ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Νικόλαος Βαγιωνάκης 4 151 νομοθέτης από πολύ νωρίς 9 αναγνώρισε την πειθαρχική εξουσία του Κρά- τους επί των αιρετών οργάνων των ΟΤΑ, συνδέοντάς την με την επιβολή ακόμα και των αυστηρότερων των πειθαρχικών ποινών, ήτοι της απόλυσης ή και της αυτοδίκαιης έκπτωσης. Ο δε συνταγματικός νομοθέτης, όπως θα αναλυθεί αμέσως παρακάτω, αντιλαμβάνεται καθαρά το πεδίο των σχέσεων κράτους και ΟΤΑ ως πεδίο εκδήλωσης του πειθαρχικού φαινομένου, θέτει όμως την κρατική πειθαρχική εξουσία, ουσιαστικά και τυπικά, υπό θεσμικές εγγυήσεις. Η ασκούμενη αυτή επί των προσώπων εξουσία αποτελεί έκφρα- ση της διοικητικής εποπτείας, η οποία αποβλέπει στην ενότητα της δημόσι- ας διοίκησης με την ευρεία έννοια, στη διασφάλιση της συνοχής της έννομης τάξης και του δημοσίου συμφέροντος κατά τη διαχείριση των υποθέσεων του αυτοδιοικούμενου οργανισμού, ενώ, παράλληλα με την προστασία του γενικού συμφέροντος και την τήρηση της αρχής της νομιμότητας, εξασφαλί- ζει και τους διοικούμενους από τυχόν αυθαιρεσίες των οργάνων των ΟΤΑ 10 . οργανισμών δημοσίου δικαίου, εκδοτικός οίκος Αφοί Π. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη - Αθή- ναι 1968, σελ. 21, 25, ο οποίος, μολονότι χαρακτηρίζει την κρατική εποπτεία επί των αυτοδιοικούμενων οργανισμών δημοσίου δικαίου ως την πλέον δικαιολογημένη μορ- φή κρατικού παρεμβατισμού, υποστηρίζει ότι η εποπτεία αυτή αποτελεί την εξαίρεση στην ελευθερία δράσης των αυτοδιοικούμενων οργανισμών. 9.  Για μία σύντομη ιστορική αναδρομή όσον αφορά τις επιβαλλόμενες σε βάρος των αιρε- τών οργάνων των ΟΤΑ πειθαρχικές ποινές, βλ. Τσούντα Κ. , Συστήματα εποπτείας επί των ΟΤΑ: Το ελληνικό παράδειγμα, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 1993, σελ. 81-82. Για την ιστορική εξέλιξη της κρατικής εποπτείας επί των ΟΤΑ βλ. Πικρα- μένο Μ. , Όψεις της διοικητικής οργάνωσης του Κράτους μετά τον Καλλικράτη, Νομι- κή Βιβλιοθήκη 2012, σελ. 45-51. Με το άρθρο 44 του Νόμου της 27.12.1833/8.1.1834 «Περί συστάσεως των ∆ήμων» (ΦΕΚ Α΄ 3/10-22.1.1834) προβλέφθηκε, το πρώτον, η δυ- νατότητα παύσης του ∆ημάρχου με απόφαση του Βασιλιά, ύστερα από γνωμοδότηση του Υπουργικού Συμβουλίου, καθώς και η δυνατότητα προσωρινής παύσης του με από- φαση του Νομάρχη. Στο άρθρο 126 του Νόμου ∆ΝΖ΄ «Περί συστάσεως ∆ήμων και Κοι- νοτήτων» της 10.2.1912 (ΦΕΚ Α΄ 58/14.2.1912) προβλεπόταν η δυνατότητα απολύσε- ως του ∆ημάρχου «εάν επελήφθη ενεργείας εξερχομένης των ορίων της αρμοδιότη- τός του, ή ένεκα αποδεδειγμένου δόλου ή μεγάλης ραθυμίας εξ ης επήλθε ζημία προ- φανής εις τον δήμον». Εξ άλλου, με το άρθρο 5ον του Ν 814/1917 (ΦΕΚ Α΄ 185/4.9.1917), προβλέφθηκε ότι οι ∆ήμαρχοι, οι Πρόεδροι Κοινοτικών Συμβουλίων και οι αναπληρω- τές τους μπορεί να τεθούν σε αργία διάρκειας ενός μηνός, με δυνατότητα τρίμηνης πα- ράτασης, ή να απολυθούν για βαρειά αμέλεια ή για σοβαρούς λόγους δημόσιας τάξης ή συμφέροντος. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 130 του Ν∆ 2888/1954 («Περί κυρώ- σεως ∆ημοτικού και Κοινοτικού Κώδικος, ΦΕΚ Α΄ 139/1.7.1954), κατά των δημοτικών και κοινοτικών αρχών ο νομάρχης εδύνατο να επιβάλει την πειθαρχική ποινή της αργί- ας μέχρι τριών μηνών για βαριά παράβαση καθηκόντων ή υπέρβαση της αρμοδιότητάς τους (παρ. 1), ενώ κατά των αποφάσεων, με τις οποίες επιβαλόταν η ποινή της εκπτώ- σεως ή της αργίας επιτρεπόταν η άσκηση εφέσεως ενώπιον του Υπουργού των Εσω- τερικών (παρ. 3). 10.  Σπηλιωτόπουλος Ε. , Εγχειρίδιο ∆ιοικητικού ∆ικαίου, Τόμος Ι, 15η έκδοση, Νομική Βι- βλιοθήκη, Αθήνα 2017, σελ. 231-232, Τσούτσος Αθ. , Η διοικητική εποπτεία επί των αυτοδιοικούμενων οργανισμών, Αθήνα 1955, σελ. 60-61, Πικραμένος Μ. , ό.π. (σημ. 9),