ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΗΓΕΣ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ | 27 στές αποκλειστικά με τα στοιχεία που απάρτιζαν τη ναυτική περιουσία ( cumviribus bonorum maritimorum) , αφετέρου ότι οι εν λόγω δανειστές ικανοποιούνταν κατά προτίμηση από την αξία της περιουσίας αυτής 96 . Όπως επισημάνθηκε, οι ναυτικές διατάξεις των μεσαιωνικών χρόνων, εθιμογενείς σε σημαντική κλίμακα, εμφάνιζαν έντονη ομοιομορφία σε ευρωπαϊκό -με τη γεω- γραφική έννοια- επίπεδο. Κατά τους χρόνους που επακολούθησαν, διαμορφώθη- καν βαθμιαία εθνικές ναυτικές νομοθεσίες, ανεξάρτητες και διαφορετικές, που πε- ριόρισαν σημαντικά την ομοιομορφία του εθιμογενούς ναυτικού δικαίου. Γ. Νεότεροι χρόνοι Γ.1. Ηπειρωτικές ναυτικές νομοθεσίες Η συστηματική κωδικοποίηση του ναυτικού δικαίου έδωσε για πρώτη φορά ση- μεία παρουσίας στη Γαλλία με την έκδοση από τον Λουδοβίκο XIV, τον Αύγουστο του 1681, του περίφημου Διατάγματος της Ναυτιλίας (Ordonnnance de la Marine). Το Διάταγμα επηρεάστηκε από επιτόπια έθιμα 97 και ιδίως από το «Θαλάσσιο Οδη- γό» ( Guidon de la Mer ), περιλαμβάνει διατάξεις δημόσιου και ιδιωτικού ναυτικού δικαίου και διαιρείται σε πέντε βιβλία: Το πρώτο αφορά τους λειτουργούς του Ναυ- αρχείου και τη δικαιοδοσία τους · το δεύτερο τους ναυτικούς και τα πλοία · το τρίτο τις ναυτικές συμβάσεις · το τέταρτο την αστυνόμευση των λιμένων, ακτών, όρμων και παραλίων · το πέμπτο τη θαλάσσια αλιεία. Από το πρώτο και τέταρτο βιβλίο του Διατάγματος προκύπτει ότι πρωταρχικός σκοπός του ήταν η αναμόρφωση της αστυνόμευσης των θαλασσών και της ναυτικής δικαιοσύνης 98 . Είχε τόση επιρροή στη Γαλλία και σε άλλες χώρες, ώστε να θεωρείται ως η πιο αυθεντική απόδειξη του γενικού ναυτικού δικαίου . Κατά την περίοδο αυτή θεσπίστηκαν και από άλλες χώρες ναυτικές νομοθεσίες, που υποκατέστησαν βαθμιαία το εθιμικό δίκαιο και τα τοπικά θέσμια ( statuta ) 99 . Επόμενος μεγάλος ιστορικά σταθμός ήταν ο γαλλικός Εμπορικός Κώδικας και άρχι- σε να ισχύει από την 1η Ιανουάριου 1808. Ο Κώδικας διαιρείται σε τέσσερα βιβλία. Το πρώτο αναφέρεται στο εμπόριο εν γένει · το δεύτερο στο θαλάσσιο εμπόριο · το τρίτο στην πτώχευση · και το τέταρτο στην εμπορική δικαιοδοσία. Το δεύτερο βιβλίο ρύθμισε με τρόπο ικανοποιητικό το θαλάσσιο εμπόριο, διότι αφενός υιοθέ- τησε σε σημαντικό βαθμό την Ordonnance του 1681 για τη ναυτιλία, η οποία υπήρ- 96. Βλ. P. Chauveau, Du patrimoine ou fortune de mer, DMF 1962, 511, Πασσιά, Ο περιορισμός της ευθύνης του πλοιοκτήτη, 1949, σελ. 20 σημ. 2. 97. Βλ. R. Warlomont, Les sources néerlandaises de l’Ordonnance maritime de Colbert, Rev. belge de philosophie et d’histoire, 1955, σελ. 333. 98. Βλ. R. Rodière, ό.π., αρ. 20 σελ. 36, G. Ripert, I αρ. 90, J.M. Pardessus , ό.π., I, σελ. 325 επ., R. J. Va- lin, Nouveau Commentaire sur l’Ordonnance de la Marine du mois d’Août, 1681, εκδ. 1760, τ. I-II, B.M. Emerigon , Traité des assurances et contrats à la grosse, 1783. 99. Π.χ. Κώδικας Πρωσίας (1629), Σουηδίας (1667), Δανίας (1683), Μάλτας (1697) κ.ά.. 48 49 50
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MjEyOTk=