ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΕΜΠΛΟΚΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ

Δικηγορικό απόρρητο 191 το καθήκον επαγγελματικής εχεμύθειας, το καθήκον πίστης στον πελάτη, οι αξιώσεις της δίκαιης δίκης, ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η αρχή της αναλογικότητας. Ειδικότερα, οι Βελγικοί Δικηγορικοί Σύλλογοι προσέφυγαν στο Συνταγματι- κό Δικαστήριο του Βελγίου κατά του κύρους της νομοθεσίας που ενσωμάτω- νε τη δεύτερη κοινοτική Οδηγία, στο βαθμό που αυτή έθετε θέμα υποχρέωση του Δικηγόρου να αναφέρει στις Αρχές πράξεις νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Το Συνταγματικό Δικαστήριο του Βελγίου έθε- σε τότε, προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΚ, αναφορικά με το εάν αυτή η Οδηγία είναι συμβατή με το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ, δηλαδή με τις αρχές της δίκαιης δίκης. Ενώπιον του ΔΕΚ (υπόθεση C 305/2005, η απόφαση δημοσιεύθηκε το 2007) παρενέβη το CCBE (που εκπροσωπεί 32 Δικηγορικούς Συλλόγους της Ευρώ- πης και αριθμεί πάνω από 1.000.000 μέλη). Το ΔΕΚ, ενώ είχε πράγματι μία μοναδική ευκαιρία να κάνει ένα καθολικό έλεγ- χο συμβατότητας-νομιμότητας της Οδηγίας αυτής, με αυτές τις μείζονες δι- καιϊκές αρχές, εντούτοις δεν ασχολήθηκε με αυτό το θέμα, αλλά, στηριζόμε- νο φορμαλιστικά στο άρθρο 234 της Καταστατικής Συνθήκης της Ευρωπαϊ- κής Ένωσης, το οποίο προβλέπει ότι το Δικαστήριο θα αποφανθεί μόνο επί του ζητήματος που έθεσε το αιτούν Κράτος, έλεγξε μόνο στη συμβατότητα με το α. 6 της ΕΣΔΑ, δεχόμενο ότι δεν υπάρχει παραβίαση αυτού. Πράγματι, είναι γεγονός ότι η προστασία του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ είναι ούτως ή άλλως εκτός της υποχρέωσης αναφοράς. Η ένδικη διαδικασία είναι εκτός εμβέλειας αυτών των διατάξεων, αφού αυτές θεσπίζουν υποχρέωση αναφοράς του δικηγόρου μόνο σε χρηματοοικονομικές συναλλαγές κ.λπ. . Επομένως, ορθώς απεφάνθη ότι δεν υπάρχει θέμα ασυμβατότητας, ερευνώντας stricto sensu το συγκεκρι- μένο θέμα. Όμως το ΔΕΚ, προέβη σε κάποιες κρίσεις που έχουν σημασία, προ- κειμένου να αντιληφθεί κανείς τη στάθμιση αναλογικότητας στην οποία προ- έβη in concreto. Ειδικότερα, το ΔΕΚ έκρινε ότι αυτές οι υποχρεώσεις δικαιολο- γούνται από την ανάγκη καταστολής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκλη- ματικές δραστηριότητες, η οποία προδήλως επηρεάζει την ανάπτυξη του ορ- γανωμένου εγκλήματος που αποτελεί σημαντική απειλή για τις κοινωνίες των κρατών-μελών. Το ΔΕΚ προέβη σε τέτοια στάθμιση αναλογικότητας, γεγονός που πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν και ο Έλληνας εφαρμοστής του δικαίου, προ- κειμένου να κρίνει ζητήματα αναλογικότητας. Όμως, όπως είναι γνωστό, παρά το ότι στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρξαν αυτές οι οδηγίες, διότι θα έπρεπε να προστατευθούν οι κοινωνίες των Κρατών Μελών από ναρκωτικά, τρομοκρατία και οργανωμένο έγκλημα, νομοθετικά υπάρχει μία διολίσθηση αυτής της «προστασίας» σε εγκλήματα μικρής και μεσαίας βαρύτητας, σε αδικήματα καθημερινότητας, όταν βασική