Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ - ΠΕΛΑΤΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η ΣΧΕΣΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ – ΠΕΛΑΤΗ: ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Α. Γενικά Η ραγδαία ανάπτυξη του εμπορίου και της βιομηχανίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες σε συνδυασμό με την αύξηση των συναλλαγών σε διεθνές επίπεδο, με την πολιτική προσέγγιση των κρατών και τη συνακόλουθη δημιουργία υπερεθνι- κών χώρων ελεύθερου εμπορίου (π.χ. Ευρωπαϊκή Ένωση, NAFTA κ.λπ .), οδή- γησε στη γενίκευση των τραπεζικών συναλλαγών και στη διαρκώς αυξανόμενη εξάρτηση του πολίτη – καταναλωτή από το σύγχρονο χρηματοπιστωτικό σύστη- μα. Πελάτες των τραπεζών έπαψαν να είναι πλέον μόνο οι έμποροι, οι βιομήχανοι και οι μεγάλοι γαιοκτήμονες, όπως κατά κανόνα συνέβαινε έως τη λήξη του δευ- τέρου παγκοσμίου πολέμου 3 , ενώ τα έντονα προσωποπαγή στοιχεία της σχέσης Τράπεζας – Πελάτη κατά το πρώιμο στάδιο της λειτουργίας του τραπεζικού συ- στήματος έδωσαν τη θέση τους στις μαζικές, τυποποιημένες και μη προσωποπα- γείς τραπεζικές συναλλαγές που παρατηρούμε σήμερα. Παρά ταύτα, άλλοι παρά- γοντες, όπως η ανάγκη προστασίας των καταναλωτών και των προσωπικών τους δεδομένων, που αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας από τις τράπεζες, η ανά- πτυξη πολύπλοκων επενδυτικών προϊόντων, τη φύση και λειτουργία των οποίων δυσκολεύεται να κατανοήσει ο μέσος πελάτης, αλλά και η ισχυρή τραπεζική επο- πτεία, που αποσκοπεί μεταξύ άλλων και στην προστασία των καταθετών, έχουν συντελέσει στη διατήρηση της ιδιαιτερότητας της σχέσης που συνδέει την τράπε- ζα με τον πελάτη της. B. Η ιδιαιτερότητα της σχέσης Όταν η επαφή του πελάτη με την τράπεζα δεν εξαντλείται σε μια στιγμιαία συ- ναλλαγή, αλλά είναι μια σχέση διαρκείας (όπως π.χ. το άνοιγμα ενός τραπεζικού λογαριασμού), είναι δυνατόν να απορρέουν από τη σχέση αυτή σημαντικές παρε- πόμενες υποχρεώσεις, για την πλευρά της αντισυμβαλλόμενης τράπεζας, σε με- γαλύτερο βαθμό απ’ ότι συμβαίνει σε άλλες συμβατικές μορφές. Και στην περί- πτωση στιγμιαίας, όμως, συναλλακτικής επαφής της τράπεζας με τον πελάτη, η 3. Βλ. Ν. Ρόκα, Χρ. Γκόρτσου, Αλ. Μικρουλέα, Χρ. Λιβαδά, Στοιχεία Τραπεζικού Δικαίου, 2016, σ. 465.