ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ

Μαρία-Ανδριανή Κωστοπούλου 103 ότι οι δυο κατηγορίες ζευγαριών κριθούν ότι βρίσκονται σε παρόμοια κατάστα- ση, το ΕΔΔΑ θα ελέγξει τους λόγους για τους οποίους ο εθνικός νομοθέτης πε- ριόρισε την πρόσβαση στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αποκλείο- ντας τα ομόφυλα ζευγάρια. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι παραπάνω σκέψεις γίνονται με την επι- φύλαξη των ιδιαίτερων πραγματικών περιστατικών κάθε υπόθεσης. Η ΕΣΔΑ δεν μπορεί να ερμηνευθεί στο κενό και το ΕΔΔΑ στις αποφάσεις του προβαίνει πάντα σε in concreto έλεγχο. Έτσι, π.χ. η άρνηση αναγνώρισης της συγγένει- ας δεν αποκλείεται να παραβιάζει το δικαίωμα σε σεβασμό της ιδιωτικής ζωής ενός παιδιού που γεννήθηκε με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή στο εξωτερικό αν υφίσταται βιολογικός δεσμός με τον ένα εκ των γονέων και δεν υφίσταται κανένας άλλος τρόπος ίδρυσης συγγένειας. IV. Συμπερασματικές παρατηρήσεις Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι υφίσταται τάση αναγνώρισης της δυνα- τότητας υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια και πρόσωπα με ομόφυλο σύντρο- φο σε επίπεδο κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Αντίθετα, σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από ομόφυλα ζευγάρια τα κράτη είναι πιο διστακτικά. Πράγματι, δεν υφίστα- ται κοινός παρονομαστής των εθνικών ρυθμίσεων οι οποίες φαίνεται να είναι επηρεασμένες από τις διαφορετικές ηθικές, κοινωνικές ή θρησκευτικές αντι- λήψεις και αξίες. Σύμφωνα με την έως σήμερα νομολογία του ΕΔΔΑ, τα κράτη μπορούν τόσο να επιφυλάξουν το δικαίωμα γάμου μόνο στα ετερόφυλα ζευγάρια όσο και να προσδώσουν στον εν λόγω γάμο ένα ιδιαίτερο καθεστώς, π.χ. με το να επι- φυλάξουν μόνο για τα ετερόφυλα έγγαμα ζευγάρια τη δυνατότητα υιοθεσίας. Εν προκειμένω το κριτήριο διαφορετικής μεταχείρισης δεν είναι ο σεξουαλι- κός προσανατολισμός, αλλά η ύπαρξη γάμου. Αν, όμως, ένα κράτος αποφασί- σει να «ανοίξει» τον γάμο και στα ομόφυλα ζευγάρια, δεν μπορεί να τους απο- κλείσει από τη δυνατότητα υιοθεσίας. Επίσης, για τους άλλους τύπους σχέσε- ων, όπως το σύμφωνο συμβίωσης και την ελεύθερη ένωση, φαίνεται ότι ο σε- ξουαλικός προσανατολισμός δεν μπορεί να αποτελέσει τη βάση διαφοροποίη- σης στην υιοθεσία, διότι κάτι τέτοιο θα συνιστούσε καταρχήν διακριτική μετα- χείριση. Εξάλλου, ο ομοφυλοφιλικός σεξουαλικός προσανατολισμός ενός προ- σώπου δεν μπορεί να αποτελέσει, από μόνος του, τον λόγο απόρριψης αιτήμα- τος στις περιπτώσεις μονογονεϊκής υιοθεσίας. Ως προς την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η νομολογία του ΕΔΔΑ δεν φαίνεται -προς το παρόν- να προσφέρεται για την εξαγωγή γενικών συ- μπερασμάτων. Ωστόσο, έχοντας υπόψη τη σχετική νομολογία για τα ετερόφυ-