ΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ

9 Εισαγωγή 1250/1982 έθεσε τις προϋποθέσεις εγκυροποίησης αναδρομικά 34 (και αυτοδί- καια) των γάμων αυτών 35 με δύο όμως εξής εξαιρέσεις: Η τέλεση από τον έναν σύζυγο άλλου έγκυρου γάμου 36 και η έκδοση αμετάκλητης απόφασης που ανα- γνωρίζει ότι ο γάμος είναι ανυπόστατος (άρθρο 7 παρ. 1 Ν 1250/1982). Η ανα- δρομική εγκυροποίηση των πολιτικών γάμων, που τελέσθηκαν πριν από την ισχύ του Ν 1250/1982 στο εξωτερικό επάγεται πλήρως τα προσωπικά και περιουσιακά αποτελέσματα του υποστατού γάμου, υπό την επιφύλαξη της μη τέλεσης νέου έγκυρου γάμου από τον ένα από τους συζύγους. Η αναδρομική όμως εγκυροποί- ηση του γάμου δεν συνεπάγεται και την ανατροπή αποτελεσμάτων που επήλθαν μέχρι το χρόνο έναρξης της ισχύος του ανωτέρω νόμου και αφορούν δικαιώματα προστατευόμενα από το Σύνταγμα 37 . ΙΙΙ. Ο άκυρος και ακυρώσιμος γάμος Οι λόγοι ακυρότητας. Κατά την πρόβλεψη του άρθρου 1372 παρ. 1 ΑΚ, «άκυρος είναι μόνο ο γάμος που έγινε κατά παράβαση των άρθρων 1350 έως 1352, 1354 38 , 1356, 1357 και 1360». Οι περιπτώσεις αυτές αναφέρονται περιοριστικά, οπότε αποκλείεται η αναγνώριση άλλων λόγων ακυρότητας πέραν των προβλε- πόμενων στην εν λόγω διάταξη 39 . Συγκεκριμένα, οι παραπάνω διατάξεις περιέ- χουν τους εξής λόγους ακυρότητας: την έλλειψη των θετικών προϋποθέσεων για τη σύναψη γάμου, την ύπαρξη κωλύματος για τον γάμο, την έλλειψη πλήρους συμφωνίας των μελλόνυμφων και τη μη αυτοπρόσωπη και ανεπιφύλακτη δήλω- ση της βούλησης για γάμο. Κρίσιμος χρόνος ως προς τη διαπίστωση ύπαρξης λό- γου ακυρότητας είναι ο χρόνος τέλεσης του γάμου 40 . Ο εικονικός και ο λευκός γάμος. Εικονικός χαρακτηρίζεται ο γάμος που τελείται για λόγους που δεν συμβιβάζονται με την ηθικά και νομικά αναγνωρισμένη φύ- ση του γάμου, όπως είναι οι φορολογικοί, οι κοινωνικοί, οι οικονομικοί κ.λπ . 34. Ως προς την αναδρομική θεώρηση ως υποστατών των γάμων αυτών βλ. ΑΠ 1181/1991 Ελ- λΔνη 33, 817, ΕΕΝ 1992, 713. 35. Από τη νομολογία βλ. σχετικά ΑΠ 1258/1986 ΝοΒ 35, 913, ΑΠ 71/1985 ΑρχΝ 37, 10, ΕφΑθ 5623/2007 ΕλλΔνη 2009, 196, ΕφΑθ 7486/1983 ΕλλΔνη 25, 918, ΜΕφΘεσ 1273/2013 Ελ- λΔνη 2015, 159. 36. Βλ. σχετικά ΑΠ 23/2012 ΝΟΜΟΣ. 37. ΕφΑθ 6492/1991 ΕλλΔνη 33, 366. 38. Μετά το άρθρο 14 του Ν 4356/2015 («Σύμφωνο Συμβίωσης, άσκηση δικαιωμάτων, ποινικές και άλλες διατάξεις», ΦΕΚ Α΄ 181/24.12.2015) ελήφθη υπόψη η περίπτωση κωλύματος γάμου από σύμφωνο συμβίωσης. Ως αποτέλεσμα, η ΑΚ 1354 τροποποιήθηκε ως εξής: «Εμποδίζεται η σύναψη γάμου πριν λυθεί ή ακυρωθεί αμετάκλητα ο γάμος που υπάρχει, καθώς και πριν λυθεί ή ακυρωθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση το σύμφωνο συμβίωσης που συνδέει τον ένα μελλόνυμφο με τρίτον». 39. Γεωργιάδης Απ., σε Γεωργιάδη Απ./Σταθόπουλο Μ., ό.π., άρθρο 1372, σελ. 119, αρ. 5, Θερά- που Σ., σε Καράκωστα Ι., ό.π., σελ. 116, αρ. 2. 40. Γεωργιάδης Απ., σε Γεωργιάδη Απ./Σταθόπουλο Μ., ό.π., άρθρο 1372, σελ. 119, αρ. 4. 9 10