Η ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΗ

Το ένδικο βοήθημα της αγωγής Αθ. Σκόντζος 13 reminiscenza romana ) και όχι το σύνολο των κανόνων δικαίου ( normativen Rechtsdenken , Normendenken ) 24 . Η απομόνωση του ουσιαστικού περιεχομένου της actio και η εισαγωγή της νέας έννοιας της αξίωσης ( Anspruch ) αποτελεί καρπό της επιστημονικής προσπάθειας που καταβλήθηκε εκ μέρους του Γερμανού νομομαθούς και μέλους της Συντακτικής Επιτροπής του Γερμανικού Αστικού Κώδικα (BGB) Bernard Windscheid . Ο Windscheid ορίζει τη νέα αυτή έννοια στο θεμελιώ- δες έργο του Die Aktio des römishen Zivilrechts, vom Standpunkt des heutigen Rechts ως την κατεύθυνση του δικαιώματος προς τα έξω, η οποία αποσκο- πεί στην υποταγή της βούλησης ενός άλλου προσώπου. Πρόκειται κατ’ ουσίαν για δικαίωμα το οποίο επενεργεί επί της βουλήσεως έτερου προ- σώπου. Η γερμανική θεωρία υιοθέτησε τις σκέψεις του Windscheid και η έννοια της αξίωσης περιλήφθηκε στο Γερμανικό Αστικό Κώδικα του 1900, καταστρώθηκε δε στη διάταξη του άρθρου §194 ΓερμΑΚ, αποτελώντας μά- λιστα το νομοθετικό πρότυπο της 247 ΑΚ 25 . Η σύνδεση του ουσιαστικού με το δικονομικό δίκαιο δεν είναι αποδοκιμα- στέα, αλλά απεναντίας απαραίτητη και επιθυμητή 26 . Ουσιαστικό δίχως δι- 24.  Βλ. Γεωργιάδη Απ ., ό.π., ΧρΙ∆ 1/2009, σελ. 4· τον ίδιο , ∆ 1975, σελ. 52· Γαζή Αν ., Η σύγκρουσις των δικαιωμάτων, 1959, σελ. 7· Κεραμέα Κ. , Βιβλιοκρισία, Αρμ 1969, σελ. 789· Τριανταφύλλου-Αλμπανίδου Φ ., ό.π., σελ. 20. Για τη σύγκλιση, παρά τις επιμέρους τυπικές διαφορές, μεταξύ της ηπειρωτικής νομικής παράδοσης και των χωρών του Κοινοδικαίου (Common law), ενόψει της κοινής (δικονομικής) προέλευσης αμφότε- ρων (διαδικασία της actio και διαδικασία των writs) βλ. ιδίως Hans P ., Actio und writ: eine vergleichende Darstellung römischer und englischer Rechtsbehelfe, 1957· Pringsheim F ., The Inner Relationship between English and Roman Law, The Cambridge Law Journal, Vol. 5, No. 3, 1935, σελ. 347 επ. και ιδίως σελ. 358, όπου και παρατηρεί πως « […] αφετηρία του αγγλικού δικαίου αποτελεί ένα σύστημα αγωγών· όχι οι ουσι- αστικοί κανόνες, αλλά η μορφή έννομης προστασίας καθόριζε τη δομή του δικαίου .»· Βλ. επίσης Ανδρουλιδάκη-∆ημητριάδη Ισ ., Αμερικανικό ∆ίκαιο των Συμβάσεων. Βα- σικές Αρχές, 2006, σελ. 6 « Αν δεν υπήρχε writ δεν υπήρχε δικονομική προστασία, άρα δεν υπήρχε και αξίωση. Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε σύστημα δικαίου αγωγών, περίπου όμοιο με το αρχαίο ρωμαϊκό δίκαιο. […] μέσω των αγωγών δημιουργήθηκαν ουσιαστικοί κανόνες δικαίου […] »· Μουσταΐρα Ελ ., Συγκριτικό ∆ίκαιο, 2004, σελ. 64 « Το σύστημα των writs ήταν μία από τις εκφάνσεις ενός βασικού χαρακτηριστικού του αγγλικού δικαίου: του κυρίαρχου ρόλου των δικονομικών κανόνων. ». 25.  Πρβλ. §194 γερμΑΚ « Das Recht, von einem anderen ein Tun oder Unterlasses zu verla- gen (Anspruch), unterliegt der Verjährung »· Βλ. Μητσόπουλο Γ. , Η αναγνωριστική αγω- γή, σελ. 94 και ιδίως σημ. 1· Schwab Κ. Η. , Der Stand der Lehre vom Streitgegenstand im Zivilprozess, JuS 1965, σελ. 81 επ. = Η σύγχρονος θέσις της διδασκαλίας περί του αντικειμένου της δίκης εν τη γερμανική πολιτική δικονομία (μετάφραση Κ. Μπέη), Ν∆ 1964, σελ. 261 επ., σελ. 262. 26.  Σύμφωνα με την επικρατούσα στην ελληνική δικονομική επιστήμη θέση, κριτήριο διάκρισης της φύσης ενός κανόνα δικαίου ως ουσιαστικού ή δικονομικού δεν αποτε- 7 8

RkJQdWJsaXNoZXIy MjEyOTk=