ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

XXI κό φαρμακευτικό δίκαιο, έχει τα τελευταία χρόνια εμπλουτισθεί με νέες διατάξεις και ενδιαφέρουσα νομολογία του ∆ικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του Πρωτοδικείου 9 . Κατά μια άποψη 10 το δίκαιο που διέπει τα φάρμακα, αποτελεί κλάδο του αποκα- λούμενου «δικαίου υγείας» (health law), εν τούτοις είναι γεγονός, ότι με τις αλλα- γές σε νομοθετικό επίπεδο των ετών 2003-2005, υπήρξε 11 ουσιαστική ανατροπή των μέχρι τώρα ισχυόντων παραδοσιακών κανόνων, κυρίως της σωρευμένης νο- μοθετικής δραστηριότητος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που καταλαμβάνει ένα μεγά- λο μέρος του κάθε εθνικού φαρμακευτικού δικαίου. Όσο όμως το εν γένει λεγό- μενο «ευρωπαϊκό δίκαιο υγείας» 12 , βρίσκεται υπό διαμόρφωση, το ίδιο συμβαίνει και με το ευρωπαϊκό φαρμακευτικό δίκαιο, αφού πλέον πολλά θέματα επιλύονται σταδιακά μέσω της νομολογίας των διαφόρων εθνικών δικαστηρίων, αλλά κυρίως μέσω του Π.Ε.Κ. 13 και του ∆ικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (∆ΕΚ). Βασικό ρόλο όμως στη διαμόρφωση των παραπάνω κανόνων, έχει τα τελευταία χρόνια το ∆ίκαιο του Ανταγωνισμού, αφού η εμπορία του φαρμάκου, παρ’ όλη την ιδιομορφία της, δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τον ανταγωνισμό διότι το φάρμακο είναι και προϊόν , ιδιαίτερα μετά την έξαρση του παραλλήλου εμπορίου φαρμάκων. Με την ένταξη δηλαδή της «Αγοράς Φαρμάκων» στην ευρεία έννοια της ευρωπαϊ- κής κοινής αγοράς, θα πρέπει να «κωδικοποιηθούν» οι κανόνες εκείνοι του ευρω- παϊκού εμπορικού δικαίου, δια των δημόσιων ρυθμίσεων του φαρμακευτικού δι- καίου, που ανήκει στη σφαίρα του ∆ημοσίου ∆ικαίου, ώστε η σύγκρουση των υπό διαμόρφωση κανόνων των παραπάνω δικαιϊκών τομέων, να μην αποβεί σε βάρος της υγείας και της ασφάλειας των καταναλωτών. Αν κανείς λάβει υπ’ όψη του και το αναπτυσσόμενο μεν, αλλά σε νηπιακή κατάστα- ση δε ευρισκόμενο, ηλεκτρονικό εμπόριο φαρμάκων 14 , που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται έντονα στο προσκήνιο, καθώς και την τάση «αμερικανοποίησης» του ευ- ρωπαϊκού δικαίου στον τομέα που επηρεάζεται από τη κυριαρχία του κεφαλαίου, τομέα δηλαδή που ρυθμίζει το ευρωπαϊκό εμπορικό δίκαιο, τότε η ανάγκη περιο- 9.  Βλ. περισσότερα Ε. Τζίβα, «Το ηλεκτρονικό εμπόριο φαρμάκων» εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα 2007 & Π. Καπώνης «Επίτομος Φαρμακευτική Νομοθεσία ΙΙ» (οι αλλαγές στο νέο Εθνικό & Κοινοτικό ∆ίκαιο), εκδ. Φαρμακευτικός Κόσμος, Αθήνα 2005, αλλά και στα επί μέρους κε- φάλαια του παρόντος τόμου. 10.  Ε. Τζίβα, «Το ηλεκτρονικό εμπόριο φαρμάκων», Προοίμιο σελ. 4. 11.  Π. Καπώνης , «Επίτομος Φαρμακευτική Νομοθεσία ΙΙ», Αντι για πρόλογο. 12.  Η διακίνηση φαρμάκων εντάσσεται στα πλαίσια της δημόσιας υγείας, που σύμφωνα με το αναθεωρημένο άρθρο 152 (129) της Συνθήκης ΕΕ (Άμστερνταμ Οκτώβριος 1997) αποτε- λεί μια θεμελιώδη υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 13. Πρωτοδικείο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. 14. Βλ περισσότερα Ε. Τζίβα, «Το ηλεκτρονικό εμπόριο φαρμάκων».