίκουρη Καθηγήτρια στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Νομική Σχολή του