ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ

92 Εισαγωγή στην Επιστήμη του Δικαίου Ελλάδας και Κύπρου Εάν ο Υπουργός ή η αρμόδια Υπηρεσία είναι βέβαιος, τότε θα εκδώσει μία Εγκύ- κλιο με οδηγίες και ερμηνεία του κανόνα δικαίου (ή των κανόνων δικαίου) για τον τρόπο εφαρμογής του (ή εφαρμογής τους). (β) Εγκύκλιοι Οι Εγκύκλιοι δεν είναι νόμοι ούτε διατάγματα, οπότε δεν είναι κανόνες δικαίου. Ανή- κουν στο πεδίο του ηπίου δικαίου. Είναι κατευθυντήριες οδηγίες των Υπουργών προς τους προϊσταμένους και τους δημοσίους υπαλλήλους για τον τρόπο εφαρμο- γής και ερμηνείας των κανόνων δικαίου. Αν ένας προϊστάμενος ζητεί από δημόσιο υπάλληλο να εφαρμόσει κανόνα δικαί- ου με τρόπο παράνομο ή αντισυνταγματικό δυνάμει τέτοιας Εγκυκλίου, ο δημόσιος υπάλληλος έχει δύο επιλογές. (ι) Επιλογή πρώτη : ο δημόσιος υπάλληλος εφαρμόζει την Εγκύκλιο. Στην συνέ- χεια, υποβάλλει αναφορά στον προϊστάμενό του αναφέροντας ότι του ζητήθηκε να εφαρμόσει τον κανόνα δικαίου δυνάμει της Εγκυκλίου με τρόπο παράνομο ή αντι- συνταγματικό, το έπραξε, ώστε να είναι συνεπής με τα καθήκοντά του, αλλά θεωρεί ότι υπάρχει παρανομία ή ζήτημα αντισυνταγματικότητας, τεκμηριώνοντας π.χ. την θέση του αυτή με αναφορά σε δικαστικές αποφάσεις. (ιι) Επιλογή δεύτερη : ο δημόσιος υπάλληλος δεν εφαρμόζει την Εγκύκλιο. Στην πρώτη περίπτωση, ο δημόσιος υπάλληλος δεν θα ελεγχθεί πειθαρχικά , διότι έπραξε το καθήκον του. Μάλιστα, είναι λόγος άρσης του αδίκου κατά το ποινικό δί- καιο, όταν κάποιος ενεργεί μετά από προσταγή άλλου, την οποία αδυνατεί να αγνο- ήσει νομίμως (άρθρο 21 ΠΚ) ή όταν κάποιος ενεργεί για εκπλήρωση καθήκοντος (άρθρο 20 ΠΚ). Αν δηλαδή, ζητηθεί η ποινική καταδίκη του υπαλλήλου, διότι η πρά- ξη μπορεί να υπαχθεί στην αντικειμενική υπόσταση ενός εγκλήματος, το ποινικό δι- καστήριο ή ο Εισαγγελέας (πριν καν παραπέμψει την υπόθεση στο ακροατήριο) θα πρέπει να κρίνουν ότι αίρεται ο άδικος χαρακτήρας της πράξης και η κατ’ αρχήν άδι- κη πράξη να θεωρηθεί τελικά μη άδικη, οπότε ο κατηγορούμενος να αθωωθεί ή ο υπό έρευνα πολίτης να μην παραπεμφθεί σε δίκη στο ακροατήριο και ο Εισαγγελέ- ας να θέσει την υπόθεση στο αρχείο (καμία ποινική δίωξη, καμία δίκη). Στην δεύτερη περίπτωση, ο δημόσιος υπάλληλος θα διωχθεί πειθαρχικά , ενδεχο- μένως και ποινικά. Στην ποινική δίκη ενδεχομένως να αθωωθεί, αν αποδείξει ότι του ζητήθηκε να εφαρμόζει παράνομες ή αντισυνταγματικές πράξεις και κανόνες δι- καίου με τρόπο παράνομο ή αντισυνταγματικό. Στην πειθαρχική διαδικασία, όμως, το πιο πιθανόν είναι να του επιβληθεί πειθαρχική ποινή π.χ. επίπληξη ή προσωρινή παύση λειτουργήματος, διότι εάν κάθε υπάλληλος κρίνει την νομιμότητα ή την συ-