ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ

XII Προλεγόμενα Για παράδειγμα, ο Α είναι ιδιοκτήτης ενός ακινήτου πλησίον της θάλασσας και ο Β εί- ναι ιδιοκτήτης ενός ακινήτου δίπλα στην θάλασσα. Ο Α ζητεί από τον Β με τους κανό- νες του γειτονικού δικαίου να συμφωνήσουν να διέρχονται από το ακίνητο του Β σω- λήνες, ώστε ο Α να κατασκευάσει πισίνα με θαλασσινό νερό. Ο Β αρνείται. Ο Α προ- σφεύγει στα δικαστήρια. Το Πρωτοδικείο δικαιώνει με οριστική απόφαση τον Α, το Εφετείο δικαιώνει με τελεσίδικη απόφαση τον Β, και ο Άρειος Πάγος δικαιώνει με αμε- τάκλητη απόφαση κατά πλειοψηφία τον Β. Ο Α επικαλέστηκε τους κανόνες του γειτο- νικού δικαίου (πρώτος πυλώνας, κανόνας δικαίου). Τα δικαστήρια εφάρμοσαν και ερ- μήνευσαν τους κανόνες δικαίου (δεύτερος πυλώνας, εφαρμογή-ερμηνεία κανόνα δι- καίου). Ερμηνεία, όμως, των κανόνων του δικαίου γίνεται και από την θεωρία, την Επιστήμη του Δικαίου και την νομική πρακτική. Τόσο οι Καθηγητές των Νομικών Σχολών, όσο και οι ερευνητές, οι δικηγόροι, οι συνταξιούχοι δικαστές, οι διδάκτορες, οι υποψήφι- οι διδάκτορες, οι κάτοχοι πτυχίου ή μεταπτυχιακού διπλώματος, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές των Νομικών Σχολών σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο, ερμηνεύουν το δίκαιο. Η ερμηνεία των κανόνων του δικαίου γίνεται με κανόνες: βασικές μέθοδοι ερμηνείας των κανόνων δικαίου είναι η στενή ή συσταλτική ή διασταλτική, η γραμματική, η ιστο- ρική, η συστηματική, η συστημική, η τελολογική ερμηνεία. Η Εισαγωγή στην Επιστήμη του Δικαίου δεν είναι Φιλοσοφία του Δικαίου, δεν είναι Κοινωνιολογία του Δικαίου ούτε Ιστορία του Δικαίου. Το μάθημα της Εισαγωγής στην Επιστήμη του Δικαίου αποσκοπεί κυρίως στο να αποσαφηνίσει τους δύο πυλώνες του δικαίου: τον κανόνα δικαίου και την ερμηνεία του. Συνεπώς, φιλοσοφικές, κοινωνιο- λογικές, ιστορικές αναλύσεις ανήκουν σε άλλους κλάδους δικαίου, σε άλλα μαθήμα- τα της Νομικής Σχολής χωρίς να αποκλείονται περιορισμένης έκτασης αλληλεπικαλύ- ψεις. Όπου υπάρχουν τέτοιες αλληλεπικαλύψεις, γίνονται παραπομπές στους οικείους κλάδους δικαίου. Συναφώς, η Εισαγωγή στην Επιστήμη του Δικαίου ως μάθημα πρέπει να διαιρείται και διαιρείται σε δύο Μέρη: το Πρώτο Μέρος εδώ αφορά στον Κανόνα του Δικαίου, ενώ το Δεύτερο Μέρος μελετά την Εφαρμογή και Ερμηνεία του Κανόνα του Δικαίου. Ουσιαστικά, στο Πρώτο Μέρος γίνεται μία Εισαγωγή στο Δίκαιο, στους κλάδους του δικαίου και στην έννοια και λειτουργία του κανόνα δικαίου, ως τον πυρήνα του κάθε συστήματος δικαίου, ενώ στο Δεύτερο Μέρος γίνεται μία Εισαγωγή στην Εφαρμογή του Δικαίου, την επιβολή του δικαίου από την διοίκηση και τα δικαστήρια (με ειδική αναφορά στον δικανικό συλλογισμό και τον σχολιασμό) καθώς και την ερμηνεία του από την θεωρία. Ο Κανόνας Δικαίου αποτυπώνει παρελθοντικές σχέσεις και ρυθμίζει γενικά μελλοντι- κές σχέσεις. Η επιβολή και η ερμηνεία του Κανόνα Δικαίου αποτυπώνει τις τωρινές αντιλήψεις, το παρόν κατά την εφαρμογή κανόνα που θεσπίστηκε στο παρελθόν.