ΕΘΝΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ (ΕΘΑΔ)

ΕΘΝΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ 74 « τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που αναγνωρίζονται στο Σύμφωνο [για τα Ατομικά και Πολιτικά ∆ικαιώματα], κατοχυρώνονται σε ∆ιακηρύξεις ή αναγνω- ρίζονται ή διακηρύσσονται σε σχετικά διεθνή πρότυπα » 23 . Ο αντίλογος, βέβαια, στην ευρεία αυτή εντολή που ορίζουν ως ελάχιστο πρό- τυπο οι Αρχές των Παρισίων είναι η de facto αδυναμία των ΕΘΑ∆ να αντα- ποκριθούν το ίδιο αποτελεσματικά στην αποστολή προστασίας και προώθη- σης του συνόλου των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Είναι γεγονός ότι όσο πιο ευρεία είναι η εντολή που έχει ανατεθεί σε έναν ΕΘΑ∆, τόσο πιο μεγάλες είναι και οι προσδοκίες που γεννιούνται και καλλιεργούνται για την ικανότη- τά του να ανταποκριθεί με επιτυχία στο απαιτητικό του έργο 24 . Προκειμένου, λοιπόν, να μην διαψευστούν οι συχνά μεγάλες προσδοκίες που δημιουργούν στην κοινή γνώμη οι ΕΘΑ∆, ως μοναδικοί φορείς των οποίων η εντολή συνί- σταται αποκλειστικά στην προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, είναι θεμελιώδους σημασίας να διαμορφώσουν τη στρατηγική τους και να προτεραιοποιήσουν τα δικαιώματα εκείνα στην εφαρμογή των ο- ποίων θεωρούν ότι μπορούν να έχουν αντίκτυπο. Η έρευνα και η πράξη έχουν δείξει ότι, χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό, συνολική θεώρηση των πραγμάτων και προτεραιοποίηση των στόχων, οι ΕΘΑ∆ δυσκολεύονται να οριοθετήσουν το ρόλο τους και συνεπώς να εκπληρώσουν την αποστολή τους. Σε κάθε περίπτωση, για να είναι ευρεία η εντολή ενός ΕΘΑ∆ πρέπει: - να αφορά τόσο σε πράξεις όσο και σε παραλείψεις φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα 25 , - να εξουσιοδοτεί τον ΕΘΑ∆ να απευθύνεται ελεύθερα στην κοινή γνώμη, ανα- λαμβάνοντας δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησής της και διοργανώ- νοντας προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης σχετικά με ζητήματα δικαιωμάτων του ανθρώπου, 23.  Australian Human Rights Commission Act 1986, Part I, Section 3 (1). Ολοφάνερα σκοπός της συγκεκριμένης νομοθετικής διάταξης ήταν η ενσωμάτωση του διεθνούς δικαίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην εθνική έννομη τάξη. 24.  Ειδικά για τις μεγάλες προσδοκίες της κοινής γνώμης για την αποτελεσματικότητα των ΕΘΑ∆ βλ. infra , σελ. 157 επ. 25.  Παρουσιάζει ενδιαφέρον η διαπίστωση – όπως προκύπτει από τις απαντήσεις στο ερω- τηματολόγιο που απεύθυνε στους ΕΘΑ∆ το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ∆ικαιώματα του Ανθρώπου, το 2009 – ότι 13 στους 43 ΕΘΑ∆ στερούνται νο- μικού μηχανισμού εξέτασης καταγγελιών κατά εταιριών. Ο περιορισμός αυτός οφείλε- ται, σε ορισμένες περιπτώσεις, στην εσφαλμένη εντύπωση ότι τα δικαιώματα του ανθρώ- που αφορούν αποκλειστικά στη σχέση του ατόμου με το Κράτος. Κι όμως, τα Κράτη ευθύ- νονται για τη διασφάλιση της εφαρμογής των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην επικρά- τειά τους, τόσο στο δημόσιο τομέα όσο και στον ιδιωτικό. Και για να εκπληρώσουν την αποστολή τους αυτή, οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα προστασίας και πρόληψης ενδεχόμε- νων παραβιάσεων των δικαιωμάτων του ανθρώπου και στον ιδιωτικό τομέα. Βλ. σχετι- κά OHCHR, Business and Human Rights: A Survey of NHRI Practices. Results from a survey distributed by the Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights , 2009.