ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΝΩΣΙΑΚΗ ΈΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ

ΣΧΕΣΗ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ «ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ» ΣΥΝΘΗΚΕΣ 45 1.2 Μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας α) Εύρος της (αποκλειστικής) αρμοδιότητας της Ένωσης, ως προς τη σύναψη παρόμοιων συνθηκών 97. Με τη Συνθήκη της Λισαβόνας ανατέθηκε στην Ένωση ρητά η αρμοδιότητα να συ- νάπτει διεθνείς συνθήκες στο πεδίο των άμεσων ξένων επενδύσεων. Πράγματι το άρ- θρο 207 ΣΛΕΕ επεκτείνει το πεδίο της κοινής εμπορικής πολιτικής απαιτώντας όπως η πολιτική αυτή διαμορφώνεται βάσει ενιαίων αρχών, ιδίως όσον αφορά, μεταξύ άλ- λων, τις άμεσες ξένες επενδύσεις. 98. Αυτό που προκύπτει χωρίς αμφιβολία από τη διάταξη του άρθρου 207 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό και με τα άρθρα 3 και 206 ΣΛΕΕ, είναι ότι η συγκεκριμένη εξωτερική αρ- μοδιότητα της Ένωσης είναι αποκλειστική. Πράγματι, το άρθρο 3 παρ. 1 στοιχείο ε ΣΛΕΕ προβλέπει ότι η Ένωση έχει αποκλειστική αρμοδιότητα στο πεδίο της κοινής εμπορικής πολιτικής και της τελωνειακής Ένωσης, ενώ το άρθρο 206 ΣΛΕΕ αποσαφη- νίζει ότι για τη δημιουργία της τελωνειακής ένωσης η Ένωση συμβάλλει στην κατάρ- γηση των περιορισμών στις διεθνείς συναλλαγές και στις άμεσες ξένες επενδύσεις. 99. Όμως εξακολουθεί να παραμένει αβέβαιο το εύρος της αποκλειστικής αυτής αρ- μοδιότητας, ζήτημα για το οποίο διατυπώθηκαν από τη νομική φιλολογία (αλλά και στους κόλπους των θεσμικών οργάνων της Ένωσης) δύο θέσεις 79 . 100. Η πρώτη (περιοριστική προσέγγιση) υποστηρίζει ότι η εν λόγω αρμοδιότητα της Ένωσης καταλαμβάνει μόνο τις άμεσες ξένες επενδύσεις 80 (και όχι τις επενδύσεις χαρ- τοφυλακίου) και μάλιστα μόνο την πρόσβαση των επενδύσεων αυτών στη χώρα υπο- δοχής (και όχι και τη μετέπειτα μεταχείρισή τους). 101. Το βασικό επιχείρημα υπέρ της θέσης αυτής αντλείται από τη γνώμη του Δικα- στηρίου αναφορικά με την αρμοδιότητα της Ένωσης για τη σύναψη στο πλαίσιο του ΠΟΕ της συμφωνίας για το Εμπόριο Υπηρεσιών (GATS) και της Συμφωνίας για ορι- σμένες πλευρές των Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας που άπτονται του Εμπο- ρίου, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου προϊόντων απομιμήσεως/παραποιήσεως. Το Δικαστήριο στη σχετική 1/94 γνωμοδότησή του περιόρισε πράγματι την αποκλει- στική αρμοδιότητα της Ένωσης μόνο στη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών, δηλαδή στην περίπτωση που δεν υπάρχει μετατόπιση του παρέχοντος την υπηρεσία στη χώ- ρα του αποδέκτη της υπηρεσίας ούτε, αντιστρόφως, μετατόπιση του αποδέκτη στη χώρα του παρέχοντος. Η κατάσταση αυτή κατά την κρίση του Δικαστηρίου δεν στε- ρείται αναλογίας προς τη συναλλαγή επί προϊόντων η οποία εμπίπτει, αναμφίβολα, στην κοινή εμπορική πολιτική κατά την έννοια της Συνθήκης. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Δικαστηρίου με τους τρεις άλλους τρόπους παροχής υπηρεσιών, τους οποίους αφορά η GATS, δηλαδή την ανάλωση της υπηρε- σίας στην αλλοδαπή, την εμπορική παρουσία και την παρουσία φυσικών προσώπων, 79. Βλ.σχετικά με την επιστημονική αυτή αντιπαράθεση, Thomas Eilmansberger , “Bilateral Investment Treaties and EU Law”, op.cit., σελ. 394, 395. 80. Ως άμεσες ξένες επενδύσεις με την έννοια που έχει αποδοθεί σε αυτές στο πλαίσιο διε- θνών Οργανισμών (IMF, OECD) νοούνται οι επενδύσεις που σκοπό έχουν την απόκτηση σταθερού συμφέροντος σε μια επιχείρηση που είναι εγκατεστημένη σε ξένη χώρα.