Δικαιο του Ελευθερου Ανταγωνισμού

Θεμελιώδεις έννοιες 17 σματικότητα της αγοράς (market efficiency) ως τη μοναδική νομιμοποιημένη στόχευση της πολιτικής ανταγωνισμού, η οποία έμμεσα θα τείνει να αυξάνει την κοινωνική ευημερία. Σήμερα, το δόγμα της Σχολής του Chicago, αμφισβη- τείται έντονα, όχι μόνο λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αλλά και σε θεωρητικό επίπεδο, από τη νέα Σχολή της οικονομικής επιστήμης, την Κλαδι- κή Οικονομική, η οποία εστιάζει στα στρατηγικά μέσα δια των οποίων η ισχύς μιας επιχείρησης στην αγορά ασκείται ή δημιουργείται 25 . 4.4. Ευρωπαϊκό δίκαιο (γενικά) Στην Ευρώπη το θεωρητικό υπόβαθρο του δικαίου του ελεύθερου ανταγωνι- σμού εντοπίζεται στη σκέψη της Σχολής του Freiburg και του ρεύματος που ονομάστηκε Ordoliberalismus (ταξι-φιλελευθερισμός ή ρυθμιζόμενος φιλε- λευθερισμός), το οποίο καθόρισε εξίσου και την σχεδόν ταυτόχρονη (1956) γερμανική νομοθεσία ανταγωνισμού (GwB). Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενο- ποίησης, η πολιτική ανταγωνισμού χρησιμοποιήθηκε ως κύριο εργαλείο για την επίτευξη της κοινοτικής ολοκλήρωσης, δηλαδή μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς μέσω της άρσης των εθνικών στεγανών 26 . Η σύγχρονη, πάντως, πολιτική ανταγωνισμού επηρεάσθηκε σε μεγάλο βαθ- μό από το κρατούν την τελευταία 30ετία στις ΗΠΑ δόγμα της Σχολής του Chicago, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον πρόσφατο «εκσυγχρονισμό» της ενωσιακής πολιτικής ανταγωνισμού, όπως κατεξοχήν επιχειρείται με τον Καν.(ΕΚ) 1/2003 (EE L 1/4.1.2003). Το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο του αντα- γωνισμού είναι πρωτογενές , καθώς το Κεφάλαιο 1 του Τίτλου VII της Συνθή- κης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) περιλαμβάνει τους θεμελιώδεις κανόνες ανταγωνισμού (άρθρα 101-109 ΣΛΕΕ, πρώην 81-89 Συν- θΕΚ, και αρχικά 85-94 ΣυνθΕΟΚ). Οι κανόνες ανταγωνισμού διακρίνονται σε δύο τμήματα, το πρώτο (άρθρα 101-106 ΣΛΕΕ) για τους κανόνες που εφαρμό- ζονται επί των επιχειρήσεων, το δεύτερο (άρθρα 107-109 ΣΛΕΕ) για τις κρατι- κές ενισχύσεις. Το πρωτογενές αυτό δίκαιο, που είναι άμεσης ισχύος, συμπλη- ρώνεται από ένα μεγάλο σώμα παράγωγου δικαίου, ήτοι με Κανονισμούς , οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι ο Καν.(ΕΚ) 1/2003 για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 ΣυνθΕΚ, ο Καν. 25.  Βλ. Kovacic , Robert Bork and the transformation of modern antitrust. policy, Wayne Law Review, vol. 36, σελ. 1413., του ιδίου , The Influence of Economics on Antitrust Law, 30 Econ. Inquiry 1992, σελ. 294 επ. Βλ. ακόμη και τη Συμπεριφορική Οικονομική (Behavioural Economics) η οποία από κοινού με την Κλαδική οικονομική συνιστούν το λεγόμενο “post-Chicago paradigm”, με το οποίο αμφισβητείται το κρατούν υπόδειγμα του ανθρώπου ως homo economicus και ορθολογικού μεγιστοποιητή του κέρδους (rational profit maximizer). 26.  Η ολοκλήρωση σε ενιαία ευρωπαϊκή αγορά έγινε πραγματικότητα ήδη από το 1992 με τις συμφωνίες του Maastricht, οπότε έλαβαν το πλήρες περιεχόμενό τους και οι βασι- κές ελευθερίες προπάντων δε η ελευθερία κυκλοφορίας εμπορευμάτων.