Είσαγωγη στο Ποινικό Δίκαιο

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 128 ορθή απονομή δικαιοσύνης που είναι δυνατό να προσβάλλεται με την παράλειψη διώξεως κάποιου εγκληματία . Ακριβέστερα, στην τελευταία περίπτωση προστατευό- μενο έννομο αγαθό είναι η λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα της ποινικής δι- καιοσύνης που καλείται να πραγματώσει την ποινική αξίωση της Πολιτείας, δηλαδή να ανακαλύψει τον δράστη εγκλήματος, να επιβάλει ποινή και να μεριμνήσει για την εκτέλεσή της. 192 Βασικά, τρεις είναι κατά τα ως άνω οι μορφές κατάχρησης εξουσίας. Συνήθως, αστυνομικοί είναι οι δράστες της πρώτης μορφής κατάχρησης εξουσίας. Παρανόμως χρησιμοποιούμενα με σκοπό την επίτευξη κατάθεσης εκβιαστικά μέσα είναι όσα δεν προβλέπονται από τους κανόνες που διέπουν την ποινική διαδικα- σία , όπως π.χ. οι απειλές για βασανιστήρια ή για πρόκληση κακού σε οικεία πρό- σωπα, η παρατεταμένη ορθοστασία, οι βιαιοπραγίες που δεν προκαλούν σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας, η στέρηση ύπνου ή τροφής ή νερού που δεν συνιστούν βασανιστήρια, η παρακώλυση της μετάβασης στην τουαλέττα κ.λπ . Αν έχουν τελεσθεί βασανιστήρια ή άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τότε θα είναι δυνατή η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 137Α ΠΚ. Τα όρια εδώ ενίοτε είναι δυσδιά- κριτα. Έκθεση σε δίωξη ή τιμωρία κάποιου αθώου υπάρχει, όταν από τη συμπεριφορά του υπαλλήλου δημιουργείται συγκεκριμένος κίνδυνος να διωχθεί ποινικά ή να τιμωρηθεί κάποιος αθώος. Π.χ. το έγκλημα τελεί ο εισαγγελέας που ασκεί ποινική δίωξη χωρίς να υπάρχουν καθόλου αποδεικτικά στοιχεία για την ενοχή του συγκε- κριμένου προσώπου ή ο αστυνομικός που υποβάλλει αποδεικτικά μέσα, π.χ. τοπο- θετώντας ναρκωτικά στην οικία κάποιου κατά τη διενέργεια έρευνας (εδώ θα υπάρ- χει κατά την άποψή μου κατ’ ιδέαν φαινομενική συρροή με την ψευδή καταμήνυση του άρθρου 229 παρ. 2 ΠΚ, που αίρεται υπέρ της κατάχρησης εξουσίας με βάση την αρχή της ειδικότητας). Δεν απαιτείται για την τέλεση του εγκλήματος να ασκήθηκε ποινική δίωξη ή να καταδικάστηκε κάποιος, δεδομένου ότι μπορεί ο εισαγγελέας να αντιλήφθηκε την υποβολή αποδεικτικών μέσων και να μην άσκησε ποινική δίωξη ή το δικαστικό συμβούλιο να εξέδωσε απαλλακτικό βούλευμα που κατέστη αμετάκλη- το. 193 Το έγκλημα μπορεί να διαπράττει επιπλέον το δικαστικό συμβούλιο που εκδίδει 192. Πρβλ. Johannes Wessels/Michael Hettinger , Strafrecht. Besonderer Teil 1, 2012, σελ. 218επ., 224επ., με περαιτέρω παραπομπές στη Νομολογία και στη Νομική Επιστήμη. 193. ΑΠ 1554/2006 ΠοινΧρ 2007, 722: «Περαιτέρω, η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της κατάχρησης εξουσίας στην περίπτωση του εδ. β΄ του άρθρου 239 ΠΚ, εμφανίζεται με δύο μορφές, από τις οποίες η πρώτη πραγματώνεται με την έκθεση αθώου σε δίωξη ή τιμωρία , όταν δηλαδή ο δράστης δημιουργεί κίνδυνο διώξεως ή τιμωρίας αθώου , ο οποίος δεν δι- έπραξε αξιόποινη πράξη ή ετέλεσε διαφορετική πράξη από εκείνη για την οποία ενεργείται ανάκριση, ή εγείρεται κατηγορία ή επιβλήθηκε τιμωρία, και η δεύτερη μορφή συνίσταται στην παράλειψη του υπαλλήλου να διώξει κάποιον υπαίτιο ή με τις ενέργειες ή παραλείψεις του να προκαλέσει την απαλλαγή του. Στην περίπτωση αυτή δεν περιλαμβάνεται η παράλειψη οποιασδήποτε ανακριτικής ενέργειας, η οποία καλύπτεται από τη διάταξη του άρθρου 259 ΠΚ, αλλά μόνον η εν γνώσει παράλειψη της ποινικής διώξεως του ενόχου από τον αρμόδιο υπάλληλο ή η επίτευξη της απαλλαγής του από την τιμωρία. Ο κίνδυνος διώξεως ενός αθώου δημιουργείται και από τις ανακριτικές πράξεις των αστυνομικών υπαλλήλων στα πλαίσια της αστυνομικής προανάκρισης, αλλά και από την υπηρεσιακή τους αναφορά στις εισαγγε-